از تعطیلی هدفمندی تا ۵برابر کردن یارانه ها

به گزارش دیارمیرزا : دراین میان یکی از مسایل بسیار مهم وحیاتی برای مردم , هدفمندی یارانه ها وتداوم ان در دولت بعدی میباشد , اینکه یارانه ها افزایش یا کاهش میابد و ایا دولت بعدی خود را ملزم به تداوم اجرای این قانون میداند یا خیر ؟
درعین حال به نظر میرسد که پرداخت یارانه نقدی به عنوان یک برگ برنده و جلب ارای مردم مساله ایست که به نظر میرد کمتر کاندیدایی حاضر است با پذیرش قطع یا کاهش ان , خود را در مقابل مردم قرار دهد , درعین حال با توجه به بار مالی ان هنوز هیچکدام از کاندیداها صریحا مساله افزایش رقم یارانه نقدی را هم مورد تایید قرار نداده است .
امروز سخنگوی جبهه پایداری به عنوان یکی از شاخه های سیاسی حاضر در انتخابات بر این نکته تاکید کردو گفت: همه کاندیداها اعلام کرده اند که هدفمندی را ادامه می دهیم اما باید به طور صریح بگویند که پرداخت مستقیم ادامه پیدا می کند یا نه.
عضو شورای مرکزی جبهه پایداری با اشاره به اینکه توقع مردم این است که دولت یازدهم خوبی های دولت های دیگر را داشته باشد و بدهی های آنها را نداشته باشد، ادامه داد: به طور مثال در بحث هدفمندی یارانه ها تقریبا همه کاندیداها اعلام کرده اند که هدفمندی را ادامه می دهیم اما در این بیان حرف های دوپهلو می زنند، باید به طور صریح بگویند که پرداخت مستقیم مردم را ادامه می دهند یا ادامه نمی دهند. بنابراین شفاف سازی ها بسیار کمک کند.
درهمین راستا در سخنان چهره هایی که رسما اعلام کاندیداتوری کرده اند , جستجویی کردیم تا نظر انها را درباره یارانه نقدی به دست اوریم که در ادامه میخوانید.

*** ال اسحاق

عضو حزب موتلفه اسلامی با بیان اینکه اجرای هدفمندی‌ یارانه‌ها باید بازنگری شود گفت: در حوزه سیاست خارجی باید شرایطی را فراهم آوریم که با حفظ اعتقادات و ارزش‌های دینی و ملی به جای تعارض با دنیا به تعامل با آن بپردازیم.
یحیی آل‌اسحاق با تاکید بر اینکه موضوع هدفمند کردن یارانه‌ها یکی از اقدامات شایسته دولت بود گفت: این کار با جرأت شروع شد و اهداف خوبی همچون عدالت اجتماعی و شکل‌گیری تولید در سایه آن را دنبال می‌کرد ولی متاسفانه در اجرا با چالش‌هایی مواجه و در نهایت منجر به تورم بالا در کشور شد و آثار رفاهی پرداخت یارانه‌ها را از بین برد و فشار اقتصادی سنگینی را بر مردم تحمیل کرد.
آل‌اسحاق ادامه داد: در برنامه من، اصل این است که هدفمندی یارانه‌ها ادامه یابد ولی این کار ساماندهی و بازنگری جدی را طلب می‌کند تا به اهداف و چشم‌انداز خود برسد.
*** باهنر
فکر میکنم استقبال خوبی هم در کشور از این موضوع بشود که یک چهارم یا یک پنجم یارانه نقدی را نگیرند اما درمان مجانی و بیمه بیکاری بگیرند. بنابراین میزان یارانه در دولت من حتما کاهش نمییابد و اگر ضرورت داشته باشد، حتی افزایش هم مییابد. اما بخشی از آن به خدمات و کالا تبدیل میشود.
محمدرضا باهنر در پاسخ به سوالی درباره هدفمندی یارانه‌ها گفت:من به عنوان نماینده مجلس در تصویب این قانون سهیم بودم و اکثر مبانی قانونی آن را قبول دارم و حالا که قانون مصوب مجلس است باید دقیقا اجرا شود. اتفاقا یکی از نقدهایی که به دولت کنونی دارم به دلیل این است که سهوا یا عمدا به اجرای دقیق آن نپرداخته و مشکلاتی ایجاد کرده است.
معتقدم که یارانه نقدی، می تواند جنسی یا خدماتی هم باشد. به گونهای که بخشی از یارانه نقدی با مدیریت قوه مجریه به صورت درمان رایگان به شهروندان کشور ارائه شود. فکر میکنم استقبال خوبی هم در کشور از این موضوع بشود که یک چهارم یا یک پنجم یارانه نقدی را نگیرند اما درمان مجانی و بیمه بیکاری بگیرند. بنابراین میزان یارانه در دولت من حتما کاهش نمییابد و اگر ضرورت داشته باشد، حتی افزایش هم مییابد. اما بخشی از آن به خدمات و کالا تبدیل میشود.
وی در پاسخ به سؤال دیگری در خصوص بحث بهداشت و درمان، اضافه کرد: دولت نهم و دهم خدمات بسیار زیادی را در کشور با گفتمان عدالت محوری روی کار آورد که این گفتمان در قالب یارانه نقدی ارائه شد.
باهنر اضافه کرد: ‌اگر یک چهارم از یارانه نقدی را کم کنیم، می‌توانیم با این مبلغ سیستم درمان کشور را مجانی کنیم که البته این مسئله نیازمند کار اجرایی سنگین است.
*** ولایتی
علی اکبر ولایتی با اظهار اینکه در دولت آتی یارانه نقدی نباید حذف شود بلکه قانون هدفمندی یارانه ها باید به شکل صحیحی اجرا شود، بیان کرد: ریشه اصلی افزایش قیمت ارز را می‌بایست در ضعف مدیریت پولی و بانکی کشور و همچنین نگاه به ارز به عنوان یکی از منابع جبران کسری بودجه جستجو کرد.
وی افزود: براساس قانون برنامه چهارم و پنجم توسعه و سیاست های ابلاغی ذیل اصل ۴۴ هدفمندی یارانه‌ها باید ادامه یابد؛ اما شرط توفیق در اجرای آن، بازگشت به مسیر صحیح و قانونی و نیز اجرای کامل آن است. به زبانی ساده، اگر هدفمند کردن یارانه‌ها ، رساندن یارانه‌ها به دست گروه‌های هدف که همان دهک‌های پایین درآمدی هستند، تعریف کنیم؛ این سیاست امری پسندیده و در جهت بسط عدالت در جامعه و بهبود وضعیت معیشتی و افزایش قدرت خرید اقشار مستضعف است. در عین حال اگر همین سیاست به روشی غلط پیاده سازی شود، نتیجه عکس حاصل شده و اقشار مستضعف جامعه فشارهای بیشتری را متحمل خواهند شد.
ولایتی خاطر نشان کرد : حذف یارانه نقدی در اجرای صحیح این سیاست یک مسئله انحرافی است که برخی افراد مغرضانه به آن دامن می‌زنند. اجرای صحیح هدفمند کردن یارانه‌ها در قالب یک بسته سیاستی که متغیرهای کلیدی اقتصاد را هدف‌گذاری کرده است، با بار تورمی کمتر امکان‌پذیر است. همه می‌دانند که حذف یارانه انرژی موجب افزایش قیمت تمام شده محصولات تولید داخلی که عمدتاً توسط صنایع فرسوده و انرژی‌‌بر تولید می‌شوند، می‌شود؛ بنابراین می‌بایست راهکار مناسبی برای کاهش قیمت تمام شده محصولات اندیشیده می‌شد. تخصیص بخشی از درآمد حاصل از آزادسازی قیمت‌ها به مردم و تولیدکنندگان که تنها در حد یک شعار باقی ماند، بدون انجام سیاست‌های اولیه و سیاست‌های مکمل، اقتصاد را در سیکل معیوب قرار می‌دهد که نتیجه آن افزایش مستمر قیمت‌ها، کاهش قدرت خرید مردم و تعطیلی بنگاههای تولیدی و افزایش بیکاری خواهد بود.یکی از اصلی‌ترین دست آورد هدفمند سازی یارانه ها باید افزایش بهره وری عوامل تولید باشد و همین دست آورد است که موجب کاهش قیمت تمام شده محصولات که در اثر آزادسازی قیمت‌ها افزایش یافته‌اند شده و در نتیجه منجر به کاهش تورم می‌ شود. برای این مهم دولت می‌بایست بخش‌های مختلف اقتصاد را به صورت اجزاء یک سیستم ببیند. در این صورت با اجرای یک بسته سیاستی مناسب که عمدتاً بخش عرضه (تولید) را هدف‌گذاری کرده است، کاهش قیمت‌ها ممکن خواهد بود.
وی گفت : در شرایط فعلی پرداخت یارانه نقدی کمترین کمکی است که دولت می‌تواند برای جبران بخشی از هزینه تحمیلی ناشی از اجرای ناقص این طرح به مردم پرداخت کند. در واقع اجرای این سیاست نباید موجب شود که با نگاه یکسویه دولت در واقعی کردن قیمت های حامل های انرژی که در انحصار کامل دولت می باشد، و عدم اصلاح قوانین و مقرراتی که می تواند به عنوان راه های کاهش فشار بر مردم باشد، و یا عدم کنترل و نظارت در بازار کالاهای مورد نیاز مردم مثل خودرو، دارو و هزینه‌های درمان، در عمل مردم به دلیل ناکارآمدی ساختار های اقتصادی بیش از یارانه ای که به صورت نقدی دریافت می کنند، هزینه نمایند و لذا نباید طوری شود که مردم به دولت یارانه دهند.
***متکی

منوچهر متکی با بیان اینکه برخی از مسائل اقتصادی نامطلوب کشور، ربطی به تحریم نداشته و به سوء مدیریت مسئولان امر بر می‌گردد، گفت: اگر می‌بینیم که در عرص نیم ساعت قیمت یک کالا ۳۰۰ هزار تومان افزایش پیدا می‌کند و…، نه ربطی به تحریم داشته و نه دلیل اقتصادی دارد، بلکه نتیجه سوء مدیریت و تصمیمات غلط مسئولان است.

متکی با بیان اینکه کشورهای پیشرفته خدماتی که به مردم می‌دهند، از دل اقتصادشان بیرون می‌آورند، گفت: اگر در کشور، ما برای اینکه بخواهیم به جای هزار تومان، دو هزار تومان به مردم بدهیم و برای این کار دلار هزار تومانی را دو هزار تومان به بازار عرضه کردیم، این کمک به مردم نیست، بلکه ساده کردن صورت مسئله‌ای است که ما آن را پیچیده کردیم.
وی افزود: اگر یارانه پرداختی به مردم را ۵ برابر کردید و از آن طرف مردم را مجبور کردید سوخت و انرژی را ۸ برابر قیمت فعلی بخرند، چیزی به جیب مردم اضافه نکردید، بلکه کم کردید.
*** رضایی
رضایی از پرداخت یارانه‌ سبز به همه مردم کشور خبرداد و گفت: همه مردم در دولت یازدهم می‌توانند از یارانه سبز بهره‌مند شوند.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در خصوص بحث گرانی‌ها در جامعه گفت: تنها ۳۰ درصد از این گرانی‌ها مربوط به تحریم‌هاست ۷۰ درصد از آنها به دلیل سوء مدیریت و عوامل داخلی است.
محسن رضایی درباره طرح خود برای پرداخت «یارانه سبز» اظهار کرد: از ابتدای انقلاب تاکنون هیچکدام از دولت‌هایی که آمده‌اند و رفته‌اند یک برنامه جدی برای تقویت کشاورزی ایران نداشتند در حالی که در تمام دنیا کشاورزی تنها بخشی است که یارانه می‌گیرد. در آمریکا که کمترین یارانه پرداخت می‌شود، ۲۵ درصد در اروپا حدود ۵۰ درصد و در ژاپن در برخی از اقلام مانند برنج تا ۶۰ درصد یارانه می‌پردازند.
وی با اشاره به اینکه معلوم نیست بنا به چه دلیلی و بر اساس چه افکاری با وجود اینکه زمان‌هایی کشاورزی محور توسعه ایران بود، هیچ توجهی به کشاورزی نشده است، افزود: برنامه ما این است که یارانه سبز بپردازیم که ۵۰ درصد بلاعوض و ۵۰ درصد وام کم‌بهره برای مکانیزه کردن کشاورزی در ایران، اصلاح آب، خاک و صنایع تبدیلی است.
رضایی بیمه کشاورز و محصولات کشاورزی را از دیگر اولویت‌های پرداخت یارانه سبز عنوان کرد و گفت: کشاورزان و محصولات با مشکلات بیمه‌ای مواجه هستند و یارانه سبز را در هشت محور به کشاورزان می‌پردازیم تا تقویت جدی صورت گیرد.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با تاکید بر اینکه هدفمندی یارانه‌ها می‌توانست به شکل بهتری انجام شود، اظهار کرد: در حال حاضر که یارانه‌ها در مسیر نقدینگی قرار گرفته، توقف این بحث به مصلحت نیست، اما می‌توان نحوه استفاده از یارانه‌ها پس از واریز به حساب مردم را بهتر مدیریت کرد.
وی اضافه کرد: محاسبات ما نشان می‌دهد که مرحله دوم پرداخت یارانه‌ها تا ۱۱۰ هزار تومان کشش دارد و زمانی که یارانه‌ها را به حساب مردم ریختیم، ابتدا وارد سرمایه‌گذاری و تولید شود و با سود به مردم برگردد.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در پایان خاطرنشان کرد: ما نام این نوع یارانه را یارانه‌های درآمدی می‌گذاریم؛ بنابراین یارانه‌ها ادامه پیدا می‌کند و مبلغش هم زیادتر می‌شود، اما اثر تورمی را از آن می‌گیریم و اجازه نمی‌دهیم تورم را افزایش دهد.
***ابوترابی فرد
قانون هدفمند کردن یارانه‌ها محصول کار مشترک دولت و مجلس است. قانونی قابل دفاع که قابلیت اجرایی دارد و طبیعتا می‌تواند راه را برای تولید ثروت، استفاده بایسته از منابع، کاهش شکافهای طبقاتی و کاهش فقر هموار کند.
ابوترابی فرد عنوان کرد:قانون هدفمند کردن یارانه‌ها محصول کار مشترک دولت و مجلس است. قانونی قابل دفاع که قابلیت اجرایی دارد و طبیعتا می‌تواند راه را برای تولید ثروت، استفاده بایسته از منابع، کاهش شکافهای طبقاتی و کاهش فقر هموار کند. با این وجود اعتقادم بر این است که هنگامی می‌توان کلید اجرای مرحله دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها را زد که ثبات متغیرهای کلان اقتصادی، کاهش و کنترل نوسانات نرخ ارز و مهار تورم ایجاد شود.
***روحانی
شرایط جامعه ما شرایطی است که ما نیاز به اقدام فوری برای آرامش و ثبات داریم. روحانی با بیان اینکه معتقد است باید برای ایجاد آرامش فوری به دو مسئله مهم توجه کنیم، این دو مسأله را پرداخت یارانه کالایی و گسترش تأمین اجتماعی عنوان کرد.
حجت‌الاسلام حسن روحانی ، اظهار داشت: شرایط جامعه ما شرایطی است که ما نیاز به اقدام فوری برای آرامش و ثبات داریم.
روحانی با بیان اینکه معتقد است باید برای ایجاد آرامش فوری به دو مسئله مهم توجه کنیم، این دو مسأله را پرداخت یارانه کالایی و گسترش تأمین اجتماعی عنوان کرد.
وی ادامه داد: باید به بحث یارانه کالایی فکر کنیم؛ چون اگر یارانه صرفاً نقدی باشد، مرتب آن یارانه کم‌ارزش می‌شود و تورم آنچنان پیشتاز است که به فاصله چندماه اثر یارانه نقدی را از بین می‌برد.
روحانی تصریح کرد: ما باید کالاهای ضروری و مواد غذایی اساسی مردم را به صورت یارانه کالایی به آنها تحویل دهیم و مردم حداقل برای اقلام اساسی غذایی خود مطمئن باشند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: تأمین اجتماعی نیز باید گستره شود تا مردم مطمئن شوند اگر شغل خود را هم از دست دادند، مورد حمایت هستند.
روحانی افزود: فرد بیمار باید بداند که سلامت و درمان آن در جامعه تأمین می‌شود نه اینکه بیمار علاوه بر درد بیماری دغدغه هزینه آن را هم داشته باشد.
***سبحانی
حسن سبحانی گفت:من از اول به قانون هدفمندی انتقاد داشتم و مخالف اجرایی شدن آن بودم. اما اکنون اعلام می کنم دولت قانون تشکیل می دهم و همین قانونی که به آن انتقاد دارم و موجب وارد شدن خسارات به کشور می دانم را اجرا می کنم؛ اما بلافاصله نسبت به اصلاحش از طریق مجلس اقدام می کنم تا هم قانون را اجرا کرده باشم و هم قانون اصلاح شده را.
وی ادامه داد: این قانون در همه عرصه ها اشکال داشت. این قانون زندگی را هم برای مردم و هم برای تولید کننده تنگ کرده است. چون تصمیمات دولت هزینه نهادهای تولید را افزایش داده است. این قانون همچنین موجب پایین آمدن کیفیت خدمات دولتی نیز شده است.
باید آسیب شناسی کرد که در چه مواضعی کشور لطمه دیده است و چه باید بکنیم که این لطمات به کمترین حد برسد. این را هم بگویم چون این قانون کج شروع شده و آثار آن کجی باقی مانده است، ما نمی توانیم توقع این را داشته باشیم که ادامه کار بدون خسارات باشد.
***سعیدی کیا
می‌توان این یارانه‌ای که اکنون به مردم پرداخت می‌شود را صرف پرداخت حق بیمه کرد. کل این رقم را برای این کار بگذاریم. پرداخت هزینه‌های تامین اجتماعی در آنجایی که باید پرداخت شود الان تاحدودی اشکالاتی دارد اما یارانه‌ها را به موقع پرداخت می‌کنیم. آنجا هم که یارانه حق بیمه فرد می‌شود باید به موقع پرداخت شود که آن وقت دیگر تامین اجتماعی خوب می‌شود.
محمد سعیدی‌کیا درباره طرح هدفمندی یارانه‌ها گفت:
چون پرداخت یارانه‌ها را قول دادیم باید اجرا کنیم. مگر قانون نیست؟ پس نمی‌توان آن را اجرا نکرد اما پرداخت یارانه نقدی به بالارفتن تورم کمک کرده است. پس باید چه کرد؟ یعنی شیرینی پرداخت اول یارانه را چند ماه بعد تلخی تورم از بین می‌برد. من در این مورد پیشنهادی دارم. آیا در سبد هزینه خانوار ایرانی یک آیتم مهم بحث تامین اجتماعی و درمان نیست؟ اگر هست که هست می‌توانیم این پول را صرف قسمتی از سبد هزینه خانوار که سلامت و درمان است کمک کنیم. یعنی یک تامین اجتماعی پایه برای همه مردم کشور تدارک ببینیم و این پول را صرف این کار کنیم.
سعیدی‌کیا همچنین بیان داشت: می‌توان این یارانه‌ای که اکنون به مردم پرداخت می‌شود را صرف پرداخت حق بیمه کرد. کل این رقم را برای این کار بگذاریم. پرداخت هزینه‌های تامین اجتماعی در آنجایی که باید پرداخت شود الان تاحدودی اشکالاتی دارد اما یارانه‌ها را به موقع پرداخت می‌کنیم. آنجا هم که یارانه حق بیمه فرد می‌شود باید به موقع پرداخت شود که آن وقت دیگر تامین اجتماعی خوب می‌شود و اگر هم جایی می‌خواهیم آن را افزایش دهیم، می‌توانیم یک سطح بالا‌تر ببریم. اگر بیمه تکمیلی خواستند دیگر دستگاه‌ها خودشان ترتیب آن را می‌دهند و در واقع این لایه، لایه بعد از تامین اجتماعی پایه است.
وی درباره عملی شدن پیشنهاد خود تأکید کرد: من می‌گویم این کار ساده‌ای است که اگر این یارانه‌ها برای تامین اجتماعی تعهد شوند آن وقت باید به هر شکل این یارانه را دهیم. یک نکته اساسی در کشور ما این است که هرجا دولت تعهدی می‌دهد باید به آن عمل کند. این یک اصل در کشورداری است که هرچه دولت تعهد می‌دهد باید انجام دهد. اگر انجام ندهیم اعتماد مردم به دولت کم می‌شود. بهترین راه جذب مردم برای پشتوانه دولت این است که به قول خود هرچقدر که می‌توانیم عمل کنیم. آنجا هم که نمی‌توانیم قول ندهیم.
****شریعتمداری
اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها تحت هر شرایطی توسط هر دولتی که اجرا می‌شد اقدامی شجاعانه، ستودنی و غیرقابل انکار است. من هنوز هم سر حرفم هستم که این دولت در اجرای طرح هدفمندی شجاعت داشته است.
محمد شریعتمداری درباره طرح هدفمندی یارانه‌ها گفت:معتقدم اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها تحت هر شرایطی توسط هر دولتی که اجرا می‌شد اقدامی شجاعانه، ستودنی و غیرقابل انکار است. من هنوز هم سر آن حرفم هستم که این دولت در اجرای طرح هدفمندی شجاعت داشته است، حتی اگر همه شرایط هم آماده بود و مثلا مطبوعات با فونت ۸۰ علیه آن ننوشتند یا صداوسیما خلاف آن حرفی نزد و همه برنامه‌ها در راستای آن بود.
با وجود این، پیش از اجرای این طرح، اتفاقات کنونی قابل پیش‌بینی نبود. ما می‌دانستیم هرکسی که این کار را بخواهد انجام دهد ریسک بزرگی کرده است. همین که این شجاعت در اجرا بوده ستودنی است. اما من معتقد هستم که بعد از انجام یک دوره طولانی کار حالا باید آن را ارزیابی کرد. واقعیت غیرقابل انکار، زنده بودن اقتصاد ماست و این موضوع باید مورد توجه قرار گیرد. ما نمی‌خواهیم دوباره به آن زمان برگردیم که از آن طرح تعریف کنیم بلکه اکنون باید آن را بررسی کنیم.
ما وقتی فرآیند اجرای این طرح را ملاحظه می‌کنیم می‌بینیم براساس گزارش‌های سازمان‌های نظارتی، اجرای این طرح غیرمعقول بوده است. از اجرای قانون گرفته، تخصیص منابع حاصل از گران ‌کردن حامل‌های انرژی و ۲۰ درصدی که باید به تولید داده می‌شد تا بقیه اقدامات، همه نشان از اجرای نامناسب این طرح دارد. اما از همه این‌ها که بگذریم اتفاق بزرگی در اقتصاد ایران رخ داده که به نظر می‌رسد اجرای فاز دوم هدفمندسازی یارانه‌ها را تا تعیین تکلیف اساسی آن با یک بازنگری مجدد منتفی کرده است. علت‌ آن هم مشخص است.
ما وقتی می‌خواستیم هدفمندسازی را اجرا کنیم، می‌گفتیم که قیمت مثلا یک کیلو وات ساعت برق براساس قیمت فوب خلیج فارس با چه نرخ ارزی چه مقدار می‌شود؟ آن زمان محاسبات ما بر مبنای دلار حدود هزار تومان بوده است. اما الان با توجه به تصمیم یک‌شبه دولت و نوسانات نرخ دلار این اقدامات باید بازنگری شود.
شریعتمداری با اشاره به اینکه از اجرای هدفمندی دفاع نمی‌کند افزود:
در مورد هدفمندسازی اینک مبنای مشکل‌های اساسی، نرخ ارز است که با این تغییر دوباره باید محاسبات را تکرار کنیم. براساس نرخ جدید کلیه کالاهایی که با ارز ۱۲۲۶ تومانی وارد کشور می‌شوند، چون نرخ ارز در بازار آزاد بیش از ۳‌هزار تومان است، در واقع با نرخ سوبسیدی در جامعه در حال تزریق هستند. یعنی ما باید اکنون یک حساب بدهی برای کل مردم ایران باز کنیم و بگوییم که از آن شب که نرخ ارز به حدود ۳ هزار تومان رسید علاوه بر این که ارزش پول ملی کاهش یافته، باید بدانید که از آن به بعد سوبسید جدیدی هم در حال توزیع است.
حالا در نظام هدفمندسازی جدید باید محاسبه جدید را وارد کرد و بگوییم که اگر قبول داریم نرخ ارز مثلا ۳ هزار تومان است پس باید متناسب با آن حامل‌های انرژی را قیمت‌گذاری کنیم. ما اکنون باید توقفی کنیم و بگوییم هدفمندسازی یارانه‌ها اصلا چیست! آن دولتی که با آن شجاعت اجرا می‌کند باید تمهیداتی را ارائه کند که نرخ ارز ثبات داشته باشد. وقتی امکان این کار وجود ندارد عملا این‌که الان یا ۲ ماه دیگر یا بیشتر و کمتر مرحله دوم اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها اجرایی شود معنا ندارد‌.
شریعتمداری در پاسخ به این سوال که در مورد روش اجرای این طرح که یارانه‌ها به‌صورت نقدی به مردم داده شد، چه نظری دارید؟ گفت:
پرداخت یارانه نقدی به همه دهک‌های درآمدی نوعی پرداخت غیرهدفمند یارانه‌هاست. در حالی که هدف قانون‌گذار این نبود و برای بهداشت و تولید پیش‌بینی‌هایی کرده و بسته‌ای را در نظر گرفته بود که از‌‌ آن بسته تنها پرداخت یارانه نقدی اجرا شد. در پرداخت نقدی همه گفتند که این روش تورم‌زا است و می‌توان به جای آن سبد هزینه خانوار داد اما راحت‌ترین راه اجرا شد. این‌ها همه سیاست‌های اشتباهی بود که اجرا شد.
وی درباره آینده توزیع یارانه‌ها اظهار داشت:
هر دولتی که سر کار بیاید حذف یارانه‌های نقدی را نمی‌تواند در دستور کار خود قرار دهد، چون این جزو مطالبات ممتازه و حقوق مکتسبه مردم محسوب می‌شود. مردم زندگی خود را با این عدد تنظیم کردند و بعضی حتی این رقم را به جای بیمه بیکاری خود دریافت می‌کنند، یعنی اکنون آن یارانه‌ها، عناوین دیگری هم پیدا کرده و قدرت خرید آن هم ارزش واقعی را ندارد و به همین دلیل مردم مطالبه جدیدی هم نسبت به این مابه‌التفاوت یارانه با آن میزان ارزش واقعی دارند.
بنابراین هیچ دولتی نمی‌تواند در آینده حرفی از قطع کردن یارانه‌ها بزند. باید این حرف را بزند که ما ملتزم به اجرای این سیاست هستیم اما اگر اصلاحی قرار است صورت بگیرد شاید در ادامه مسیر و در به‌کارگیری روش تلفیقی از پرداخت نقدی و اشکال گوناگون پرداخت برای نوبت‌های آتی قابل طرح باشد.
شریعمتداری تصریح کرد: از نظر من قطع یا کاهش این یارانه‌های ۴۵ هزار تومانی نباید صورت گیرد.
من به جای ۴۵۰ هزار میلیارد ریال که صرف وام‌های زود بازده شد و بخش بسیاراندکی از آن برگشت و به هیچ استثنایی نیجامید. این مبلغ را به عنوان تنخواه گردان به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی دولتی و خصوصی پرداخت خواهم کرد تا براساس یک نظام مشخص تمامی مشکلات بهداشتی درمانی مردم از میان برود.
***عارف
دولت هنوز فاز نخست را به صورت کامل اجرا نکرده است بنابراین از نظر من فعلاً نباید دنبال اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها باشیم. قرار بر این بود که ۳۰ درصد از منابع حاصل از هدفمند کردن یارانه‌ها صرف تولید شود، تا فشار ناشی از حذف یارانه‌ها از مصرف‌کننده کم شود و برای تولیدکننده هم تولید صرفه اقتصادی داشته باشد. اما متاسفانه این‌گونه نشد.
عارف مطرح کرد:دولت هنوز فاز نخست را به صورت کامل اجرا نکرده است بنابراین از نظر من فعلاً نباید دنبال اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها باشیم. قرار بر این بود که ۳۰ درصد از منابع حاصل از هدفمند کردن یارانه‌ها صرف تولید شود، تا فشار ناشی از حذف یارانه‌ها از مصرف‌کننده کم شود و برای تولیدکننده هم تولید صرفه اقتصادی داشته باشد. اما متاسفانه این‌گونه نشد.
بنابراین باید مرحله اول مطابق قانون اجرا شود و بعد از ارزیابی عملکرد مرحله اول و رفع مشکلات ناشی از اجرای آن برای اجرای مرحله دوم تصمیم‌گیری شود. دولت اول باید گزارش عملکرد مرحله نخست را بدهد که برای دستیابی به شاخص‌های بهینه مصرف انرژی چگونه عمل کرده است. باید عملکرد این مرحله نقد و ارزیابی شود و بعد از طریق بستر‌سازی، شرایط برای اجرای مرحله دوم مهیا شود. باید مردم متقاعد شوند که اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها به نفع آنهاست. اما می‌بینید که به محض اینکه حرفی از اجرای مرحله دوم به میان می‌آید خیلی‌ها می‌گویند پول اضافی نمی‌خواهیم، تورم را کنترل کنید. در این زمینه به نظرم باید مکانیسم‌های بهتری برای اجرا پیش‌بینی می‌شد.
***فلاحیان
قانون اجرا شود. هر مقدار حاملهای انرژی افزایش داده شد، به مقدار استحصال به صورت یارانه نقدی پرداخت کنیم. نباید استقراض کنیم…
نظر حجت الاسلام فلاحیان درباره فاز دوم هدفمندی یارانه ها به نقل از سایت شخصی ایشان:قانون اجرا شود. هر مقدار حاملهای انرژی افزایش داده شد، به مقدار استحصال به صورت یارانه نقدی پرداخت کنیم. نباید استقراض کنیم، حتی اگر مقدار پرداختی در ماههای مختلف متفاوت باشد. در غیر این صورت باعث افزایش نقدینگی و تورم می گردد. حد گران شدن حاملهای انرژی هم چیزی نیست که برخی می گویند، طبق قانون، بنزین در انتهای تمام فازها بین هزار تا دو هزار تومان خواهد شد.
***قالیباف
محمدباقر قالیباف گفت: اگر توفیق اداره مملکت را در دوره یازدهم ریاست جمهوری داشته باشم هدفمندی یارانه‌ها را ادامه می‌دهم،‌ هدفمندی یارانه‌ها طرح بسیار خوبی است اما نتایج منفی آن ریشه در سوء مدیریت دارد.
قالیباف وعده داد: برای اقشار کم برخوردار جامعه به ویژه در روستاها یارانه کار می‌دهم تا بوسیله یارانه کار، به مقوله کشاورزی رونق داده شود؛ هم‌چنین در حوزه اشتغال با ظرفیت عظیم و کارآمد جوانان ایجاد پنج میلیون شغل دشوار نیست.
در روستاها هم نیازمند ارائه یارانه مستقیم برای تامین معیشت و هم نیازمند پرداخت یارانه غیر مستقیم برای توسعه کشاورزی و تولید محصولات هستیم. بخشی از جامعه که درآمد بالایی دارند بعید به نظر می رسد نیاز به افزایش یارانه نقدی داشته باشند.
قالیباف با انتقاد از اینکه در موضوع هدفمندی یارانه ها با سیاست زدگی عمل شد، تصریح کرد:
بر این اساس یارانه نقدی که پرداخت آن به طور ملموس در جامعه احساس می شود انجام شد اما یارانه تولید که اهمیت بسزایی دارد و در طولانی مدت اثرگذاری خود را نشان می دهد، پرداخت نشد که این موضوعات باعث بوجود آمدن چالش های اقتصادی در کشور شده است؛ البته بنده معتقدم این چالش ها به سرعت قابل حل و فصل است. ضمن اینکه اعتقاد دارم واقعا بخش کمی از مشکلات که سهم ناچیزی دارد ناشی از تحریم است.
وی در پاسخ به سئوالی دیگر درباره اینکه اگر رئیس دولت آینده باشید با تعهدی که دولت فعلی ایجاد کرده فاز دوم هدفنمدی یارانه ها و پرداخت نقدی به مردم را چگونه دنبال خواهید کرد، گفت:
معتقدم که هدفمندی یارانه ها با یک دهه تاخیر آغاز شده است. اصل اجرای هدفمندی درست است اما این موضوع یک بسته کامل و جامعی است که باید همه آن را اجرا کرد. هدفمندی یارانه ها باید ادامه یابد اما به صورت هدفمند که در این راستا یک سری از یارانه ها باید به صورت مستقیم و یک سری دیگر به صورت غیر مستقیم پرداخت شود.
قالیباف اولین نکته در چگونگی ادامه هدفمندی یارانه ها را تعیین جایگاه دهک های برخوردار و غیر برخوردار خواند و یادآور شد:
در روستاها هم نیازمند ارائه یارانه مستقیم برای تامین معیشت و هم نیازمند پرداخت یارانه غیر مستقیم برای توسعه کشاورزی و تولید محصولات هستیم. بخشی از جامعه که درآمد بالایی دارند بعید به نظر می رسد نیاز به افزایش یارانه نقدی داشته باشند، اما برای سرمایه گذاری و تولید باید نسبت به تسهیل این روند به آنها کمک کرد و در این حوزه یارانه های مشخص برای آنها در نظر گرفت. بخشی از جامعه هم که اقشار حقوق بگیر هستند که برای عدم احساس تورم و جبران برخی اضافه هزینه ها نیازمند دریافت یارانه هستند.
وی افزود:عدم ادامه این روند باعث شده است که وقتی امروز از مردم پرسیده می شود یارانه می خواهید یا کنترل تورم، تاکید آنها بر کنترل تورم و بازگشت به شرایط قبل از اجرای هدفمندی یارانه ها است. لذا بنده برای ادامه اجرای هدفمندی یارانه ها به دنبال کنترل تورم در اقتصاد شهری و پرداخت یارانه مستقیم و غیر مستقیم در روستاها برای رونق اقتصاد و کشاورزی خواهم بود تا به این صورت آثار پرداخت یارانه ها از میان نرود.
قالیباف در سخنرانی در مسجد العلی مشهد اظهاراتی درباره هدفمندی یارانه‌ها داشته است:
ـ هدفمندی یارانه‌ها ۱۵ سال دیرتر از موعد لازم انجام شد و یکی از پاشنه آشیل‌های این طرح حمل و نقل شهری بود که با همت شهرداری‌های سراسر کشور رفع و رجوع شد.
-دولت قانون هدفمندی یارانه‌ها را با میل و نظر شخصی خود اجرا کرد نه با قانون و فلسفه اصلی آن.
-در توزیع یارانه‌ها عدالت سرلوحه کار قرار نگرفت و مساوات رعایت شد که قطعا با مضراتی همراه بود.
وی افزوده است: در حال حاضر سایه سیاست بازی بر سر هدفمندی یارانه ها قرار گرفته و قانونی که در مجلس تصویب شده به درستی اجرا نمی شود و هدفمندی در حوزه اجرا مشکلاتی دارد.
***پورمحمدی
حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی پورمحمدی در پاسخ به سوالات دانشجویان درباره احتمال پرداخت یارانه‌ها از اختلاف نرخ ارز دولتی و بازار بیان کرد: در قانون چنین اختیاری به دولت داده نشده است، البته دولت برای پرداخت یارانه‌ها از منابع مختلفی استفاده می‌کنند اگر دولت امکان تامین یارانه‌ها را از منبع دیگری نداشته باشد ممکن است از این منبع استفاده کند، البته دیوان محاسبات، مجلس و سازمان بازرسی وجود دارند و تلاش می‌کنند که طبق قانون اقدامات انجام شود.
حجت‌الاسلام مصطفی پورمحمدی با اشاره به اینکه در اجرای هدفمندی یارانه‌ها تا وقتی که ارزیابی کاملی صورت نگرفته اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها به مصلحت نیست، گفت: تاکنون بیش از ۸۵ هزار میلیارد تومان در طی ۲۵ ماه گذشته پول پرداخت و توزیع شده است.
پورمحمدی اضافه کرد: این عدد پرداختی بسیار بزرگ است و اگر این پول موجب کاهش گرانی و تورم و افزایش اشتغال و سرمایه‌گذاری می‌شد ما خوشحال می‌شدیم اما با پرداخت این پول‌ها تورم و گرانی زیادی ایجاد کرده و مشکلاتی در عرصه تولید و اشتغال به وجود آمده است.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: وضعیت اقتصادی بعد از هدفمندی یارانه‌ها نشان می‌دهد که مشکل داریم و باید با برنامه‌ریزی‌های کارشناسی، استفاده از نظرات مشاوران علمی و دانشگاهی و استفاده از همه ظرفیت‌های کشور این مشکلات را مدیریت کنیم.
***چمران
ما در اجرایی کردن فاز اول یارانه‌ها به دلیل استفاده از همه ظرفیت‌ نظام و نظارت و جلسات متعدد نشان دادیم که می‌توانیم در این شرایط با کمک یکدیگر موفق شویم و موفق هم بود.
مهدی چمران تاکید کرد:به نظر من اداره دولت آینده کار بسیار سختی است و باید برای آن برنامه داشت زیرا رئیس جمهور کسی است که باید بتواند سیاست‌ها را اجرا کرده و مسائل اقتصادی را به خوبی حل کند.
چمران افزود:البته ما در اجرایی کردن فاز اول یارانه‌ها به دلیل استفاده از همه ظرفیت‌ نظام و نظارت و جلسات متعدد نشان دادیم که می‌توانیم در این شرایط با کمک یکدیگر موفق شویم و موفق هم بود.
هر چند دولتی ها معتقدند مجلس سخت گیری کرد و اگر اتفاقات در تغییر طرح پیشنهادی دولت رخ نمی‌داد الان مردم مشکلات کمتری داشتند و از آن طرف هم نیز مجلسی‌ها می‌گویند اگر تدابیر در اجرایی شدن این قانون در مجلس صورت نمی‌گرفت الان شرایط سخت تری داشتیم
***کواکبیان
از سال ۹۳ سیستم توزیع یارانه‌ها را به شکل فعلی نمی‌پذیریم. معتقدیم قدرت خرید مردم را باید بالا ببریم. از رو می‌توانیم این کار را با کارت‌های اعتباری در بخش سلامت، حمل‌ونقل و سایر حوزه‌ها انجام دهیم.
مصطفی کواکبیان اجرای هدفمند‌ی‌یارانه‌ها را ضروری عنوان کرد و با بیان اینکه قانون هدفمندی‌یارانه‌ها بسیار خوب تنظیم شده بود، اما متاسفانه بد اجرا شد، گفت:
ما از سال ۹۳ سیستم توزیع یارانه‌ها را به شکل فعلی نمی‌پذیریم. معتقدیم قدرت خرید مردم را باید بالا ببریم. از رو می‌توانیم این کار را با کارت‌های اعتباری در بخش سلامت، حمل‌ونقل و سایر حوزه‌ها انجام دهیم.
نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری با بیان اینکه عدالت اجتماعی مهم و ضروری است تاکید کرد: مفهوم عدالتی که الان ارائه شده است را نمی‌پسندیم؛ ما باید تمامی طبقات را تقویت و از بخش تولید حمایت کنیم.
مصطفی کواکبیان اظهار داشت: قبول دارم که مشکلات اقتصادی زیاد است اما باید بگوئیم که طبق دستورات دینی ما مسلمانان نباید مایوس شوند.
وی اضافه کرد: دولت وضعیت مناسبی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی ندارد.
کواکبیان یادآور شد: به عنوان نمونه طرح هدفمندی یارانه‌ها در مجلس هشتم با افقی پنج ساله دیده و طراحی شده بود و این در حالی بود که این طرح دو هدف عمده از جمله حذف کامل یارانه را دنبال می‌کرد این در حالی است که دولت نه تنها این طرح را پنج ساله ندیده است بلکه به هیچ کدام از دو هدف اساسی دست نیافته است.
به گفته وی میزان نقدینگی کشور که در سال ۸۴، ۶۵ هزار میلیارد تومان بوده که اکنون شش برابر شده است و این روند به افزایش تورم هر چه بیشتر منجر می‌شود.
کواکبیان بیان داشت: وضعیت به گونه‌ای است که تمام درآمد سال ۹۲ اگر در بهترین شرایط و با ارز حدود دو هزار تومان نیز متصور باشیم تنها به پرداخت معوقات پیمانکاران و هزینه‌های جاری می‌رسد.
وی اضافه کرد: در یک صورت می‌توان در سال ۹۲ وضعیت را در بخش درآمد بهبود بخشید و آن نیز این است که از جیب مردم شش برابر برداریم و پنج ششم آن را آنگونه که رئیس جمهور می‌گوید برداریم که این امر نیز تبعات اقتصادی نامناسبی را در وضعیت معیشتی مردم در پی خواهد داشت و تورم سرسام‌آور می‌شود.
کواکبیان ادامه داد: در چند دهه گذشته در هر هشت سال تقریبا ارز دو برابر شده اما طی دولت نهم و دهم در مدت شش سال با کنترل بخشنامه‌ای در صورتی که ارز کشور باید در حال حاضر برابر با یک هزار و ۶۰۰ تومان باشد به سه هزار و ۵۰۰ رسیده است.
وی اضافه کرد: از بهمن ماه گذشته تا بهمن امسال سی درصد توان خرید مردم کاهش داشته است.
کواکبیان گفت: برگشت‌ به معیارهای قانونی وضعیت اقتصادی را بهبود می‌بخشد.