بلاتکلیفی و تعلل میراث سبب اقدام خودسرانه مالک و نابودی میراث فرهنگی رشت شد

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا خانه پدری میرزا یوسف خان شبان نخستین شهردار فومن در رشت عصر جمعه کاملا تخریب شد.

بلاتکلیفی در اقدامات اداره کل میراث فرهنگی

مرتضی عاطفی شهردار منطقه دو رشت در حاشیه اتفاقات پیش آمده در خصوص تخریب خانه شبان و اتهامات وارده به شهرداری واکنش نشان داد.

عاطفی گفت:شهرداری رشت طی سال گذشته در شهری که سال ها بافت تاریخی و میراث معنوی آن زیر غبار بی توجهی مسئولین ذیربط و زندگی شهری رو به فراموشی می رفت، اقداماتی را در حد توان خود و در مواردی بسیار فراتر از وظایف خود جهت احیای بافت تاریخی شهر آغاز نمود.
جای بسی خوشحالی است که عملیات باز آفرینی بافت تاریخی شهر مجدداً بافت سنتی و میراث معنوی این شهر را به یاد همگان انداخته است؛ اگرچه این امر به بهای ایراد تهمت و توهین به شهرداری باشد. با این وصف و با عنایت به حوادث پیش آمده در روزهای اخیر و مطالبی که در رسانه های مختلف بیان گردیده، این شهرداری را بر آن داشت تا صرفاً به جهت روشن شدن ابعاد موضوع و تنویر افکار عمومی شهروندان محترم و در پاسخ به دغدغه های به حق ایشان در خصوص پرونده موسوم به ملک شبان، گزارشی را به محضر مردم فهیم وفرهنگ دوست رشت ارائه نماید:

همانگونه که می دانید این شهرداری در اجرای وظایف محوله قانونی خود و در راستای همکاری با اداره کل میراث فرهنگی و به منظورحفظ وحراست از میراث فرهنگی وتاریخی شهر رشت تا کنون در موارد متعدد، اقدامات لازم را معمول داشته و بر این اساس تبعات قانونی و رسانه ای مختلفی را نیز متحمل گردیده است. در پرونده حاضر نیز شهرداری منطقه ۲ پیرو درخواست مالک آقای رحمت اله شبان به وکالت آقای فرهاد توکلی کرنق برای پلاک ثبتی ۵۹۹ باقیمانده به نشانی خیابان امام خمینی- میدان دکتر حشمت- خیابان ۱۷ شهریور- روبروی بیمارستان امیرالمؤمنین-کوچه شبان با عنایت به عدم اعلام پیشین آن اداره در خصوص ارزش تاریخی ملک فوق الذکر و به تبع آن عدم نشانه گذاری میراثی ملک در طرح تفصیلی شهر رشت اعلامی از سوی سازمان مسکن وشهرسازی مقدمات صدور پروانه ساختمانی ملک موصوف را فراهم نموده است. با این وصف و با عنایت به نامه سازمان میراث فرهنگی بشماره ۵۴۶/۱۳۱/۹۶۲ مورخ ۹۶/۰۲/۱۲ مبنی بر ممانعت از تخریب بنای مذکور در پلاک فوق علیرغم اینکه تاکنون نیز هیچگونه مستندات قانونی از سوی آن اداره کل مبنی بر ثبت ملک در زمره میراث فرهنگی و یا تأییدیه رسمی مبنی بر این امر به شهرداری اعلام نگردیده، این شهرداری با توجه به اهمیت ویژه ای که برای حفظ میراث فرهنگی قائل می باشد و بمنظور همکاری با سازمان میراث فرهنگی نسبت به صدور دستور توقف عملیات اجرایی و صدور پروانه اقدام نمود. لیکن علیرغم پیگیری های مکرر متأسفانه تا کنون نیز هیچگونه مستند قانونی جهت جلوگیری از عملیات عمرانی در ملک موصوف به این شهرداری واصل نگردیده و از فحوای مصاحبه های مسئولین ذیربط نیز اینچنین بر می آید که مستندات قانونی در این زمینه در اختیار آن اداره نمی باشد. علی ایحال این شهرداری تا امروز علی رغم وجود فشارهای مختلف از سوی مالک در خصوص اعطای پروانه ساختمانی (باتوجه به عدم شفافیت درمکاتبات اداره کل میراث فرهنگی )وصدور مجوز مبنی بر اجرای عملیات تخریب ممانعت نموده است.
این در حالیست که بلاتکلیفی در اقدامات اداره کل میراث فرهنگی و عدم پاسخگویی صحیح و قانونی به مراجع مستعلم از جمله شهرداری امکان ارائه پاسخ صحیح و اقدام عملی را برای این شهرداری ناممکن ساخت. ناگفته پیداست نتیجه این بلاتکلیفی و تعلل از سوی میراث چیزی جز اقدام خود سرانه مالک و از دست رفتن بخشی از میراث فرهنگی و معنوی شهر رشت و استان گیلان نبوده است. اینک با وقوع این ضایعه جبران ناپذیر بدیهی است می بایست نهادی که متولی حفظ و صیانت از میراث فرهنگی ومعنوی شهررشت می باشد، مورد سؤال واقع شود. بعنوان نمونه می توان به خانه تاریخی استاد ابتهاج اشاره نمود که علی رغم صدور مجوز مبنی بر تخریب از سوی اداره میراث فرهنگی با هوشیاری اصحاب رسانه و ورود موثر مدیریت و عوامل شهرداری از تخریب آن جلوگیری بعمل آمد. با این وصف جا دارد سرپرست محترم معاونت میراث فرهنگی بجای فرافکنی و اتهام زدن به ادارات و دوایر دیگر نسبت به موضوعات و اتفاقات پیش آمده بازنگری نموده و پاسخگوی برخی از سوالات مطروحه در این زمینه باشد منجمله چگونگی همزمانی اقدام مالک به تخریب ملک با مراحل نهایی ثبت ملک فوق در فهرست آثار ملی و همچنین عدم نظارت مؤثر و مداوم بر ملکی که برای شهر رشت و بالطبع آن سازمان حساسیت ویژه ای دارد و عدم ورود مؤثر یگان حفاظت میراث پیش از تخریب کامل بنا که می توانست جلوی ورود خسارت بیشتر را بگیرد.

علی ایحال این شهرداری همانند ادوار گذشته آماده است تا در مقابل هجمه های مختلف از سوی مالکین و یقینا دفاع از حقوق و میراث معنوی شهر رشت در محاکم قضایی از یک سو و پاسخ به افکار عمومی واصحاب رسانه از سوی دیگر، تمامی توان خود را مصروف داشته تا اذهان عمومی که از این ضایعه جریحه دار گشته است را نسبت به موضوع روشن نموده و نسبت به استیفای حقوق قانونی شهر و شهروندان اقدام نماید.

تخریب خانه شبان مورد پیگرد قضایی قرار می گیرد

اما در همین رابطه سرپرست معاونت میراث اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری گیلان؛ با ابراز تاسف از این واقعه به فعالیت های صورت گرفته از سوی این اداره در جهت ثبت ملی بنای مذکور و نیز حراست از آن پرداخت و اظهار داشت:در اسفندماه سال گذشته گزارشاتی مبنی بر تخریب خانه شبان واقع در رشت توسط مالکان ساختمان دریافت شد که به دنبال این اتفاق،یگان حفاظت میراث فرهنگی شهرستان رشت به همراه تیم کارشناسان فنی اداره کل میراث فرهنگی گیلان به محل اعزام و از تخریب بنا جلوگیری نمودند.

وی،حساسیت موضوع فوق برای اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان گیلان را بسیار بالا خواند و اذعان داشت:به همین جهت این اداره کل طی نامه ای به شهرداری رشت در تاریخ ۱۲/۲/۹۶ خواستار توقف جریان تخریب گردید که با اصرار مالکان و شهرداری رشت به تخریب مواجه بود.

این مسئول به تلاش برای ثبت خانه شبان از سوی اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان گیلان در فهرست آثار ملی کشور و نیز حفظ و احیای آن اشاره کرد و یادآور شد:به دلیل اهمیت ساختمان شبان و تاکید این اداره کل برای حفظ و احیای آن،مکاتبه دیگری در تاریخ ۱۸/۲/۹۶ به شهرداری رشت مبنی بر درخواست جلوگیری از هرگونه تخریب ارسال شد و در آن ذکر گردید که درصورت تخریب اثر کلیه عواقب اجتماعی،قانونی،قضایی و رسانه ای متوجه شهرداری خواهد بود.

جهانی،جزئیات برگزاری جلسات و نشست های متعدد با معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری و مدیرکل شورای ثبت آثار این سازمان برای ثبت خانه شبان را مورد بحث قرار داد و افزود:همزمان با رایزنی ها در سطح کلان،کارشناسان ثبت اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری گیلان بنای فوق را واجد ارزش تاریخی شناخته و از طریق فرماندهی یگان حفاظت میراث فرهنگی استان موضوع ثبت این خانه تاریخی در فهرست آثار ملی کشور را به مالکان اعلام کردند که از گرفتن ابلاغیه مذکور امتناع کردند.

سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان گیلان از تحویل ابلاغیه رسمی دیگری به مالکان خانه شبان در تاریخ ۲۶/۲/۹۶ و سپس ارسال گزارشی از اقدامات صورت گرفته به مدیرکل دفتر ثبت آثار کشور خبر داد و تصریح نمود:ضمیمه نامه مذکور درخواست تسریع در جریان ثبت ملی این بنا بود و اعزام نماینده ای از سوی اداره کل ثبت آثار و نظر موافق ایشان برای سرعت بخشی به مقوله ثبت ملی بنای مذکور را به دنبال داشت.

جهانی؛تخریب خانه شبان در روز گذشته را اتفاقی ناخوشایند در گیلان قلمداد کرد و بیان داشت:متاسفانه مالکین این بنا بدون دریافت مجوز از شهرداری اقدام به تخریب و نابودی این بنای درحال ثبت نمودند و تیشه بر ریشه میراث فرهنگی استان زدند.

این مسئول در پایان تصریح کرد:اقدامات تخریبی صورت گرفته از سوی مالکان بنای شبان به رغم تاکیدات و حساسیت هایی که مکررا اعلام شد،تخلف تلقی شده و از سوی این اداره کل مورد پیگرد قانونی در محاکم قضایی صورت خواهد گرفت.