هادی حق شناس در گفتگو با دیارمیرزا

دعا می‌کنم نوبخت در کابینه باشد | جوان یا پیر بودن مهم نیست شرط اصلی کارآمدی است

یک نماینده سابق مجلس می گوید: برای حل بحران های کشور ایا صرفا جوان بودن یا پیر بودن باید مبنا باشد یا نه باید کارآمدی، کاردانی و بهره وری و کارنامه روشن را مبنا قرار دهیم؟

 اختصاصی پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا هادی حق شناس نماینده سابق مردم انزلی در مجلس شورای اسلامی همواره در حوزه اقتصادی صاحب نظر بوده است. معاون سابق سازمان بنادر و دریانوردی کشور در گفتگوی اختصاصی با دیارمیرزا بر ضرورت سرمایه گذاری در بخش مزیت های خدادادی ایران نظیر ضنعت نفت و گاز و همچنین گردشگری تاکید کرده است و می گوید دولت دوازدهم باید دولت کارآمدی باشد و شرط جوان یا پیربودن کابینه اهمیتی ندارد. مشروح گفتگوی دیارمیرزا با این اقتصاددان گیلانی را در ادامه می خوانید.

*دیارمیرزا: درباره راهکارهای نرخ بیکاری و افزایش میزان سرمایه گذاری توضیح بفرمایید؟

اگر بتوانیم به صراحت در اقتصاد کلان بگوییم که کدام شاخص ها با همدیگر رابطه مستقیمی دارند میتوانیم بلافاصله بگوییم که بین سرمایه‌گذاری و اشتغال یا سرمایه‌گذاری و بیکاری رابطه وجود دارد. هر قدر که سرمایه‌گذاری افزایش یابد طبیعتا میزان اشتغال هم افزایش پیدا می‌کند. یا نرخ بیکاری کاهش پیدا میکند اما سرمایه‌گذاری هم دو قسمت هست یک قسمت این است که دولت ها سرمایه گذاری میکنند که غالبا در قالب پروژه های عمرانی است یا بخش خصوصی سرمایه گذاری میکند که عمده سرمایه‌گذاری در بخش خصوصی است.
اصولا سرمایه گذاری دولت در زیر ساخت ها است. مثل ساخت راه، راه آهن، بندر، فرودگاه و سدسازی و… از این دست سرمایه گذاری ها که اشتغال در این بخش ها ناچیز است. در هنگام ساخت این ها ممکن است اشتغال قابل توجهی ایجاد شود اما پس از اتمام ساخت و در دوره بهره برداری میزان اشتغال مثل زمان ساخت نیست. اما این زیر ساخت ها می تواند بستر سرمایه‌گذاری برای بخش خصوصی باشد که بنگاه اقتصادی یک کارخانه ایجاد می کند.
اگر دولت بتواند در بستر سیاسی اجتماعی فرهنگی فراهم کند که بخش خصوصی به جای اینکه پول خود را در بخش دلالی فعال کند در بخش تولید فعال کند حتما آن تولید موجب افزایش اشتغال خواهد شد و نوع دیگر سرمایه‌گذاری جذب سرمایه‌گذاری خارجی است یعنی به هر دلیلی بخش خصوصی داخلی توان سرمایه گذاری در برخی از عرصه ها را ندارد که اینجا در دولت میتواند برای جذب سرمایه‌گذار های خارجی اقدام کند. مثلا در صنعت نفت، گاز و یا معادن و گردشگری. این ها زمینه هایی است که ایران مزیت نسبی خدادادی دارد. در این زمینه ها دولت با اندک توجه ای هم میتواند از سرمایه های بخش خصوصی داخل کشور و هم سرمایه‌گذاری خارجی جذب کند که حتما این گونه سرمایه گذاری ها را منجر به افزایش اشتغال و کاهش نرخ بیکاری خواهد شد و البته در برنامه پنج ساله ششم قرار است که سالانه حدود ۶۵ میلیارد دلار جذب سرمایه‌گذاری خارجی بشود در کنار این هم حدود ۷۵۰ هزار میلیارد تومان از سایر بخش ها مثل بخش خصوصی و بخش بانکی کشور و همچنین خود دولت سرمایه گذاری بکند تا آن اشتغال ۹۵۰ هزار نفری سالانه ایجاد بشود که شرط آن اشتغال همان طور که ذکر شد سرمایه گذاری حدود ۷۵۰ هزار میلیارد تومان هست که کار بسیار دشواری است که دولت دوازدهم در پیش دارد.

*دیارمیرزا: فکر می‎کنید نرخ بیکاری فعلی تقصیر دولت قبل (احمدی نژاد) است؟

بیکاری و مسکن و آموزش این ها متغیر هایی است که قابل پیش بینی است به عنوان مثال همین حالا می شود پیش بینی کرد که ۱۰ سال آینده نرخ ورود به دانشگاه ها کم میشود یا زیاد می شود چون کسانی که قرار است ۱۰ سال دیگر دانشگاه بروند امروز مقطع ابتدایی هستند یا همین حالا کسانی که ۱۰ سال دیگه مسکن نیاز دارند مثلا جوان هایی که امروز سنشان به طور میانگین ۱۸ سال هست و در ایران الان متوسط سن ازدواج الان حدود ۲۷ سال شده طبیعتا می توان پیش بینی کرد که ده سال آینده میزان تقاضا برای مسکن چقدر هست.
الان ما ۴ونیم میلیون دانشجو داریم که طبیعتا برای ۴ سال آینده باید پیش بینی که کرد که حداقل همین میزان اشتغال ایجاد شود ما تقریبا در مقطع ۱۰ -۱۲ سال قبل که جمعیت دانش آموزی کشور به نزدیک ۲۰ میلیون نفر رسید در دولت قبل بخشی از آن جمعیت دانش آموزی به دانشگاه های پیام نور و دانشگاه آزاد یا دوره شبانه رفتند و یک وقفه در ورود آنها به بازار کار فراهم شد ولی بعد از آن طبیعی بود که بعد از اتمام دانشگاه وارد بازار کار می شدند. بنابراین متغیر ها قابل پیش بینی است مثلا در سال جاری اگر به عنوان مثال ما یک میلیون متولد داریم طبیعی است که ما سال دیگر یک میلیون تقاضا برای پیش دبستان داریم و طبیعی که ۲۰ سال دیگر این یک میلیون نفر باید وارد دانشگاه یا وارد بازار کار شوند لذا نیاز جمعیت مثل دانشگاه و مسکن و آموزش قابل پیش بینی است ولی معمولا ما این پیش بینی ها را به دقت انجام نمی دهیم و در واقع زمان درمانی می‌کنیم.

*دیارمیرزا: با توجه به در پیش بودن انتخاب کابینه نظر شما روی مدیران جوان است یا مدیران مسن و با تجربه تر؟

نه لفظ جوان بودن مطلوب است نه خیلی مسن بودن مطلوب است. پاسخ یا پیر و مسن بودن خودش نمی تواند یک مزیت باشد آنچه که مزیت هست کارآمدی هست. ممکن است یکی مسن باشد ولی کارآمد نباشد فردی جوان باشد آن هم کار آمد نباشد. آنچه که مهم هست سرنوشت کشور است به خصوص این ابر چالش هایی که امروز اقتصاد ما با آن مواجه است نظیر بحران آب، خاک، بحران آلودگی زیست محیطی، بودجه جاری کشور و بحران بیکاری. درست است که نرخ بیکاری الان ۱۲/۶ درصد است ولی این برای یک سن بالای ۱۰ تا ۶۵ سال است ولی وقتی ما به جوان های ۲۰ تا ۳۰ سال می‌رسیم دیگه نرخ بیکاری ۱۲/۶ درصد نیست بلکه ۲۴-۲۵ درصد است. در هر اقتصادی که نرخ بیکاری جوانانش دو رقمی باشد این یک بحران تلقی می شود
حالا سوال این است که برای حل این بحران ها ایا صرفا جوان بودن یا پیر بودن باید مبنا باشد یا نه باید کارآمدی، کاردانی و بهره وری و کارنامه روشن داشتن؟
طبیعتا ما باید دنبال بهترین ها، حاذق ترین ها و مدیرترین افراد کشور برویم چرا که خدایی نکرده اگر ما یک مریضی حاد و مزمن داشته باشیم یه دنبال بهترین اطبا می‌گردیم. وقتی میگویند بهترین دکتر اصلا برای ما مهم نیست آن دکتر جوان است یا پیر بلکه حاذق بودن مهم است. اما یک چیز کلی که وجود دارد این است که مدیران کشور به سن پیری رسیده که چه دلشان بخواهد چه دلشان نخواهد باید عرصه را ترک بکنند طبیعتا این ترک کردن عرصه را باید نسل جوانی ته حاذق هست استفاده کند. مثلا امروز آقای نعمت زاده وزیر صنعت معدن و تجارت خودش تصمیم گرفته است که برود در حالی که این تصمیم را می توانست چهار سال قبل هم بگیرد. نباید ما با مدیران کاری بکنیم که شرایط و فضا را طوری فراهم شود که در آخر خودشان تصمیم بگیرند که بروندو اگر خودشان تصمیم نگیرند کسی نگوید که بروند یا بمانند این مسئله ما است.

*دیارمیرزا: در رابطه با حضور دکتر نوبخت در کابینه بفرمایید؟

وجود آقای دکتر نوبخت برای استان گیلان به طور قطع به یقین یک ظرفیت بی نظیر هست. واقعا دعا می‌کنیم که ایشان بماند و از ظرفیت ایشان هم در سطح ملی و هم برای منافع استان حداکثر بهره برداری بشود انشالله.

*دیارمیرزا: در مصاحبه های قبلی خود گفته بودید دولت قبل دولت سعی و خطا بوده و دولت روحانی حق خطا ندارد در رابطه با این توضیح می دهید؟

بله دولت نهم و دهم دولت سعی و خطا بوده که بلاخره نتیجه آن افزایش نرخ بیکاری، تورم و رشد اقتصادی منفی شد. ما در سال ۸۸ تا ۹۱ به ازای هر یک واحد رشد اقتصادی بیش از ۶۰ میلیارد دلار هزینه کردیم در حالی که در دولت یازدهم برای به دست آوردن هر یک واحد رشد اقتصادی حدود ۱۴ میلیارد دلار هزینه شد. خب همین مقایسه نشان می‌دهد که کدام دولت کارا تر بوده است. به هر حال در دولت دوازدهم طبیعی است که انتظار بیش از دولت یازدهم است چون در دولت یازدهم رئیس‌جمهور آن شناختی که باید از مدیران داشته باشد را نداشت ولی حالا در دولت دوازدهم طبیعی است که اطلاعاتی که رییس جمهور محترم از نیروهای کشور و مدیران دارد قابل مقایسه با دوره قبل نیست لذا انتظار این است که هزینه رشد اقتصادی که در دولت دوازدهم به دست می آید کمتر از دولت یازدهم باشد. به عبارت ساده تر دولت دوازدهم کارآمد تر و بهره ور تر از دولت یازدهم باشد

*دیارمیرزا: نحوه ارتباط مردم با رئیس جمهور برای پیگیری مطالبات را چطور ارزیابی می کنید؟

رییس جمهور طبیعی است که کانال های مختلفی دارد برای انعکاس مطالبات مردم ولی آن کانال هایی که در حوزه پیگیری های مردمی هست طبیعی است که هم نمایندگان همسوی دولت به راحتی می توانند مطالبات مردم را به رییس جمهور یا مشاوران و حلقه های نزدیک ایشان منعکس کنند هم روسای ستادهای انتخاباتی هم به راحتی میتوانند مطالبات مردم را به مشاورین نزدیک منعکس کنند.

 

Share