وقتی کلید روحانی قفل رابطه با مراجع تقلید را باز می کند

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا این روزها قم میهمانان ویژه‌ای دارد. اعضای دولت روحانی یکی پس از دیگری برای دیدار با مراجع تقلید، راهی این شهر می شوند تا ضمن ارائه توضیحاتی در مورد عملکرد خود، از رهنمودهای روحانیت هم بهره بگیرند.

روحانی نیز خود بلافاصله بعد از انتخابات ۲۴ خرداد، راهی قم شد تا از این اطمینان را به مراجع و روحانیت بدهد که فرزند برخاسته از حوزه فرزندی خلف خواهد بود و حوزه علمیه جایگاه ویژه ای در دولتش دارد.  او در ضمن دیدارهایش ابراز امیدواری کرد « دولت یازدهم بتواند با برقراری ارتباط موثر با حوزه و مراجع معظم تقلید و علما، مشکلات داخلی و خارجی کشور را کاهش و حل و فصل نماید.» او حتی با انتخاب سیدرضا اکرمی یکی از چهره های شاخص و موسسین جامعه روحانیت مبارز که رابطه نزدیکی با حوزه علمیه دارد نشان داد که در پی برقراری رابطه ای حسنه و بدون تنش با قم است. روحانی حتی به وزیرکشور خود دستور داد که در انتخاب استانداران با نمایندگان ولی فقیه در استانها مشورت کند.

مراجع تقلید نیز تا به امروز با دیده مثبت به دولت روحانی نگریسته اند و در ضمن دیدار با رییس دولت و وزرایش ضمن آنکه انتظارات و توقعات حوزه و روحانیت را منتقل می کنند، از دستاوردهای دولت هم تقدیر کرده اند.

امیدواری مراجع به دولت روحانی

مراجع تقلید پس از این دیدارها از عملکرد دولت یازدهم تقدیر و اعلام کردند که به آینده امیدوار هستند. مراجع عظام تقلید به ویژه بعد از دیدار با محمد جواد ظریف، ازعملکرد دولت در زمینه پرونده هسته‌ای ابراز رضایت کردند و حمایت کامل خود را از این روند اعلام داشتند که بعد این دیدار رسانه‌ها با تیتر لبخند گرم و آغوش باز و تشکر مراجع تقلید از اقدامات ظریف به استقبال این خبر رفتند.

دولت روحانی در ۱۰۰ روز اول دولتش ، سعی کرد که گزارش کامل عملکرد زیر مجموعه خود را به مراجع تقلید ارائه دهد، و رابطه نه چندان مطلوب حوزه‌های علمیه با قوه مجریه در زمان محمود احمدی نژاد را بهبود بخشد.

اما رابطه دولت و مراجع تقلید به ویژه بعد از سال ۶۸ و رحلت آیت‌الله بروجردی و اراکی، فراز و نشیب‌های زیاد ی را به خود دیده است.

هاشمی؛ مردی مورد اطمینان مراجع

هاشمی رفسنجانی، چهارمین رئیس جمهور ایران که بعد از حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان رئیس قوه مجریه انتخاب شد، رابطه بسیار مطلوبی با مراجع تقلید و حوزه‌های علمیه داشت. بسیاری از مراجع تقلید و اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در جریان مبارزات انتخاباتی حمایت قاطع خود را از رئیس پیشین مجلس شورای اسلامی اعلام کردند.

آیت‌الله نیز در دوران ریاست جمهوری خود همیشه سعی می‌کرد که رابطه دولت خود را با مراجع و حوزه‌های علمیه حفظ کند. در میان حوزه‌های علمیه با برخی از تصمیمات فرهنگی و اقتصادی دولت هاشمی موافق نبودند اما این مخالفت‌ها را به طور خصوصی به دولت هاشمی انتقال می‌دادند.

هاشمی در تمام دوران ریاست جمهوری خود جایگاه ویژه‌ای را برای حوزه‌های علمیه و مراجع تقلید قائل بود و در سخنان خود بارها به این موضوع اشاره کرده است.

حمایت مراجع تقلید از هاشمی رفسنجانی در جریان انتخابات خرداد ۹۲ نیز بسیار چشمگیر بود، و محسن غرویان استاد حوزه علمیه با اشاره به این موضوع می گوید« کاندیداتوری هاشمی در انتخابات ریاست جمهوری، با استقبال مراجع تقلید و روحانیان و طلاب مواجه شده و شوق و شادی را به میان مردم کوچه و بازار شهر قم آورده است.»

از تلاش خاتمی برای بهبود روابط با حوزه تا کارشکنی اطرافیان

دولت اصلاحات به ویژه سیدمحمد خاتمی نیز ، تمام تلاش خود را در جهت تعامل با مراجع تقلید انجام داد. خاتمی که خود فرزند یک آیت‌الله بود و خود در کسوت روحانیت حضور داشت، به خوبی جایگاه حوزه‌های علمیه و مراجع تقلید را درک می‌کرد. در این میان مسئله‌ای که زمینه دلخوری برخی مراجع از دولت اصلاحات را فراهم کرده بود، رفتار اطرافیان و تندروهای اصلاحات به ویژه در مجلس ششم بود. سخنان برخی روشنفکران در مورد آزادی و دین و برخی مقاله‌ها در روزنامه‌ها در مورد ائمه اطهار آتش این اختلاف را شعله ور تر می‌کرد. اما رئیس جمهور خاتمی، تمام تلاش خود را انجام می‌داد تا فاصله‌های ایجاد شده را کم کند.

دیدارهای منظم سیدمحمد خاتمی و دولتمردانش با مراجع تقلید در قم از این جمله بود که در یکی از این دیدارها، آیت‌الله وحید خراسانی از آقای خاتمی‌ می‌خواهد که روز شهادت حضرت فاطمه‌زهرا(س) تعطیل رسمی باشد و دولت بلافاصله با همراهی مجلس این درخواست آیت‌الله وحید را اجابت می‌کند.

احمدی نژاد؛ از ارادت تا جدایی

بعد از دولت‌های سازندگی و اصلاحات و با پیروزی محمود احمدی نژاد در انتخابات رابطه دولت و مراجع تقلید وارد فاز جدیدی شد. احمدی نژاد در تبلیغات انتخاباتی بارها و بارها از تبعیت از مراجع تقلید سخن به زبان می‌آورد و طرفداران او اعلام می‌کردند که احمدی نژاد مورد حمایت کامل حوزه‌های علمیه است. اما رئیس دولت نهم پس از پیروزی در انتخابات و پس از گذشت چند ماه از دولت او، شیوه دیگری را در پیش گرفت و راهی برخلاف منویات مراجه تقلید را طی کرد.

اولین چالش رسمی احمدی نژاد با حوزه‌های علمیه، حکم احمدی نژاد برای حضور زنان در ورزشگاه بود. دستوری که با مخالفت شدید مراجع تقلید و حوزه‌های علیمه و با دخالت مقام معظم رهبری ملغی شد. بسیاری از مراجع تقلید این دستور رئیس جمهور را خلاف اسلام می‌دانستند. معرفی وزیران زن به مجلس، اظهار نظرات متعدد و مختلف درباره حجاب، اظهارات و بعضی رفتارهای نزدیکان رئیس جمهور مانند اسفندیار رحیم مشایی و همچنین عملکرد دولت در زمینه‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در مقاطع مختلف مورد اعتراض مراجع و علمای بزرگ قم بوده است.

احمدی نژاد در دوران ریاست جمهوری خود، هیچ تلاشی را برای قانع کردن مراجه انجام نداد و اختلاف دولت و حوزه‌های علمیه به جایی رسید که اعلام شد مراجع، در بیوت خود را به روی دولتمردان بسته‌اند.

در سال پایانی دولت، آتشی دیگر برافروخته شد و احمدی نژاد، «موسی پور» استاندار روحانی قم که مورد تایید مراجع تقلید است را تغییر داد و هیچ توجهی به نظر مراجع قم و حوزه‌های علمیه نشان نداد.

حال بعد از گذشت ۸ سال از رابطه نه چندان مطلوب دولت و حوزه‌های علمیه، شاهد باز شدن قفل‌های این رابطه با کلید رئیس جمهور روحانی هستیم.