از بوروکراسی منحصر به فرد طرح حجاب تا پیام بزرگ آرمیتای کوچک !

از بوروکراسی منحصر به فرد طرح حجاب تا پیام بزرگ آرمیتای کوچک !!

در برهه ای که کشور و نظام با هجمه بسیاری از جناح استکبار جهانی روبروست و از آنجا که در آستانه دو انتخابات مهم قرار داریم، شاید سخن گفتن در مورد حجاب ، امری غیر ضروری جلوه کند . در اوایل انقلاب شکوهمند اسلامی طرحی جهت آماده سازی فضای دانشگاه ها و مراکز آموزشی کلید خورد که دامنه فعالیت آن تنها منوط به آن مراکز هم نبود و خود به نوعی دگرگونی اساسی را در فضای علمی فرهنگی کشور در طول سالیان بعد محقق می ساخت . انقلاب فرهنگی تنها تعطیلی دو ساله و تغییر پوشش افراد به یک ظاهر متعارف اسلامی نبود بلکه تحول در محتوای آموزشی و ایجاد بستر فرهنگی مطلوب را در تمام مراکز اداری و خدماتی کشور ترسیم می کرد . حفظ حجاب (چه در آقایان یا بانوان)تدبیر خالق هستی برای پاسداری و نگهبانی از عفاف بوده و به رشد عواطف در وجود آدمی و تحکیم روابط خانوادگی کمک می‌کند.براستی در خلال سی سال گذشته، چند همایش در مورد حجاب و عفاف برگزار شده است؟ چند کتاب در باره این موضوع منتشر شده است؟ چند پژوهش میدانی در سطح کشور انجام شده است؟ چند پایان نامه دانشگاهی به این موضوع اختصاص یافته است؟ چند مقاله در این زمینه نگاشته شده است؟ و چند گزارش محرمانه توسط مراکز ذیربط تهیه شده است؟ در تازه ترین اظهارنظر دلسوزانه در این زمینه آیت الله یزدی ریاست مجلس خبرگان رهبری نیز لب به سخن گشود و در اجلاسیه سراسری «عفاف، عزت و عشق» که اخیرا در قم برگزار شد ابراز داشت که مبارزه با بدحجابی باید از دستگاههای دولتی آغاز شود ! وی در ادامه به مصداق هایی چون فرودگاه ها ، دانشگاه ها و رفتار غربگرایانه برخی اساتید و همچنین وضعیت میادین تهران نیز اشاره کرد و یکی از دلایل ضعف را در مبارزه با این معضل، قوانین مربوط به امر به معروف ونهی از منکر دانست . آنجا که خطاب سخنانش را دولت قرار داد و افزود : «دولت باید به درد جامعه گوش کند و به خواسته های مردم توجه کند. خواسته مردم این است که بدحجابی از بین برود ؛ مردم ، بدحجابی را نمی خواهند، باید با بد حجابی در دستگاه های دولتی مبارزه شود. مردم می توانند با بد حجابی و مسائل دیگر در جامعه برخورد کنند، ولی چون تابع دستورات رهبری هستند ، می خواهند این موضوع از سوی دولت پیگیری شود به هر حال این حمایت و همزبانی باید دو طرفه باشد.»
این در حالیست که در ماه های اخیر معاون رییسجمهور در امور زنان وخانواده نیز از بررسی وضعیت عملکرد دستگاههاو سازمانها درارتباط بااجرای قانون عفاف و حجاب توسط کمیته صیانت ازحقوق شهروندی خبرداد. بار سنگینی که گویا این بار نیز با مکانیزم نخ نمایی چون راه اندازی ستاد یا کمیته ای نو ظهور با عنوان کمیته صیانت از حقوق شهروندی که در وزارت کشور ذیل شورای اجتماعی تشکیل شده ایفای نقش خواهد کند .
در کنار این کمیته محترم ، قانون عفاف و حجاب نیز خود مقوله منحصر به فرد دیگری است و اجرای این قانون نیازمند همگرایی، هم افزایی و هماهنگی میان ۲۴ دستگاهی است که وظیفه اجرای آن را به عهده دارند و در این زمینه تقسیم کاری ملی شده است !!!!
کمی موارد ذیل را با هم مرور کنیم :

۱ – با وجودی که در اکثر دانشگاه ها قوانین معین برای حفظ پوشش اعلام می شود ( که البته گاها اعمال نمی شود ! ) اما روز به روز صحنه دانشگاه ها رنگ آموزشی خود را از دست می دهد .جالبتر این است که اغلب می بینیم مسئولین دانشگاه ها برخورد خود را محدود به موارد ساده می کنند .

۲ – تولیدات رسانه ای ما علی الخصوص در عرصه سینما گاه و بی گاه از بانوان بد حجابی رونمایی می کند که در کار و زندگی خود موفق هستند و تصویر بانوی محجبه محدود به شخصیت های فقیر بخت برگشته فیلم ها است و این تازه غیر از هجمه وسیع اینترنتی و ماهواره ای است که حجاب را هدف گرفته است .

۳ – ایجاد یک فضای صوری و منفعل در پروسه گزینش های استخدامی و اداری که برخی داوطلبان را به شکل خودکار به یک نقش بازی مقطعی در طول دوران احراز شرایطشان به شرایط مطلوب ! وا می دارد و کار را بدانجا می رساند که حالا بجای کنترل افراد در بدو ورود به سیستم اداری مجبور به نهادینه کردن حجاب در همان فضا هستیم ! اگر از این موضوع هم بگذریم نظارت بر حسن اجرای این طرح در دستگاه های خصوصی که مقوله ای چون پوشش را در حتی از مجرای دولت نیز بر نمی تابند خود حدیث مفصلی است که نیازمند شفافیت و قاطعیت بیشتر در نص قانون است . اتفاقا موضوع بحث و محل چالش دقیقا همین جاست وقتی دستگاه های ۲۴ گانه که با بازسازی ( بخوانید پلی میکر ! ) چون دولت بدنبال رسیدن به هارمونی هستند می شود آن شرایطی که اکنون با آن مواجهیم . یعنی برخورد های سلیقه ای که با شدت و ضعف دولتمردان اصل موضوع را مخدوش میکند و در چنین اوضاع وانفسایی قانون و صراحت آن می تواند کارگر باشد . این روند بدان جا کشیده شده که عنصر بازدارنده این حلقه یعنی نیروی انتظامی با کارشکنی برخی ارگان های ذیربط رو به انفعال می نهد و تصویری خشن از او در اذهان متواتر خواهد شد ( که این امر نیز جفایی به این نیرو است ) . اما در صورت کج بودن خشت اول حتی فیلتر آخر هم دیگر کمکی به وضع موجود نخواهد کرد و اقدامات عملی دولت نیز بی اثر خواهد شد .در نگاهی به دلایل وقوع چنین وضعیتی یاد آوری چند نکته ضروری و در عین حال تامل برانگیز است :
۱- درابتدای امر باید پرسید اساسا کدامیک از خصایص مثبت شهروندان ایرانی در تقید به واجبات دینی ، از طریق اقدامات دولت حاصل شده است ؟آیا کسانی که مقید به نماز ، روزه، حجاب، حفظ حرمت اموال و ناموس مردم هستند، آن را از کتاب های درس دینی، برنامه های تلویزیونی واقدامات تشویقی دولت یاد فرا گرفته اند ؟ آیا غیر از این است که نقش تربیت صحیح خانواده، بستگان موثر، معلمین متعهد، دوستان مقید و امثال این ها، به این باور رسیده اند؟
۲- دوم اینکه اغلب گروه های مرجعِ جوانان و نوجوانان ما، اعم از هنرمندان و ورزشکاران و … که به نوعی الگوی مردم قرار می گیرند، اهل مراعات این موضوع نیستند. بدیهی است هر کس تلاش می کند تا خود را شبیه به قهرمان مورد علاقه اش سازد و در این حال است که جمع قابل توجهی از عوام الناس ، دیگر حجاب و عفاف را در پوشش و رفتار خود رعایت نمی کنند.
۳- همان گونه که در ابتدا نیز اشاره شد نقش رسانه‌ها در فرهنگ و تغییر ذائقه فرهنگی مردم بسیار مؤثر است و طبق اخبار و آمار، بیش از ۵۰ درصد مردم تهران، از شبکه‌های ماهواره‌ای استفاده می‌کنند و تنها چیزی که در برنامه‌های ماهواره‌ای اهمیت ندارد، فرهنگ و پوشش انسان است. البته این موارد به منزله نادیده گرفتن بانوان محجبه بسیار محترمی که در محیط‌های اجتماعی و اداری که با پوشش‌های کامل اسلامی حضور دارند، نیست.
۴-دلیل دیگر را می توان عدم توجیه نسل جدید و جوان نسبت به مسئله عفاف و حجاب، با ادبیات مخصوص به آنها دانست. در این زمینه به سخنان مقام معظم رهبری – به سفر به خراسان شمالی در مهرماه ۱۳۹۱- اشاره می کنیم. ایشان در دیدار با اقشار مردم خطاب به مسئولان استان فرمودند: «به این کانون هاى فرهنگى و هنرى بروید و پذیراى جوان ها باشید. با روى خوش هم پذیرا باشید؛ با سماحت، با مدارا. فرمود: «و سنّه من نبیّه»، که ظاهراً عبارت است از «مداراه النّاس»؛ مدارا کنید. ممکن است ظاهر زننده‌اى هم داشته باشد. بعضى از همین هائى که در استقبالِ امروز بودند ، خانم هائى بودند که در عرف معمول به آنها «خانم بدحجاب» می گویند ؛ اشک هم از چشمش دارد میریزد. حالا چه کار کنیم؟ ردش کنید؟ مصلحت است؟ حق است؟ یک ایراد اساسی هم به خود ما مربوط است که برای روشن شدن آن ها کاری نکرده ایم. کدام یک از مراکز مربوط، برای تبیین مسئله حجاب برنامه ای داشته و اقدام موثری کرده است؟»
فصل الخطاب نظام ما خود بی برنامه گی را ، ابهامات قانون را و ضعف های اجرای آن را بخوبی می داند و بدان اشراف دارد . بی شک نقش بی بدیل خانواده و تاکیدات معظم له که نقش کانون خانواده را در تحقق سبک زندگی اسلامی و ایرانی مورد مداقه خویش قرار داده اند نمی توان نادیده گرفت . هفته پیش که حواشی همایش دوسالگی دکتر سلام را ملاحظه می کردم تصویری جالب مرا به خود مشغول کرد . در قاب آن تصویر همسر و فرزند شهید رضایی نژاد از شهدای والامقام هسته ای مشخص بود.

اکنون آرمیتا رضایی نژاد که در روزهای اوایل ترور پدر تصاویر دیدار وی با رهبر معظم انقلاب بسیار رسانه ای شده بود ، به عنوان میهمان مدعو و آن هم با حجاب کامل در مراسم شرکت کرد .این دقیقا همان مصداق بارز نقش خانواده است . دربرخوردهای روزانه خیلی ها سن تکلیف پسران و دختران با نظرات به ظاهر کارشناسی خانواده ها بالا و بالاتر می رود تا جایی که فرزند را در بوته آزمایش در فضای عمومی جامعه رها می کنند . در اکثر وصیت نامه های شهدای عزیزمان که بنگریم دغدغه قریب به اتفاقشان حفظ حجاب بود . امروز میراث ماندگار شهید رضایی نژادنیز به حقیقت این موضوع پی برده است ، آرمان شهیدان و ارزش جانبازی و جانفشانی آنان را در کرده است . عزم ملی و همزبانی دو سویه ای بین دولت و ملت را می طلبد ؟ باید الگوسازی دقیقی صورت پذیرد و الگو برداری دقیق تری . باید به آسیب های آن و ارتباط آن با بسیاری از بزهکاری ها و ناهنجاری ها اشاره کرد . باشد که در سایه تدابیر موثر و عملیاتی شاهد تغییر رفتار در جامعه اسلامی مان باشیم.

سید محمد حسین جعفری
پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.