مجتبا پورمحسن

چرا مجسمه میرزا کوچک جنگلی منتقل شد؟

در حالی که مجسمه میرزا حدود ۲۰ سال پیش ساخته و در میدان شهرداری نصب شد و بنابراین سازه‌ای میراثی محسوب نمی‌شود. اتفاقا برداشتن این مجسمه می‌تواند به حفظ اصالت مجموعه ساختمان‌های شهرداری، ‌پست و هتل ایران کمک کند.

چرا مجسمه میرزا کوچک جنگلی منتقل شد؟

IMG_1525 انتقال مجسمه میرزا کوچک‌خان از میدان شهرداری به ابتدای خیابان سعدی واکنش‌هایی را در شبکه‌های پیام‌رسان موبایلی مثل تلگرام در پی داشت. نکته‌ای که تقریبا در همه واکنش‌ها غایب بود،‌ چرایی این انتقال بود. مردم حق دارند بدانند که چرا این اتفاق افتاده. قبل از بررسی اینکه چرا مجسمه میرزا به سعدی انتقال یافت،‌ اشاره به دو نکته خالی از لطف نیست. فارغ از انتقادات مهندسی شده از سوی بخشی از منتقدین شخص شهردار و نه عملکرد شهرداری، اینکه شهروندان به تغییرات پیرامونی‌شان حساس شده‌اند، اتفاقی است بس مبارک که باید آن را قدر دانست. از سوی دیگر اساس یکی از انتقادهایی که به جابه‌جایی مجسمه میرزاکوچک‌خان شده مردود است. بعضی‌ها با اظهار نگرانی خواستار ورود اداره میراث فرهنگی برای جلوگیری از تخریب مجسمه میرزا به عنوان میراثی فرهنگی شده‌اند. فراموش نکنیم که سیاست شهرداری رشت اساسا بازآفرینی و تلاش برای جذب گردشگر از طریق میراث فرهنگی است.

حالا به همان سوال برمی‌گردیم: چرا مجسمه میرزا به ابتدای خیابان سعدی منتقل شد؟

میدان شهرداری رشت برخلاف اکثریت به اتفاق میادین مرکزی – شهرداری شهرهای دیگر،‌ چهارراه نیست،‌ سه راه است (اعلم‌الهدی و کوچه‌ها و معابر راه اصلی محسوب نمی‌شوند). در واقع قرار بوده سه خیابان اصلی شهر به ساختمان شهرداری که نماد مدنیت است متصل شوند. در این بین خیابان شریعتی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و در واقع معبر اصلی به بیه‌پس و اتصال‌دهنده بیه‌پس و بیه‌پیش بوده است. پیش از اینکه در دوره‌ی صفویه، ‌رشت مرکز گیلان شود، ‌لاهیجان به عنوان مهم‌ترین شهر منطقه بیه‌پس شناخته می‌شد و به همین دلیل خیابانی که رشت را به بیه‌پس متصل می‌کند اهمیت ویژه‌ای داشته است. به همین دلیل در دوره‌ی پهلوی، مجسمه‌ی رضاشاه در ابتدای خیابان شریعتی و پشت به میدان شهرداری نصب شد.

هنگامی که قرار شد مجسمه میرزاکوچک‌خان جنگلی را در مرکز رشت نصب کنند، نه تنها به این موضوع توجهی نشد، بلکه حتی چشم‌اندازی که در مقابل ساختمان شهرداری وجود دارد، در نظر گرفته نشد. پیش از انتقال مجسمه میرزا به ابتدای خیابان سعدی، اگر کسی می‌خواست در ابتدای خیابان شهرداری و رو به ساختمان شهرداری بایستد و عکسی از مجموعه میراث فرهنگی شهرداری بگیرد، در چشم‌انداز او باسن اسب دیده می‌شد که طبیعتا زیبا نبود. اما پس از انتقال مجسمه‌ی میرزاکوچک به ابتدای خیابان سعدی، این سازه در پیاده‌راه فرهنگی قرار می‌گیرد و هم مجسمه میرزا رو به خیابان امام خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی و ایران نوین پس از انقلاب قرار دارد و از زیبایی بصری خاصی برخوردار شده است. در عین حال در بازآفرینی میدان شهرداری، مجسمه‌ای که ۲۰ سال پیش نصب شده قرار ندارد تا به ارزش میراثی مجموعه لطمه بزند. میرزاکوچک‌خان و نهضت او میراث فرهنگی ارزشمندی نه تنها برای گیلان بلکه برای ایران است که نه قرار است از دل برود، نه مجسمه‌اش از دیده مردم محو شود. فکر می‌کنم با این توضیح، ‌انتقال مجسمه میرزا به فاصله‌ای ۱۰۰ متری در ابتدای خیابان سعدی منطقی و معقول به نظر برسد.

مجتبا پورمحسن – رشت رویایی

پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.

Share