برای یکی از دردناکترین تراژدی های تاریخ بشری
برای یکی از دردناکترین تراژدی های تاریخ بشری آغاز و فرجام حماسه محرم خونین . چرا ؟ چگونه ؟ با التماس دعایی خواننده فراخ ذهن را با هر دین و مذهبی در هرجای جهان که دارد و بقول حضرتشان یا ندارد اما می تواند که آزاده باشد به مطالعه ذو جوانب این حماسه بقول بیهقی […]
برای یکی از دردناکترین تراژدی های تاریخ بشری
آغاز و فرجام حماسه محرم خونین . چرا ؟ چگونه ؟
با التماس دعایی خواننده فراخ ذهن را با هر دین و مذهبی در هرجای جهان که دارد و بقول حضرتشان یا ندارد اما می تواند که آزاده باشد به مطالعه ذو جوانب این حماسه بقول بیهقی فرا می خوانم… پس با انصاف و قلبی گرم( پر شور) ومغزی سرد (هوشمند و منصف) نبرد خیر و شر ؛ راستی و پلشتی را که به گفته فردوسی حماسه می خواند مطالعه نموده و قضاوتی منصفانه همراه با تحسین نماید. شاید در اینجا به یقین مشکل باشد که شمایل فشرده از انجام و بی پایانی یک تلنگر بزرگ تاریخی خیر و شر با بانیان اسطوره ای آن برای هر زمان ومکان با همه تلاش نویسنده جای داد. از این رو بعنوان فرزندی از نسل پر سرعت و علم گرای امروز که تحلیل و منطق همراه با موشکافی در ریز جزئیات وقایعی که با پانزده سده از گذار آن هنوز نیز به شکلی نوین بازتاب دارد کارآگاهی نموده و با ذره بین نگاشته های تاریخی مختلف دوست و دشمن ؛ موافقین ومخالفین محقق ؛ بدور از مویه گری و غلظت نوشتار در دایره توضیح و توصیف برای نسل جوان و کهین بنهد. موفق یا الکن ؛ البته که داور پایانی خواننده ارجمند است. به هر حال نگارنده با همه فغانی که خیل نویسندگان سنتی برای شکست شجاع دلی با ایمانی چون حسین (ع) فرزند علی (ع) و نوه محمد «ص» پیامبر سر می دهند.البته از روی صداقت و دلسوزی دیرینه و شور می توان دمحسوب شود . اما دراین حماسه تاریخی پیروزی واقعی بدور از تعارف و تعصب در پایان و فرجام آن حسین و حسینیان همه دورانها است. هم اینک به خوبی و راستین می دانم وبا چشم بر هم زدنی می توانم حس کنم که خداوند در وعده بهشتین خویش ؛ پاداش حضرت را در بهترین و والاترین شکلش که متصور نیست داده اند. شادکامی و فرجام نیک او سزنده و راضی از یک زندگی کوتاه درس آموز برای پیروان مروت و مردانگی و انسانیت و شهادتی که خود پذیرفت؛ سر فرازند. از آن سو ؛همه کسانی که دراین نبرد نابرابر تاریخی شرکت جستند چه به هنگام عمر کوتاه زنده مانی ؛ انتقامی سخت را دیدند و چه احساس می کنم که با همه رئوفی و بخشش و محبت بی نهایت افریدگار عالمیان؛ هم اینک درکیفری سخت که جهنم هولناک نام گرفته مدام بسر می برند. بقول دوست شاعری عرب که می گوید اینک برای راحتی و پیروزی و شادی امام حسین در بهشت من هم شادم و برای کیفر و عذاب دوزخیان ملعون آن حماسه احساس آرامی دارم.
این شاعر معتقد است که با پیروی از دین حسین (ع) باید او را خوشحال کرد و گریه و ضعف و به ظواهر چسبیدن و اصالت و باطن اسلام را فراموش کردن زیبنده و راه واقعی امام سوم شیعیان نیست. بهر حال نظری است محترم.
****
و دراینجا با کسب اجازه از خوانندگان پیوسته مان، که عناوین و مضامین گوناگون را در آن دنبال می نمایند. این بار اما تحلیلی رساله گون در وجیزه ای فشرده از دردناکترین تراژدی تاریخ انسانی را در دایره می نهیم. بی شک در آن نشان از نبرد خیر و شر؛ جبهه فرا دستان و فرو دستان و فرشته صفتان پیرو فرامین الهی و اهریمن گرایان سست نهاد ؛ شرافت و خباثت در طول تاریخ وجود داشته است. حال عرض تاریخ زندگی خود را می توان که با انتخاب الگوی درست را پذیرش نمود.چرا که بدون الگوها و روند تعریف شده گذار انسانی شاید که راهها گم و یا کژ و یا دیر هنگام به معرض یافت برسند.
***
۱- اسلام نوبنیاد
۲- تراژدی ِ سومین لیدر و امام مردم فرو دستان جامعه حسین بن علی (ع)
۳- رهبری که از هیچ منبع خاصی بلکه توسط جمهور عامه مردم پذیرش شده بود
فاجعه از پیش تعیین شده کربلا که احتمال وقوعش ازطرف اندکی ازفرادستان نوکیسه حاکم در ذهن مردم بود –
و اینگونه حماسه که نبرد خیر و شر به تحلیل فردوسی بزرگ است بوجود آمد. به یک سو نماینده اسلام انقلابی طرفدار فرودستان جامعه همچون بزرگ خاندان خود محمد (ص) پیامبر و بنیان گذار جامعه نوبنیاد عربستان و دیگر سو اندک نمایندگان فرادستان غاصب حکومت عصر با معدود مزدورانی که با اطاعت کورکورانه سر را بجای کلاه می آورند. همچون معاویه و یزید و غیره…
در این متن کوتاه ژورنالیستی بر حسب وظیفه شرح روزهای خاص بر گرده خویش بعنوان نویسنده احساس می کنم ؛ واژه ها این بار خود باید که موضوع را بدنبال بکشند. شخصیت؛ اعتقاد ونظریه و دلایل و براهین و عمل چنین مردانی(و زنان) به همراه پیروان ره پو هیچ نیازی به آرایش واژه ها و شیوا نگاری و سوگ نویسی مطول نداشته و ندارند. محدودیت شاید که محدود کند روزی جزئیات فلسفه و تحلیل مشخص از وضعیت مشخص دوران پرآشوب و غبار آلود سده آغازین تثبیت اسلام در سرزمین تفدیده و سوزان عربستان و بعد ترها دنیای مملو از مسلمانان و حاکمین تابع که از جنگ و صلح ها و نظم و انضباط و درس وتعلیم و تبلیغ فرهنگ و بازتاب و اثر سترگ خود را ایجاد نمود.
***********
باری در باب اراده وحرکت و نبرد امام حسین (ع) موضوعات بسیار زیاد است. چه از لحاظ تاکتیک و چه استراتژیک . از دعوت به کوفه تا حذف منتظرانش . محاصره ای به نابرابری . پیغام های دل فریب مزورانه . فشارهای همه سویه اقتصادی و اخلاقی . سست بنیادی همراهانی که به رسم زمانه برای جنگ و غنیمتی و جاه مقامی ره پیموده بودند . خالی کردن شبانه جبهه با فراری از ترس و بیعتی دگرانه با متخاصمین وعده داده . ناجوانمردی بیشرمانه که از همراهانی سست و عادی بعید نبود و اتفاق هم افتاد….و غیره.
این نوشتار از فرمانفرمایی خلل ناپذیر و اراده و تصمیم و عمل پیشوایی است که چنان بر دامان ومحیطی هوشمند و مقدس پرورانده شده تا شخصیتی فقط چون او بتواند تحمل ستم مرموزانه دشمنان اشراف کینه جو و حتی دوستان کم آگاه و ترسو و بی پرنسیب را در خویش بگستراند. نوشتار از شخصیتی است که برحسب شواهد برگ های معتبر تاریخی در برابر فوجی از ناکسانی می ایستاده که در آن وادیه سوزان،عموم خلق را خاکستر نشین و بر تف خارهای بیابان؛ فقیر و گوش به فرمان می خواهند.
با همه حسن سلوک و اندیشه و اسلوب صلح طلبانه برادر بزرگ امام حسن (ع) که به نفع تازگی اتحاد مردم مسلمان شده به قیام و جنگ دست نیازید. در یک تقیه تحمل خانواده مزور سلسله ابوسفیان های سرمایه دار عظیم عرب را می نمود. دیگر سران قبایل تاجر مسلک بشدت خواهان هژمونی راس حکومت بودن برای گسترش راه بازرگانی جاده و سرزمین عرب را درجهان تجارت داشتند و هیچ مقاومتی را بر نمی تابیدند . بشدت بی رحم دارای قدرتی عجیب مخوف ؛ قاتلینی بی تعارف و بی وقفه که هیچ مقاومت و اخلاق را درمسیر خود نمی پذیرفتند. پس امام حسن درکنار عبادات و نظارت بر باغات کشاورزی خود به اطعام مردم فقیر گاه به شبها در حدود بیش از صد نفر در منزل خویش مشغول بودند. همسر او اسما هم که در شبی با زهر حلاهل او را شهید کردند و برادر کوچک با روحیه ای دیگرمقابل ظلم این تجار صاحب حکومت و قدرت و اقتصاد عربستان قرار گرفت. این تازه به دوران رسیده هایی که هیچ در پای گرفتن وگسترش دین محمد ص و اسلام نقشی نداشته بودند حالا دیگر با همه حیل تا به جاییکه سرداران اسلام در زمین پیش رفته بودند خود را صاحب جان ومال شان می دانستند. ثروت و خزانه و خزاین و زر و سرباز و اسلحه و بارگاه عظیم که کشورهای کنونی عرب فعلی در برابر آنها پشیزی نمی نمایند دیگر هیچ کسی و هیچ مخالفتی را بر نمی تافتند. در دستورات و تمایل خود هیچ شوخی نمی کردند. اما حسین از لون دیگری بود.
پس باش تا صبح دولتت بدمد !
.. پس خواننده گرام باید موقعیت جدید اقتصاد و تجارت و صاحبان نو کیسه گان سرمایه های عظیم مالی را درک کنند که ازعصبیت و نارضایتی فقرا و عالمه مردم هم باخبر بودند. همچنین از رهبران و سلحشوران و عقبه سربلند و با اراده نسل انقلابی خاندان پیامبر یعنی صاحب اصلی اسلام نوبنیاد که عشیره ها و قبایل بیابان گرد عرب را متحد و با اخذ مالیات و رفتار نیک با سرزمین های پناه آورده و مسلمان شده با سرعت و زمان کوتاه درااتی حکومتهایی با ثروت افسانه گشته که اشخاصی از نسل معاویه یزید و ابوسفیان دیگر سرمایه داران لوس عصبی که خودشان دین را شان بر روی کجاوه های باربری اشتران می دیدند هیچ قصد از دست دادن این قدرت عجیب و جدید را نداشتند. پس نخست تهدید یا (شانتاژ SHANTAGH-) و سپس سرهای نترس و شجاع را با هر غافل گیری جنگی ( سونداژ- SONDAGH ) به هوا پرتاب و نیزه می کردند.
پس از استقرار دنیای بعد از ظهور اسلام بتبع دنیای قبیله ای عرب که خاستگاه چنین عظمت بزرگ الهی برای چرخش زندگی انسانها بوجود امده بود اقشار مختلف مردم خصوصیات عمومی و خصوصی خود را بر جای می نهادند و تاریخ را به پیش می بردند. بنابراین سلسله بزرگان اقتصادی و زر و زور و برده و حشم داری همچون سلسله و داردسته امویه ها؛ جهت ادامه غارت گری های گذشته خویش روند و برداشت خاص خودشان را از ارتباطهای جامعه تحول یافته آنروز خواستار بودند. لذا پیام و دستورات و منش الهی را که پیامبر اسلام محمد (ص) با قرآن پیاده نموده بود را با قرآت خود خواستار بودند. پس در فشرده ترین کلام و منظور از همان آغاز بیعت ؛اقشار زور و زر پرست ویژگی خود را داشت و کاملن متضاد با سلسله خاندان پیامبر و مومنان واقعی که برابری و سعادت دنیا را با حفظ تلاش برای آخرتی خوب جهت همه مردم می خواستند بودند. رعایت اخلاقیات و دین و شرافت و دوستی و برابری چیزی نبود که به آن بخش از جامعه که گفته شد کارگر افتد. بنابراین در برابرظلم و زور و تعدی آنها فرزندان و اصحاب صالح پیامبر و بعدها امامان و بزرگان شیعه همواره در کید و نقشه و نا جوانمردی این جباران تاریخ قرار گرفته و گاه یادگاری از مقاومت و اسطوره ای ناب برای طول تاریخ انسانی گذارده اند. فداکاری ها و استقامتی که بواقع الگویی برای همه انسانها د رهمه جا و همه زمانها قابل مطالعه و تحسین و برداشت می باشد.
**********
امام حسین (ع) که در دامان چنین خاندانی از نبوت اسلام ختم پیامبران و آخرین دین که اسلام است پرورش یافته بوده است بعد از پدرش حضرت علی و برادر بزرگش حسن مجتبی نیز دراین نبرد نابرابر قرار گرفتند. اشراف و ثروت مندان زور و زر مند قبایل و مراکز بزرگ بر حسب ضرورت سیاسی وحفظ بار شتران! و جذابیت تغییر و تحولات؛ به مصلحت اسلام آورده درحالی که بخشی از اینها حتی پیش از این و دروقت نسج گرفتن و تلاش های جانفرسای پیامبر و علی (ع) و دیگر بزرگواران طرفدار فرو دستان جامعه به ضدیت و دشمنی با اسلام اشتهار داشتند.
*****
اغلب ایشان با طینت بد و حساب گرانه بهر وسیله ای مشاغل و مناصب مختلف حکومتی و والی گری نواحی مختلف و پرقدرت را بدست گرفتند. به هواخواهان و همراهان و اقوام خویش و بسیاری افراد نالایق نیز مناصب ومسئولیتهایی همچون خود رساندند. تصاحب اراضی و زمین های حاصلخیز کشاورزی و ثروت اندوزی و برده و خدم وحشم و نگهبان و غیره را افزایش داده و این خود به تشدید نابرابری اجتماعی و نارضایتی عامه مردم زحمتکش و مومن را منجر می شد. دل دردمندان و نسل هایشان را از این نابرابری و ظلم بدرد آورده و صد البته امامان و فرزندان و همپایان ایشان که با اسلام و دین واقعی الهی که مساوات و سعادت را برای همگان زیر لوای اسلام نو بنیاد جامعه می خواستند را می آشفت.
******
رودرویی و مقاومت و استقلال رای و اجرایی راستین فرامین پیام خدا و قرآن و پای بندی به اصول شرافت انسانی و طرفداری کامل و همه جانبه از حق و سهم مردم فرو دست جامعه توسط آل محمد (ص) در تاریخ و جامعه تاوانی داشت که هر یک از همراهان از مقداد و ابوذرو مالک اشتر… تا تک تک پیشوایان صادق و راستین دین از مولا علی تا بعد به شکلی به پرداخت آن مجبور بوده اند.آری جدا کردن حساب خود از حساب اسلام رسمی دولتی بنی امیه و یزیدها و کارگزارانش بی کینه نمی ماند. کامرانی ها درسرزمین خرم سوریه با بنای بلند و پر هزینه واشرافی کاخ سبز معاویه در جامعه قبیله ای ( (TRIBALیکی از نخستسن بندهای آیین بنیادیش(کینه کِشی) است.پس این اعتقاد استوار اسلامی بی کیفر نخواهد ماند. حتی اگر به هر وسیله و بسی ناجوانمردانه باشد. حسین از هنگامی که راستی را دید و شناخت در آن هیچ دودلی راه نداد . چه در بارگاه امویان ها دانشمندان لگام بر دهان بسته و نادانان چاپلوس گرامی بودند و شک نبود که ستهیدن با ستم و ستم بارگان بهایی گران دارد.
*****
در دوران گذار امام حسین و اندیشه و عمل بر جامعه خود که همراهان و عامه مردم به ایشان می نگریستند دو راه در پیش بود. یا با همه آموزه های راستین پیشین در برابر یزید و یزیدیان بی شخصیت و نالایق ایستادن و بدعت سربلندی و مرگ با عزت را در برابر ذلت و خواری مدام را الگوی شیعیان قرار دادن یا سکوت و سکون و بیعت با درباری که تمامی بار و ثروت آن از غصب و چپاول مردم بی گناه بوده است. و او حسین بن علی (ع) با این شعار که اگر دین ندارید آزاده باشید رو در و چشم در برابر چشم و البته در صفی نابرابر و نا عادلانه حتی پیمان شکنی بخشی از همراهان دین گریز؛ از شرافت انسان و قران و آموزه های جدش پیامبر اسلام در برابر دروغ مزورانه یزیدیان جامعه دفاع نمود.
*****
در پاسخ به دعوت مردم کوفه و حرکت به سمت و سوی ایشان در روزهای آغازین سال نو با محدودی سوار( که انهم در کشاکش نبردی سخت و حتا با پیشنهاد خودایشان ) که میدان را را وا نهادند در پهنه تفدیده و سوزان قریه کربلا تا آخرین نفرو لحظه؛ غافلگیری اصحاب جنگی که با تطمیع و پول و بخشودگی مالیاتی و وعده های فریبنده اما پوچ را پاسخ گفت. اگر چه بسیار دهشتناک و زجر اور و استخوان سوز که شرح جزئیات آن راتا حدودی بسیار شنیده و خوانده و با جادوی پدیده فیلم دیده اید. او می توانست به زندگی معمول و بی دغدغه و شاید مرفه خود ادامه داده و چشم بر ستم و ظلم خاندانهای اموی و دیگرانی همچون او بسته گرداند. درحالی که اسطوره و الگویی را بنا نهاد که از لحاظ متولوژی تاریخ باستانی تا به اینک هر قشری از اندیشه وران و مهرورزان او را به پیشوایی خویش می خوانند. قهرمانان ؛ مبارزین؛ شجاع دل ها؛ اهل ایمانان؛ سلحشوران بشر دوست؛ عیاران؛ عارفان و صوفیان و جوانمردان و پرهیزگاران و پارسایان…و غیره نام او را جهت الگو و برداشت یاور گونه ملکه ذهن خویش می نمایند.
******
اری خدای را سپاس مندم که کفه ترازوی پیروزی سنجش حق وباطل؛ خیر وشر؛ فرشته صفتان و اهریمن خویان ؛ با همه ترفند و کژ پویی اصل تاریخی موضوعات و روندها و واقعیت ها اما در نهایت به عصاره نیکی ها ختم می گردد.
این وجیزه کوتاه ادای دینی مطبوعاتی بود. جهت مطالعه مفصل تر با ذکر تمامی جزئیات چند ساله آن عصر پر هیاهو و نبردهای که بر که زعمای آن بخش از رستاخیز جهانی منابع خوبی وجود دارد همچون (الکامل فی تاریخ – صفه جزیره العرب – تهذیب اکمال فی معرفه الرجال – صلح الحسن.. – مقدمه ابن خلدون – سیره رسول الله . ابن هشام بصری…) و غیره که به فارسی و عربی از دیگر اسطوره های تاریخی ما از کتابخانه مرکزی رشت می توانید ابتیاع فرمایید.
کوروش مهیار
پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای منتشر میشود.
دیدگاه