سجاد کریمی پاشاکی

تحلیلی بر پیروزی پیش بینی شده ترامپ!

حضور ترامپ به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده، چشم انداز وسیعی از تحلیل ها را ممکن می سازد. اولین بحث این حضور، امکان سنجی تحقق وعده های انتخاباتی است

تحلیلی بر پیروزی پیش بینی شده ترامپ!

۶۳۷۷۷۶_۳۴۳trumpپیروزی ترامپ به عنوان شوکی جهانی در رسانه های جهان منعکس شد. شوکی که علیرغم پیش بینی های رسانه ای و صاحبنظران علمی و دانشگاهی باعث شد تا افکار عمومی را در سراسر جهان با چالش مواجه سازد. اگر چه رقابت های انتخاباتی به ویژه در کشوری چون ایالات متحده، دارای حساسیت ویژه برای سایر کشورها ارزیابی می گردد اما سوال اینجاست چرا علیرغم پیش بینی ها پیروزی ترامپ در این دوره از رقابت ها قابل پیش بینی بود؟ و حضور ترامپ در راس دولت امریکا چه دستاوردی برای امریکا و جهان به ارمغان خواهد آورد؟ این یادداشت به منظور پاسخگویی به سوالات یاد شده و تحلیل و ارزیابی انتخابات اخیر ایالات متحده نگارش شده است.

ترامپ کیست؟ علیرغم رقبای با پیشینه عمیق سیاسی وی، ترامپ فردی است که در حوزه اقتصاد به ویژه ساخت و ساز نام و نشان بیشتری از خود بر جای گذاشته است. فردی که علاوه بر علایق و سلایق اقتصادی، در تجارت، تالیف و تدریس و ارایه سخنرانی در موضوعات مربوط به موفقیت و کارآفرینی و شیوه های تجارت فعالیت بیشتری داشته است. مجموعه این فعالیت ها نشان می دهد که وی بر عملکرد خود واقف است و در واقع علیرغم انتقاداتی که به او به ویژه در زمان رقابت های انتخاباتی وارد شده بود، می داند چه اقدامی را در کجا انجام دهد تا بیشترین تاثیر را بر افکار مخاطبانش ایجاد نماید. این آگاهی وی باعث شده است در مجامع مختلف، متفاوت ظاهر شده و همواره سوژه خاص محسوب شود و از این طریق جلب توجه افراد و رسانه ها را به خود معطوف سازد. این حضور همیشگی در صحنه یکی از عوامل موثر در رقابت های انتخاباتی برای جلب نظرات بیشتر محسوب می گردد. از این رو وی را می توان یک شومن حرفه ای دانست. هر چند که حضور پررنگ او باعث شده تا علاوه بر وجود هواداران خاص، منتقدان و مخالفان جدی ای نیز او را به سیبل انتقادات بدل سازند.

ماهیت رقابت های انتخاباتی ایجاب می کند که دو رقیب از ابزارهای مختلف در رقابت سیاسی انتخابات بهره بگیرند و با رایزنی با گروه ای سیاسی و حتی انجام اقدامات پوپولیستی احتمال رای آوری خود را بیشتر سازند. ترامپ و کلینتون هر دو وجوه خاصی از ویژگی ها را در این دوره از انتخابات بهمراه داشتند. از مولفه های جنسیت و حمایت رؤسای جمهور فعلی و قبلی  برای هیلاری کلینتون تا تحرکات پوپولیستی و شگفتی سازی ها و نیز حمایت گروه های ذینفوذ سیاسی برای ترامپ، که جملگی از توانمندی های این دو رقیب در صحنه انتخابات ریاست جمهوری اخیر ایالات متحده می باشند. اما چرا در این رقابت سخت و فشرده ترامپ توانست پیروز شود؟ به نظر می رسد یکی از دلایل موفقیت ترامپ داشتن دیدی روانشناختانه نسبت به جامعه آمریکا بود. این بینش که ناشی از فعالیت های قبلی وی به دست آمده از تعامل او با اقشار مختلف مردم به ویژه در مباحث تجاری سود می برد. حضور موثر در اجتماعات قبل از برگزاری انتخابات و به کارگیری واژگانی که حس میهن گرایانه امریکایی را در میان مردم تهیج می نمود از جمله این فعالیت های به شمار می رود. ترامپ که قبل از انتخابات به عنوان تاجری موفق شناخته می شد با به کارگیری تجارب خود در این حوزه توانست نقش یک شومن موفق را در انتخابات ایفا کند هرچند که شعار های انتخاباتی وی موجی از نگرانی های ملی و جهانی را برانگیخت اما تجربه نشان داده برخی وعده های انتخاباتی در جهت تبلیغات بوده و اساساً نمی تواند جامعیت عمل داشته باشد زیرا تاکتیک های روسای جمهور باید با استراتژی کلی این کشور در جهان هماهنگ عمل نماید و وعده های انتخاباتی ای امکان تحقق دارند که در راستای این استراتژی باشند. ترامپ پیروز شد زیرا، میل به تغییر یکی از خصیصه های جامعه آمریکا محسوب می شود، تغییری که همراه با هیجانات خاص خود باشد. البته به نظر می رسد اقبال ترامپ در میان لابی های ذینفوذ این کشور مانند تاجران سلاح و… بیشتر بود مجموعه ای از خصوصیت ها، که جامعه آمریکایی در جهان بدان شناخته تر شده است.

دو قطبی شدن انتخابات در آمریکا امری غیر معمول نیست. عموماً دو حزب دموکرات و جمهوری خواه از رقیبان دیرین یکدیگر در بحث انتخابات محسوب می شوند. اما نکته ای که در این دوره از انتخابات حائز اهمیت بود، انتخاب فردی است که سابقه سیاسی آنچنانی ندارد. ترامپ علیرغم کلینتون سابقه چندانی در مسایل سیاسی آمریکا نداشته و اصولاً به عنوان یک بازیگر سیاسی میان سیاستمداران ایالات متحده محسوب نمی گردد. در حالی که رقیب وی به عنوان یکی از سیاستمداران کهنه کار این کشور محسوب می شود. ترامپ در حالی توانست رای بیاورد که از مَن درونی خود را به عنوان یک عامل موثر در تاثیرگذاری بهره گرفت. حضور در اجتماعات، بهره گیری از ادبیات عامه پسند، انجام حرکات نمایشی و در مجموع پوپولیستی بودن فعالیت وی چشم انداز جدیدی را بر رای دهندگان گشود که ترامپ را متمایز می دانست.

آنچه در این میان حائز اهمیت است فروپاشی نظرسنجی های رسانه ای و تحلیل های بنگاه های خبرپراکنی در خصوص پیش بینی انتخابات آمریکا بود. نشریات و پایگاه های خبری بسیاری پیش بینی پیروزی کلینتون را در این انتخابات کرده بودند و حتی نشریات خود را در استقبال از این پیروزی زودتر از موعد مقرر به چاپ رسانده بودند. در حالی که اعلام نتایج انتخابات، شکستی بر تحلیل های آنان رقم زد. شاید یکی از عمده دلایل عدم واقع نگری در بحث پیش بینی پیروزی ترامپ احساسی نگری به رقابت های این دو بوده است. مسلماً آنچه در رقابت های ترامپ و کلینتون مشاهده شد تمرکز احساسی مخالفان بر شعار های ترامپ به ویژه ایجاد جو نگرانی از آینده نقش آفرینی ایالات متحده در سطح بین الملل بود. تجمیعی از احساسات منفی  به گروه های خاص مانند مسلمانان، مهاجران و حتی سیاه پوستان و از سوی دیگر احتمال برافروختن جنگ و ایجاد تنش با مصادیقی چون پاره کردن برجام و… این حس را به مخالفان القا کرد که با این اظهارات و عقاید، ریاست جمهوری ترامپ تهدیدی برای جهان به حساب می آید. این در حالی بود که به نظر، ترامپ از این دست واژه های بیشتر برای تهیج افکار عمومی استفاده کرد و اولین سخنان وی پس از اعلام نتایج آرا آبی بر آتش مخالفان وی به حساب رفت. ما حصل اولین سخنرانی وی پس از پیروزی این نکته را نشان داد که الزامی برای انطابق شعارهای انتخاباتی و عملکرد بعدی می تواند وجود نداشته باشد و یا اینکه این دو می تواند همپوشانی کامل نداشته باشند. این درک، از حذف بیانیه وی در مورد ممنوعیت ورود مسلمانان به خاک امریکا از سایت اینترنتی اش پس از پیروزی قابل احصاء است. بدین ترتیب ترامپی که برای مخالفان چون یک معضل جدی به شمار می رفت در اولین سخنرانی پس از پیروزی اش، تغییر عقلایی در رفتار داد و این تغییر امکان تحت تاثیر قرار گرفتن بسیاری از هدف های زمان انتخابات وی را امکان پذیر می نماید.

حضور ترامپ به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده، چشم انداز وسیعی از تحلیل ها را ممکن می سازد. اولین بحث این حضور، امکان سنجی تحقق وعده های انتخاباتی است. هر چند که مخالفان با برپایی اعتراضات خیابانی به انتخاب شدن ترامپ معترضند اما این خود ایجاب می نماید تا دولت ترامپ به نظرات مخالفین بی تفاوت نباشد. بدیهی است که یک بازیگری مطلوب در سطح جهانی نیازمند زمینه سازی اولیه در داخل کشور است. و چنانچه تشتت آرا و فعالیت مخالفین و رسانه ای علیه وی سوق داده شود به تبع هزینه های زیادی برای دولت وی و همچنین جایگاه ایالات متحده در میان کشور ها خواهد داشت. از دیگر سو، عقب نشینی از برخی اظهارات تند، این نوید را خواهد داد که ترامپ در حال ایجاد سازگاری با محیط پیرامون خود می باشد. یک تاجر خوب به منفعت همگان می اندیشد. وی در سخنرانی خود با بیان اینکه با تمام ملت ها همکاری می کنیم و به دنبال خصومت نیستیم اضافه کرد: به دنبال زمینه‌های مشترک خواهیم بود و نه درگیری و خصومت. ما باهمه روابط خوبی خواهیم داشت و به جامعه بین‌الملل می‌گویم علیرغم اولویت منافع آمریکا با همه تعامل خواهیم کرد. مجموع این سخنان یک تغییر تاکتیکی را در رفتارهای ترامپ نشان می دهد و آن تلاش برای ایجاد همبستگی و سیاق مردم و گروه ها پس از اعلام نتایج انتخابات می باشد. همه ی آینده ریاست جمهوری ترامپ به رفتارها و مواضع بعدی او بستگی دارد. هرگونه ساده انگاری و عمل نسنجیده وی و دولت متبوعش می تواند خدشه های جبران ناپذیری به روابط با مسکو، اتحادیه اروپا و موضوع هسته ای ایران وارد آورد که جایگاه ایالات متحده را در جهان تضعیف خواهد کرد.

سجاد کریمی پاشاکی- دکترای جغرافیای سیاسی و مدرس دانشگاه

پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.

Share