یادداشت/ رضا سیف پور

شرایط کسب و کار در اقتصاد ۹۸

انتظار می‌رود این روند باعث شود که تجار بزرگ به این نتیجه برسند که؛ «سود در نفروختن است نه در فروختن» و این یعنی کاهش معاملات، افزایش قیمت‌ها و در کنار آن تعطیلی بخش مهمی از کسب وکارهای کوچک. به این وضعیت در کسب و کار «کاهش عمق بازار» گفته می‌شود.

  • رضا سیف پور / مدرس سوادمالی و فنون مذاکره

این روزها تحلیل شرایط بازار و اوضاع کسب و کار برای بسیاری از فعالان اقتصادی امری مهم است. بخصوص اینکه شرایط اقتصادی، در کنار تحریم‌ها با موضوع تشدید تنش‌های سیاسی بین ایران و آمریکا همراه شده و این امر باعث گشته تا اکثر فاکتورهای اقتصادی بازار، در وضعیت نامتعادلی قرار گیرند. این عدم تعادل که بخش عمده آن در رفتار روانی بازار نمود پیدا می‌کند، باعث شده تا مردم شرایط سختی را تجربه کنند. آن‌ها که مبالغی را به عنوان سرمایه زندگی نزد خود دارند، نمی‌دانند برای حفظ و یا ارتقای آن چه بکنند. آن‌هایی هم که قصد تولید و یا راه اندازی یک کسب و کار جدید را دارند در بلاتکلیفی بازار و نوسان ارز قدرت تصمیم گیری را از دست داده‌اند. لذا به نظر می‌رسد تحلیل جنبه‌های مختلف شرایط کسب و کار جدید، بسیار مهم و ضروری است.

یکی از جلوه‌های تأمل برانگیز اقتصاد ما در سال ۹۸ عدم هماهنگی قیمت‌ها با مؤلفه‌های اصلی تعیین کننده قیمت است. در بسیاری از موارد به دلیل وابستگی صنایع ما، قیت ارز (دلار) ارتباط مستقیمی با قیمت کالاها دارد اما جالب اینکه اکنون میزان افزایش قیمت کالاها بیش از میزان افزایش قیمت ارز می باشدکه این، حکایت از پیچیده‌تر شدن نظام تولید و قیمت گذاری دارد. در کنار این، البته سیاست‌های غلط صادراتی دولت را که در پی جبران کاهش صادرات نفت شکل گرفته، نباید نادیده انگاشت. ورود مستقیم و پر حاشیه دولت به نظام صادرات و واردات باعث تلاطم شدید قیمت‌ها و بازار شده و به فعالان بازار بخصوص در بخش تولید، اجازه برنامه ریزی دراز مدت را نمی‌دهد.

علی رغم این توضیحات می‌خواهم در این یادداشت، مهم‌ترین پدیده اقتصاد ۹۸ را «کاهش گردش پول» ذکر کنم. کاهش گردش پول مخرب‌ترین تأثیر را بر رونق کسب و کارها می‌گذارد و حتی می‌تواند بخش مهمی از کسب و کارهای نو پا را فلج کند. اکنون پیامدهای کاهش گردش پول در بخش‌های مختلف اقتصاد ما دیده می‌شود. بطور مثال در بخش مسکن آمارها نشان می‌دهد که امسال هم با رکود در خرید و فروش‌ها مواجه هستیم و این درحالی است که تغییر قیمت مسکن همچنان به شکل صعودی ادامه دارد. این وضعیت در سایر بخش‌ها نیز کم و بیش مشهود است.

از طرف دیگر بانک‌ها هم تحت تأثیر کاهش گردش پول قرار می‌گیرند. به نظر می‌رسد کاهش گردش پول بانک‌ها در سال ۹۸ خود را با کاهش گردش سپرده و افزایش معوقات مردم نشان خواهد داد. انتظار می‌رود این روند باعث شود که تجار بزرگ به این نتیجه برسند که؛ «سود در نفروختن است نه در فروختن» و این یعنی کاهش معاملات، افزایش قیمت‌ها و در کنار آن تعطیلی بخش مهمی از کسب وکارهای کوچک. به این وضعیت در کسب و کار «کاهش عمق بازار» گفته می‌شود. کاهش عمق بازار در نهایت باعث قفل شدن معاملات می‌شود و در این رهگذر کسب و کارهای کوچک نمی‌توانند از پس هزینه‌های جاری برآیند و از اینرو همانطور که قبلاً پیش بینی شده بود، احتمالاً در سال ۹۸ باید شاهد افزایش بیکاری و تعطیلی واحدهای صنفی کوچک باشیم. مگر اینکه این کسب و کارها بیاموزند چگونه می‌توان الگوی تجارت خود را تغییر دهند تا در شرایط بداقتصادی دوام آورده و توسعه پیدا کنند. این کاری است که یک مشاور خوب برایشان انجام می‌دهد. البته در این بین دولت هم باید به جای مداخله سردرگم در اقتصاد به حمایت درست و دقیق از کسب و کارهای کوچک بخصوص با رویکرد صادرات بپردازد و از تزریق ارز رانتی به بازار که در نهایت سر از معامله سنگ پا و غذای سگ یا چوب بستنی و لوازم آرایش در می‌آورد پرهیز کند.

  • تماس با نویسنده: ۰۹۱۱۱۳۸۱۷۰۲

.

Share