دیارمیرزا گزارش می‌دهد

علم‌بندی ماسوله آئینی به بلندای تاریخ شیعه+ گزارش تصویری

مراسم آیینی علم بندی در شامگاه ششمین روز ماه محرم با حضور عاشقان حضرت امام حسین (ع) در شهرک تاریخی ماسوله برگزار شد.

اختصاصی پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا با وجود گردشگران میلیونی در همه فصول سال، کمتر شبی را مانند شب هفتم ماه محرم می توان ماسوله را در قاب شور جوانان و عشق به اهل بیت(ع) دید.

شب هفتم محرم، شبی است که مراسم تاریخی مذهبی علم‌بندی ماسوله در آن برگزار می‌شود و این مراسم تاریخی و مذهبی که قدمتی حدود هشت قرن دارد و بازدید کنندگان زیادی را از نقاط مختلف ایران و جهان به خود جذب می‌کند.

ماسوله‌ای‌ هایی که در دیگر مناطق کشور و حتی جهان سکونت دارند هر ساله برای حضور در مراسم علم‌بندی به زادگاه خود سفر کرده تا رسم نیاکان را به خوبی به اجرا درآوردند.

عکاسان و خبرنگاران زیادی نیز برای ضبط تصاویر و لحظات در خاطره‌ها، ساعت‌ها به انتظار می‌نشینند تا صحنه‌های کم نظیر و ناب این مراسم را برای خوانندگان رسانه ها سوغات ببرند.

در این شب درب و ورودی بیشتر خانه‌ها برای نذری دادن در راه امام حسین (ع) باز است و ماسوله‌ای‌ ها از عزاداران و عاشقان اهل بیت (ع) با شربت، چای دارچین محلی و شیر داغ و کلوچه‌های محلی مانند «اگردک» پذیرایی کرده و زیر پای عاشقان اهل بیت(ع) گوسفند نذری قربانی می‌کنند.

در رسم تاریخی علم‌بندی ماسوله که هر ساله در غروب ششم و شب هفتم ماه محرم‌الحرام برگزار می‌شود، ابتدای مراسم بنا بر سنت قدیمی، عزاداران بر روی بام‌ها و حیاط مساجد محله‌ها سنج‌ها را به‌ هم ساییده و در شیپورها می‌دمند تا اهالی محله‌ها و عزاداران چهار محله شهر را دور هم جمع کنند.

با طنین این نواها در کوچه پس کوچه های دلربای ماسوله، علاوه بر دسته‌های چهار محل این شهر، دیگر ساکنان شهر و عزاداران نیز بدین شکل از آغاز مراسم خبردار شده و به سمت مساجد محلات حرکت می کنند.

تجمع مردم هر لحظه بیستر و بیشتر میشود و دسته‌های عزاداری نیز یکی پس از دیگری در کوچه‌های شهر سینه‌زنی و نوحه خوانی می‌کنند و همه با هم نوحه «ای اهل حرم میل علمدار نیامد، میل علمدار کو، حضرت عباس کو، سر سلسله مردم آزاد حسین است» را سر می‌دهند و به نوبت و پس از دیگری وارد صحن «امامزاده عون بن علی» شده و علم‌های مساجدشان که در روزهای گذشته توسط ریش سفیدان محلات با پارچه‌هایی به رنگ سبز و مشکی آراسته شده‌اند را از قدیمی‌ترین علمدار و بزرگ شهر تحویل می‌گیرند.

دسته‌های عزاداری به نوبت و اولویت مسجدها در صحن امامزاده جمع می‌شوند تا علم مسجد را از بالکن امامزاده تحویل بگیرند.

نظم و رعایت احترام در این مراسم اهمیت بسیار بالایی دارد و علم ها به ترتیب نوبت به علمداران دسته های عزاداری تحویل داده می شوند تا در ایام عزاداری همراه با دسته ها به کوچه های شهر بروند و این نماد مذهبی و تاریخی پس از اتمام مراسم ها مجددا به امامزاده بازگردانده می شود.

دلیل دیگر ویژه بودن مراسم علم‌بندی در ماسوله، ارزش و اولویت قوام در اجرای آن است، علمدارها و کسانی که علم را به مسجد منتقل می‌کنند خانواده‌های قدیمی و سرشناس شهر هستند که موقعیت و اعتبار خود را قوام می‌ بخشند.

رسم آیینی علم‌بندی ماسوله مانند خود این شهر کم‌نظیر و حتی بی‌نظیر است و یکی از وجه تمایز و بی‌نظیری این علم، شکل عمودی میل علم است که برخی بر این باورند، اصل علم در آغاز اسلام به این شکل بوده و عده‌ای دیگر می‌گویند به خاطر شکل معماری و طبقاتی بودن بام‌های خانه‌ها علم به این شکل طراحی شده است.

علم‌های افقی که در شهرهای دیگر ایران رواج دارد در این شهر با وجود پلکان‌ها و بام‌های شهر و کوهستانی بودن منطقه قابل حمل نیستند.

شناسنامه کهن این مراسم مانند خود شهرک ماسوله در دل تاریخ چندین هزار ساله ایران جای دارد و برخی مورخان علم‌بندی را به دوره صفویه نسبت داده اند.

طبق روایت تاریخی علم‌هایی که متعلق به محله‌های «مسجدبر، خانه‌بر، اسدمحله، کَشَسَر» بودند، در تمام سال تا روز هفتم محرم در مسجدهای همان محله‌ها نگهداری می‌شدند.

عکس: سمیه محبی شولمی


Share