تصویب طرح غلط،نقض پلکانی حقوق شهروندان/تبعات اقتصادی و اجتماعی افزایش قیمت بنزین

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا به نقل از قانون , روزسه شنبه افزایش پلکانی قیمت بنزین در صحن علنی بهارستان به تصویب نمایندگان مجلس رسید. تصویب این طرح درحالی صورت گرفت که دولت بارها اعلام کرده بود قصد افزایش قیمت حامل‌های انرژی را ندارد، اما درکمال تعجب نوع دیگری از افزایش قیمت حامل‌های انرژی، به شکلی دیگر رقم خورد.
اما نکته مهم بعدی اینکه دولت طی سال گذشته بارها گفته بود توانسته نرخ تورم را ثابت نگه دارد و مانع افزایش تورم شود؛ حال این سوال مطرح می‌شود که آیا افزایش قیمت حامل‌های انرژی باعث افزایش قیمت‌ها و افزایش نرخ تورم نخواهد شد؟ و این تورم، حقوق شهروندان را نقض نخواهد کرد؟

ارجاع مصوبه افزایش پلکانی قیمت سوخت به کمیسیون تلفیق

اما چند ساعت پس از تصویب مصوبه قیمت سوخت و واگذاری کارت هوشمند سوخت با اخطار مهرداد بذرپاش، این مصوبه به دلیل ابهاماتی که در آن وجود داشت به کمیسیون تلفیق ارجاع شد که در توجیه آن نیز عنوان شد به دلیل شلوغی صحن مصوبه‌ای تصویب شد که ابهامات زیادی در آن وجود دارد.
بذرپاش در توجیه ابهامات این طرح را عدم تطابق قیمت بنزین در ماده بند اول وبند پایینی ماده دانست و گفت:در بند اول این طرح آمده که همه انواع سوخت تک نرخی می‌شود. اما در بند پایینی قیمت‌های مختلفی برای سوخت تعیین کرده‌ایم. اینکه در صورت افزایش قیمت پلکانی بنزین کرایه‌ها نیز بسیار بالا خواهد رفت. همچنین بذرپاش معتقد بود اگر مجلس در روز تصویب طرح تعطیل می‌شد و هیچ مصوبه‌ای تصویب نمی‌شد بیشتر به نفع مردم بود. با توجه به توضیح بذرپاش باید این سوال را مطرح کرد که نمایندگان مردم با تصویب چنین لوایح و طرح‌های شتابزده چگونه می‌توانند از حقوق مردم دفاع کنند؟و این مسئله به نوعی نقض حقوق شهروندی نیست؟

تبعات اقتصادی و اجتماعی افزایش قیمت بنزین

بهمن کشاورز رئیس اتحادیه‌های سراسری کانون‌های وکلا درمورد افزایش قیمت بنزین گفت: اولا تا آنجا که بنده به یاد دارم مجوز کلی افزایش قیمت حامل‌های انرژی پیش از این در قانون داده شده و نحوه اجرای آن نیز به عهده دولت گذاشته شده است. بنابراین نفس بالابردن ‌حامل‌های انرژی تا زمانی که قانون مستند آن درست اجرا شود اصولا با مانعی مواجه نیست. این حقوقدان در مورد تبعات افزایش قیمت بنزین خاطرنشان کرد: بدیهی است این بالا بردن قیمت تبعات اقتصادی و شاید اجتماعی و سیاسی داشته باشد. اما باید توجه کرد قانونی که مقرر کرده، وجوهی به اسم یارانه نقدا به گروهی از مردم پرداخت شود، با این پیش‌بینی بوده که این پرداخت‌ها از طریق همین افزایش‌ها ممکن خواهد شد.
وی در پاسخ به این سوال که با وجود ادعای دولت مبنی بر اینکه نرخ تورم را ثابت نگه داشته پس افزایش قیمت حامل‌های انرژی چه توجیهی خواهد داشت تصریح کرد: اما در مورد تعارض ادعای تثبیت یا کاهش نرخ تورم با گران شدن بنزین، اینجانب نمی‌توانم اظهار نظر تخصصی کنم، زیرا این در خور اظهار نظر اقتصاددانان است. اما به عنوان یک شهروند عادی می‌توانم بگویم، نرخ تورم بر مبنای بررسی گروه‌های برگزیده مختلفی از کالاها محاسبه می‌شود و از طرفی اجرا و اعمال سیاست‌های اقتصادی دولت ناچار با اتخاذ تدابیری در زمینه‌های بسیار متنوع ممکن است، که حاصل این مجموعه بالا یا پایین رفتن نرخ تورم است.به اعتقاد بنده باید منتظر ماند و دید بالا رفتن قیمت بنزین چه آثاری از این نظر خواهد داشت زیرا برای مثال قیمت برخی از اقلام خوراکی مانند گوشت مرغ به گونه‌ای پایین آمده است که تولیدکنندگان را نگران کرده است. مصرف گوشت مرغ از نظر تعداد مصرف کنندگان با مصرف بنزین از همین جهت قابل قیاس نیست. اما به هر حال امیدوارم اهل فن ابهامی را که مطرح شد و برای من هم وجود دارد با توضیحات خود رفع کنند.
کشاورز در خاتمه در پاسخ به این سوال که برخی از جایگاه‌داران سوخت مبادرت به کم‌فروشی بنزین می‌کنند؛ آیا این کم‌فروشی نقض حقوق شهروندی نیست خاطرنشان کرد: کم فروشی بنزین یا آمیختن آن با مواد دیگر و به هر حال هر اقدامی که باعث شود مصرف کننده معادل وجه پرداختی خود
– از نظر کمی و کیفی – بنزین دریافت نکند جرم و حسب مورد تحت عناوین گوناگون کیفری قابل تعقیب و مجازات است که البته این کم‌فروشی نقض حقوق شهروندی نیز محسوب می‌شود.

قوانین باید از ابتدا درست نوشته شوند

نعمت احمدی حقوقدان و استاد دانشگاه ، در پاسخ به این سوال که آیا شتابزدگی در تصویب طرح‌ها و لوایح نقض حقوق شهروندان محسوب نمی‌شود، گفت: نمایندگان مجلس از حق تصویب قوانین برخوردار هستند پس به این لحاظ باید قوانینی تصویب کنند که در جهت رفع مشکلات مردم باشد زیرا در غیر این‌صورت حقوق مردم تضییع و نقض حقوق شهروندی محسوب می‌شود. نکته دیگر این که فقط نوشتن و تصویب قانون مهم نیست بلکه درست قانون نوشتن و اجرای صحیح آن شرط است مانند قانون هدفمندی یارانه‌ها که کاملا درست بود اما در واقع به درستی اجرا نشد.
این حقوقدان ادامه داد: اما در مورد تصویب این مصوبه باید گفت هرچند این قانون در مجلس تصویب شده اما این مصوبه دست آخر باید توسط شورای نگهبان به تصویب برسد که این شورا در صورت ابهام یا اشکالات حتما مصوبه را به مجلس باز می‌گرداند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه باید دید نمایندگان با تصویب پلکانی‌کردن نرخ بنزین برای حمل‌و نقل و وسایل نقلیه عمومی چه تصمیمی اتخاذ کرده‌اند، تصریح کرد: آیا نمایندگان برای افرادی که با وسیله نقلیه امرار معاش می‌کنند برنامه‌ای دارند؟ آیا اینکه این افراد هم باید با همین نرخ بنزین تهیه کنند؟البته ناگفته نماند قرار بود دولت قیمت حامل‌های انرژی را آزاد کند و در یک شیب معینی به سطح فروش خلیج فارس برساندکه البته نزدیک هم شدیم.اما پلکانی کردن نرخ بنزین مشکلات بسیاری را به همراه خواهد داشت ازجمله اینکه وسایل نقلیه عمومی، آژانس‌ها، تاکسی‌ها و… که مصارف بالاتری دارند هم باید این مبالغ را بپردازند. ثانیااینکه باید نرم‌افزاری در جایگاه‌های سوخت و کارت‌های سوخت تعبیه شود که سبب مشکلاتی در آینده خواهد شد.

این حقوقدان با اشاره به اینکه وقتی دولت

رها سازی قیمت حامل‌های انرژی یا قانون یارانه‌ها را کلید زد به نوعی جراحی در اقتصاد کشور صورت گرفت اما حاصل این جراحی کودک معلولی بود که متولد شد زیرا قرار بود قیمت‌ها در شیب زمانی رها سازی و درصدی از آن صرف موارد خاص شود اما طی این ۵ ،۶ سالی که از این امر می‌گذرد بیش ازآن مبلغی که از آزاد سازی قیمت‌ها گرفته ‌است، بابت یارانه‌ها هزینه شده که البته نارضایتی‌هایی را هم به همراه داشته است.
احمدی با بیان اینکه افزایش پلکانی قیمت بنزین تنش بزرگی میان جایگاه‌داران با مردم، مسافر و راننده و … خواهد شد، ادامه داد: نکته دیگر اینکه خود دولت بزرگ ترین مصرف کننده بنزین است حال باید دید نمایندگان مجلس قرار است چه آیین‌نامه اجرایی برای این مصوبه تصویب کنند.
احمدی در خاتمه در توضیح ادعای تاجگردون نماینده مجلس که در صفحه شخصی خود گفته است مردم نگران افزایش قیمت بنزین نباشند زیرا اگر مجلس فعلی هم این مصوبه را اصلاح نکرد با تشکیل مجلس دهم آن را اصلاح خواهیم کرد ،خاطرنشان کرد: البته ما تا به حال از این وعده‌ها بسیار شنیده ایم. باید این طرح از ابتدا درست نوشته می‌شد نه اینکه محتاج مجلس بعدی باشیم و وقت مجلس بعدی هم برای این مصوبه گرفته شود. اگر به مصوبه ‌ایراد گرفته شده و به کمیسیون تلفیق اعاده شده این کمیسیون و کمیسیون‌های تخصصی می‌توانند این طرح را تعدیل کنند. این نکته مهم را نباید از نظر دور داشت که مصوبات مجلس زمانی جنبه قانونی پیدا می‌کنند که تشریفات درون مجلس آنها تمام و به شورای نگهبان فرستاده شود و شورای نگهبان آن را تایید و ظرف مدت زمان معلوم ابلاغ کند.