پنجشنبه سیاه

بسیاری از پروژه‌هایی که فرض می‌شود تحت کنترل هستند، با ریسک به عنوان رخدادی شناخته‌نشده روبرو گردیده و کوشش می‌کنند آن را کنترل کنند.

صبح روزپنجشنبه مورخ ۳۰/۱۰/۹۵ برج دهه چهل تهران دچارحریق شد، که در نوع خود فاجعه ای منحصر به فرد است. شواهد حاکی از این است که بی توجهی مجموعه پلاسکو به اخطارهای متوالی سازمان آتش نشانی تهران و دلایل فیزیکی دیگر سبب فاجعه ای با این وسعت شده که موجب به شهادت رسیدن تعداد کثیری از قهرمانان مجموعه آتش نشانی تهران گردید. متاسفانه عدم تمرکز بر کاهش ریسک سوانح سبب بروز چنین ضایعات غیر قابل جبرانی می گردد. بسیاری از پروژه‌ها که فرض می‌شود تحت کنترل هستند، با ریسک به عنوان رخدادی شناخته‌نشده روبرو گردیده و کوشش می‌کنند آن را کنترل کنند. اکثر پروژه‌ها چنین رخدادهایی را به خوبی از سر رد می‌کنندولی با یک تلاش جامع مدیریت ریسک، رویدادهای ریسک قبل از وقوع، شناسایی و کنترل می‌گردند و یا برنامه‌ای تهیه می‌شود که در زمان وقوع این رویدادها با آنها مقابله کند .با درنظر گرفتن این مفاهیم پایه‌ای، امکان مقابله با ریسک به وجود می‌آید، لذا ابتدا باید نسبت به شناسایی ریسک‌های محتمل پروژه اقدام کرد. موارد زیر اگرچه درمجموعه  پلاسکو کاملا مشهود بود، ولی برخورد قاطعی با آن صورت نپذیرفت که بسی جای تاسف است.

–         ضعف در برنامه ریزی و عدم برخوردجدی جهت تعطیلی پاساژ پلاسکو

–         تداوم کسب و کار در سازه ای با خطربالا

–         عدم تامین ادوات اطفای حریق مناسب درمجموعه

–         عدم بازسازی و مقاوم سازی مناسب در سازه و مواردی از این دست که سبب بروز این فاجعه شده است.

باتوجه به ضرورت پیگیری درموارد این چنینی، اصولی به شرح زیرجهت برخوردباسوانح، لازم به نظر می رسد:

اصل ۱: بهبود درطراحی و مقاوم سازی سازه (انعطاف پذیری فیزیکی دربرابر مخاطرات طبیعی وغیر طبیعی)

اصل ۲: برنامه ریزی مناسب برای تعریف کاربری اراضی

اصل ۳: حمایت روانی جهت بازیابی جامعه حادثه دیده
اصل ۴: حمایت معیشتی از جامعه حادثه دیده

اصل ۵: قانون ومقررات (استفاده ازقانون به صورت صحیح جهت احیای حقوق جامعه حادثه دید، نظیربیمه و…)

اصل ۶: نظارت و ارزیابی عملیات بازسازی وبازیابی جهت پایداری وبهبوددرمدیریت بحران های آینده

در پایان یادآوری می گردد که استراتژی بازسازی بهتر، یک مفهوم کلیدی دربهبود و بازسازی پس از سوانح است که مبنای آن مهندسی ساخت پس از وقایع درکوتاه ترین زمان و با در نظر گرفتن انعطاف پذیری لازم دربلایای آینده است.  لازم به ذکر است، بررسی و کنترل سازه ها نسبت به تخریب کلی آنها هزینه نبوده و قاطعیت در برخورد با مجموعه هایی نظیر پاساژ  علا الدین نیز موردانتظار است.

محمدعباسی

کارشناس ارشد مهندسی ومدیریت ساخت (تخصص: بازسازی پس از سانحه)

پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.