۴۲ درصد از بناهای تاریخی ثبت شده گیلان در اختیار دستگاه های دولتی است

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، شهرود امیرانتخابی گفت: اداره کل اوقاف استان گیلان، متولی ۵۴ بنای تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی کشور می باشد که تا کنون ۳۸ اثر توسط اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان مرمت و بازسازی شده است و طبق ماده ۹۸ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه کشور مرمت بناهای تاریخی تحت مالکیت اداره کل اوقاف برعهده این سازمان است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان خاطرنشان کرد: طبق ماده ۹۸ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه کشور، دستگاههای اجرائی به منظور صیانت از میراث فرهنگی و حمایت از صنایع دستی و تشویق و توسعه گردشگری مکلف شده اند؛ اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان نیز در راستای اجرای این قانون، اداره کل میراث فرهنگی استان را از هزینه کرد برای مرمت بناهای مذکور منع نموده است.

وی ادامه داد: این قانون دریک نگاه کلی، نقش بسیار موثری در حفاظت و مرمت بناهای تاریخی استان خواهد داشت و با توجه به اعتبارات محدود اداره کل میراث فرهنگی استان (در مقایسه با آثار تاریخی نیازمند مرمت در سال های گذشته)، می تواند یار و یاور این اداره کل در سنگر حفاظت و صیانت از آثار تاریخی استان باشد.

امیرانتخابی افزود: از سوی دیگر اداره کل میراث فرهنگی استان گیلان حتی در صورت وضعیت اضطراری برای هر کدام از ۲۲۰ بنای تاریخی فوق (به جز آثار در اختیار این اداره کل)، به لحاظ قانونی مجاز به هزینه کرد و اجرای فعالیت مرمتی و رفع خطر نخواهد بود.

وی اظهار کرد: در اغلب پروژه های انجام شده نیز، علیرغم پیگیری‌های متعدد شفاهی و کتبی، ارگان های مربوطه بدون نظارت جامع این اداره کل نسبت به انجام فعالیت های مرمتی اقدام نموده اند. در صورتی که ماده قانونی مذکور هزینه کرد را صرفاً در چهارچوب ضوابط قانونی این اداره کل مجاز می داند.

مدیرکل میراث گیلان متذکر شد: با توجه به موارد ذکر شده و علیرغم مثبت بودن قانون فوق در نگاه کلی، بدیهی است در صورت ادامه این روند، دورنمای بسیار نامناسبی درخصوص وضعیت بناهای تاریخی استان و حفاظت و صیانت از آن ها متصور خواهد بود.

بنای تاریخی دخانیات گیلان در انتظار ثبت ملی

مدیرکل میراث‌ فرهنگی گیلان با بیان اینکه ثبت بنای تاریخی دخانیات گیلان در دستور کار اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان قرار گرفته است، گفت: پرونده ثبت ملی بنای تاریخی دخانیات گیلان تهیه و با ارسال آن به شورای ثبت وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگی و صنایع دستی بزودی در فهرست آثار ملی کشور ثبت خواهد شد.

وی ادامه داد: بنای تاریخی ساختمان دخانیات رشت که در خیابان سعدی این شهر واقع شده است از معدود بناهای اداری برجای مانده از دوره پهلوی اول در شهر رشت محسوب می شود.

امیرانتخابی با اشاره به اینکه در دوره معاصر، مقطع ۲۰ ساله پهلوی اول به دلایل گوناگون در رابطه با تحول معماری کشور حائز اهمیت و ویژگی خاص است، تصریح کرد: ثبت این اثر تاریخی ارشمند در فهرست آثار ملی کشور موجب حفظ این بنا شده و طبق قوانین و ضوابط، آثار ملی از هرگونه تعرض اشخاص حقیقی و حقوقی، تخریب و یا هرگونه اقدامی که موجب مخدوش نمودن موجودیت این اثر تاریخی شود، جلوگیری بعمل می آید.

۴۲ درصد از بناهای تاریخی ثبت شده گیلان در اختیار دستگاه های دولتی است

امیرانتخابی با اشاره به اینکه ۲۲۰ بنای تاریخی از ۵۲۷ بنای تاریخی ثبت شده استان گیلان در اختیار دستگاه های دولتی است که نیازمند مرمت و بازسازی از سوی دستگاه های متولی می باشند، اظهار کرد: استان گیلان چهارمین استان در سطح کشور به لحاظ تراکم بالای آثار تاریخی است. این استان با مساحت تقریبی ۱۴۰۰۰ کیلومتر مربع دارای ۱۱۲۹ اثر ثبتی است.

وی افزود: از تعداد ۱۱۲۹ اثر ثبت شده، ۵۷ اثر مربوط به آثار تاریخی منقول، ۹۹۸ اثر مربوط به آثار غیرمنقول شامل بناها و محوطه ها، پل ها و ۱۹ اثر مربوط به میراث طبیعی است و از تعداد ۹۹۸ اثر مربوط به آثار غیرمنقول، ۵۲۷ اثر مربوط به بناهای تاریخی و ۴۷۱ اثر مربوط به محوطه های باستانی است.

امیرانتخابی همچنین ادامه داد: از تعداد ۵۲۷ اثر منقول مربوط به بناهای تاریخی ثبت شده فقط ۵۶ بنا در اختیار اداره کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی استان گیلان بوده و از این تعداد تاکنون، ۳۵ بنای تاریخی مرمت شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی گیلان اظهار داشت: مابقی بناهای تاریخی استان تحت تملک سایر ارگان ها و ادارات می باشند که شامل: ۵۴ بنای تاریخی در تملک اداره کل اوقاف استان گیلان، ۲۳ پل تاریخی تحت تملک اداره و شهرسازی و آب منطقه ای گیلان، ۱۱ بنای ثبت شده دیگر تحت تملک اداره کل آموزش و پرورش گیلان، ۲۱ بنای تحت تملک امور مساجد استان، ۱۲ بنای تاریخی در اختیار شرکت ها در تخصصی ماهیان خاویاری ایران (شیلات ایران)، ۱۳ بنای تاریخی فاخر و شاخص در اختیار شهرداری های استان گیلان، ۳۰ بنا در اختیار دستگاه های دولتی نظیر پست، ارشاد و ستاد فرمان اجرایی امام و … قرار دارند که بعضا نیازمند مرمت های اضطراری از سوی دستگاه های متولی ومالک هستند.

امیرانتخابی خاطرنشان کرد: طبق ماده ۹۸ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه کشور، دستگاههای اجرائی به منظور صیانت از میراث فرهنگی و حمایت از صنایع دستی و تشویق و توسعه گردشگری مکلف شده اند. لازم به ذکر است اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان در راستای اجرایی نمودن ماده ۹۸ قانون برنامه پنجساله ششم کشور، اداره کل میراث فرهنگی استان را از هزینه کرد برای مرمت بناهای مذکور منع نموده است. این قانون دریک نگاه کلی، نقش بسیار موثری در حفاظت و مرمت بناهای تاریخی استان خواهد داشت و با توجه به اندک بودن اعتبارات اداره کل میراث فرهنگی استان (در مقایسه با آثار تاریخی نیازمند مرمت در سال های گذشته)، می تواند یار و یاور این اداره کل در سنگر حفاظت و صیانت از آثار تاریخی استان باشد. از سوی دیگر اداره کل میراث فرهنگی استان نیز، حتی در صورت وضعیت اضطراری برای هر کدام از ۲۲۰ بنای تاریخی فوق (به جز آثار در اختیار این اداره کل)، به لحاظ قانونی مجاز به هزینه کرد و اجرای فعالیت مرمتی و رفع خطر نخواهد بود.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان در پایان گفت: با توجه به اهمیت و اضطرار موضوع، تشکیل کارگروه ویژه برای حفاظت و مرمت آثار تاریخی تحت مالکیت و تولیت اداره کل اوقاف گیلان، تخصیص ثابت بخشی از اعتبارات اداره کل اوقاف گیلان برای حفاظت و مرمت بناهای مورد اشاره، اولویت بندی برای مرمت این بناها با همکاری کارشناسان فنی دو اداره کل، برنامه ریزی لازم برای انجام هرگونه فعالیت های مرمتی با هماهنگی کامل دفتر فنی ارگان های مربوطه بامعاونت میراث فرهنگی اداره کل، دستورات لازم برای حضور و مستند سازی معاونت میراث فرهنگی از بناهای تاریخی ثبت نشده ارگان های دولتی از مبادی ذیربط صادر گردد، تشکیل دفرچه فنی–حفاظتی برای تمامی آثار مربوطه و پایش دوره ای آن ها با مشارکت اداره کل میراث و اداره کل اوقاف گیلان و بررسی شرایط واگذاری آثار تاریخی مربوطه درصورت عدم امکان تامین اعتبار مرمت اثر را از راهبردهای لازم جهت برون رفت از چالش موجود است.