حسن فعال: عربستان با عینک سیاسی به حج ایرانی‌ها نگاه می‌کند
حسن فعال با یادآوری این که در حال حاضر ۶ میلیون زائر از سفر عمره به دلیل بداخلاقی عربستان باز مانده‌اند و یک و نیم میلیون نفر دیگر ۱۵ سال در نوبت حج مانده‌اند و اکنون محروم شده‌اند، تاکید کرد: سال آینده راه باز خواهد شد و سازمان پیگیر سهمیه حج ایرانی‌ها خواهد بود.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا، سازمان حج و زیارت همچون سنوات گذشته برنامه ریزی های لازم برای برگزاری باشکوه اقامه حج به عمل آورد اما کارشکنی ها و دید سیاسی دولت عربستان به مقوله حج که از نگاه جمهوری اسلامی، توسعه بخش اخوت دینی و اسلامی تمام مسلمانان است ابهاماتی را در خصوص برگزاری حج امسال ایجاد نمود.
بد اخلاقی و کارشکنی های دولت عربستان و نگاه سیاسی آنان به مقوله حج موجب شد تا ایرانیان از فریضه حج ابراهیمی جا مانده و علیرغم پیگیری های مکرر سازمان حج و زیارت هیچ تغییری در سیاست های خصمانه دولت عربستان صورت نگیرد.
این وضعیت حتی حج سال آینده را نیز در هاله ای از ابهام قرار داده است هر چند تلاش ها در زمینه استیفای حق ایرانیان برای حج سال آینده ، مکلف شدن دولت عربستان برای پرداخت دیه و… با جدیت در حال انجام است اما نگرانی های مردمی که سال های سال منتظر تشرف به خانه خدا بودند همچنان وجود دارد.
نگرانی های مردم متدین گیلان و پیگیری های مکررشان در خصوص وضعیت اعزام و سرنوشت حج سال آینده ما را بر آن داشت تا گفت و گویی با حسن فعال، مدیر حج و زیارت گیلان در خصوص ابهامات موجود و چرایی عدم حضور حجاج از مناسک امسال و وضعیت نامشخص حج سال آینده داشته باشیم که مشروح آن در ذیل می آید.
مدیر حج و زیارت گیلان ابتدا با اشاره به برنامه ریزی های سازمان حج و زیارت برای برگزاری حج ۹۵ گفت: سازمان حج و زیارت همچون سنوات گذشته برنامه ریزی های لازم برای برگزاری باشکوه اقامه حج به عمل آورد اما کارشکنی ها و دید سیاسی دولت عربستان به مقوله حج که از نگاه جمهوری اسلامی، توسعه بخش اخوت دینی و اسلامی تمام مسلمانان است ابهاماتی را در خصوص برگزاری حج امسال ایجاد نمود.
وی افزود: سازمان حج و زیارت با توجه به اینکه همچنان مصمم به برگزاری حجی باشکوه بودمذاکرات خود را با مسوولان عربستانی آغاز نمود که دور اول مذاکرات حج تمتع امسال علیرغم پیگیری های جمهوری اسلامی ایران برای امضای بموقع تفاهم‌نامه حج، به علت همکاری نکردن مسئولین سعودی تحت تاثیر مسائل سیاسی، بجای دی ماه ۹۴ با ۳ ماه تأخیر در اواخر فروردین ۹۵ انجام شد که به دلیل عدم قبول صدور ویزا در داخل کشور و عدم امکان استفاده از هواپیمایی جمهوری اسلامی و موارد دیگر نا تمام ماند.
در دور دوم مذاکرات علیرغم وعده‌های مسئولین عربستان نیز روادید برای سفر دوم هیئت ایرانی با ۴۵ روز تأخیر و پس از انتصاب وزیر جدید حج عربستان صادر شد و نهایتاً هیئت جمهوری اسلامی ایران با دعوت رسمی وزیر جدید حج عربستان و قول مساعد حل مشکلات در مورخ پنجم خرداد ماه ۹۵ عازم این کشور شد.
در گفتگوهای این دوره ضمن حل مشکل صدور روادید در ایران و استفاده از هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در انتقال حجاج کشورمان تلاش شد تا با توجه به حوادث تلخ گذشته شرایط اعزام حجاج ایرانی را با اطمینان از «تأمین امنیت و حفظ عزت وکرامت حجاج» فراهم آید که به علّت ناهماهنگی در سطوح عالی عربستان و تأثیر نگاه سیاسی بر مسائل حج، به این مطالبات پاسخ مثبت داده نشد.
با وجود ادّعای طرف سعودی برای حل مسائل کنسولی، تا کنون هیچ توافق مکتوبی در این خصوص بین مسئولین وزارت امور خارجه عربستان با وزارت امور خارجه سوئیس بر اساس کنوانسیون‌های بین المللی صورت نگرفت و عربستان سعودی علیرغم تبلیغات سوء رسانه‌های خود، تحت تأثیر فضای سیاسی بین دو کشور، حج را به مسائل سیاسی گره زده و بر همین مبنا متن تفاهم‌نامه متداول و هر ساله را تغییر داد. وی افزود: لذا این دولت سعودی که ضمن بهره برداری سیاسی از حجّ و حرمین شریفین، با حقّ مسلم مردم شریف ایران برای انجام مناسک حجّ مخالفت به عمل آورده و صدّ عَن سَبیلِ اللّه نمود.
با توجه به از دست دادن زمان برای برنامه‌ریزی و تدارکات امور حجاج ایرانی و عدم تأمین مطالبات به حق جمهوری اسلامی و به دلیل استمرار کارشکنی‌های دولت سعودی زائرین عزیز جمهوری اسلامی ایران از حضور در مراسم حج تمتع سال‌جاری محروم شدند که مسئولیت آن بر عهده دولت عربستان سعودی است.
حسن فعال در ادامه با بیان اینکه تفاهم‌نامه پیشنهادی عربستان کاملا یک‌طرفه بود و روح تفاهم‌نامه‌های قبلی در آن جریان نداشت تصریح کرد: برداشت سازمان حج و زیارت این بود که اگر دولت عربستان اعتقاد دارد حج از مسائل سیاسی جداست، پس چرا چنین تفاهم‌نامه‌ای را آن هم با تاخیر و با اعمال محدودیت، تنظیم کرد .در حالیکه که استفاده از ناوگان هوایی داخلی حق زائران ایرانی است.
ضمن اینکه در خصوص تعیین راهکاری برای صدور ویزا نیز وزارت حج عربستان هیچ اراده‌ای نداشت و در دور نخست مذاکرات، صراحتا اعلام کرد که باید با وزارت خارجه‌شان هماهنگ کند و تاکید کرد راهکاری تبیین نکرده‌اند. اگرچه دولت این کشور با ایران روابط سیاسی‌اش را قطع کرده است، اما مگر می‌توانستند راهکاری نداشته باشند؟ مساله آن است که عربستان اراده جدی برای نپذیرفتن زائران ایرانی داشت و می‌خواست با خریدن زمان، مانع حج ایرانی‌ها شود.
مدیر حج و زیارت گیلان به بهانه های واحی دیگر عربستان در تفاهم نامه اشاره کرد و اظهار داشت:ممنوعیت نصب پرچم جمهوری اسلامی ایران در ساختمان‌های محل اسکان زائران ایرانی و همچنین در مسیر حرکت زائران، از بندهای منفی این تفاهم‌نامه بود. این در حالی است که می بایست در مسیرهای پرازدحام، تابلوهای اطلاع‌رسانی مزین به پرچم جمهوری اسلامی ایران نصب شود تا هدایت زائران در چنین مناطقی به‌درستی و با رفع مشکلات قبلی صورت گیرد. تنها امکان برای اطلاع‌رسانی، پرچم کشورمان است. چه دلیلی برای محدود کردن آن وجود دارد، غیر از اینکه عربستان با عینک ذره‌بینی سیاسی به حج ایرانی‌ها نگاه می‌کند؟
وی ادامه داد: اعمال محدودیت در تعداد درمانگاه‌های ایران در عربستان هنگام موسم حج، اعمال محدودیت در انتقال دارو برای استفاده زائران ایرانی در عربستان، اعلام جزئیات اطلاعات پزشکان ایرانی اعزامی به حج و همچنین تعیین ظرفیت برای پزشکان، بند منفی دیگر این تفاهم‌نامه بود که واکنش صریح سازمان را در پی داشت.
وی اضافه کرد: عربستان همچنین استقرار چادرهای امداد و نجات ایرانی‌ها را در مسیر جمرات و مشعر، ممنوع و تاکید کرد که درمانگاه‌های ایرانی باید مجوز استقرار داشته باشند. چنین محدودیت‌هایی در شرایطی اعمال می‌شود که عربستان به عنوان میزبان حجاج باید قبول کند که در فضای مشورتی، خدمات را توسعه دهد، نه آنکه آن را محدودتر کند.
فعال در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به پیگیری دیه جان‌باختگان منا و تاکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر زنده نگاه داشتن آن فاجعه بیان کرد: احکام شرعی «قتیل الزحام» که مورد تأیید فقه شیعه و سنی است، تایید می‌کند که کشور میزبان باید از بیت‌المال دیه را پرداخت کند. دولت عربستان باید در این‌باره و البته زمانی که در حال از دست رفتن است، پاسخگو باشد.
وی افزود: تا کنون دستگاه دیپلماسی و دادستانی کل کشور، پیگیری‌های خوب و جلسات کارشناسی متعددی در این‌باره داشته‌اند. مستندات این پرونده تقریبا کامل شده و تلاش شده وکلای زبده و حتی آنهایی که از سایر کشورها برای پیگیری این پرونده ابراز علاقه کرده‌اند، به کار گرفته شوند.
مدیر حج و زیارت گیلان درباره حج آینده نیز گفت: سازمان حج و بعثه مقام معظم رهبری همه تلاششان را کردند و حتی گاهی به خاطر آن همه اصرار و مداومت، مورد انتقاد قرار گرفتند ولی بر این باوریم که حج، حق شرعی است و کسی نمی‌تواند این حق را سلب کند. این حقوق باید استیفا شود. ماموریت ذاتی سازمان حج و زیارت هم پشتیبانی و دفاع از تحقق احکام شرعی است.
وی تاکید کرد: حج سال آینده یقینا پیگیری می شود تا این حق شرعی اقامه شود، حتی سهمیه از دست‌رفته زائران ایرانی که امسال محروم شدند برای حج بعد پیگیری خواهد شد. این دولت عربستان بود که زائران ایرانی را از حج محروم کرد. اقدام آنها بسیار قابل تأمل است که باید پاسخگو باشند.
حسن فعال با یادآوری این که در حال حاضر ۶ میلیون زائر از سفر عمره به دلیل بداخلاقی عربستان باز مانده‌اند و یک و نیم میلیون نفر دیگر ۱۵ سال در نوبت حج مانده‌اند و اکنون محروم شده‌اند، تاکید کرد: سال آینده راه باز خواهد شد و سازمان پیگیر سهمیه حج ایرانی‌ها خواهد بود.
وی بیان کرد: عربستان باید در مقابل مطالبات کشورهای اسلامی پاسخگو باشد و چاره‌اندیشی جدی‌ای داشته باشد تا دیگر شاهد تبعیض در برابر زائران نباشیم.
وی درباره‌ی سیاست‌ها و برنامه‌ی آینده سازمان حج و زیارت کشور در حج آینده گفت: امیدوارم شاهد تغییر رفتار جدی عربستان در موسم سال بعد باشیم و دولت میزبان حقوق زائران را به رسمیت بشناسد و شاهد بسته شدن مسیر نباشیم. عربستان باید بداند هزینه‌ی بسیار سنگینی را برای محروم کردن زائران و تبعیض در پذیرش آنها می‌پردازد.
دیدگاه