رضا جمشیدی چناری نخبه علمی؛ رفوزه سیاسی

چند ماه قبل از انتخابات چهارمین دوره شورای شهر رشت در محافل خصوصی سیاسی -اجتماعی نام فردی مطرح و دهان به دهان گشت که کمی بعد از او به عنوان پدیده انتخابات یاد شد.

این نام کسی بود که عناوینی مانند نفر اول کنکور سراسری اوایل دهه هفتاد، پیمانکار چند طرح عمرانی و استاد دانشگاه گیلان را با خود یدک می‌کشید.

رضا جمشیدی با پسوند «چناری» خیلی زود در بین تالش زبانان مقیم رشت جا باز کرد و عقبه قدرتمندی را پشت سرش دید. در بحبوحه تبلیغات پیشوندی هم به نامش اضافه شد؛ «نخبه».

جمشیدی که چهره ای علمی بود در بدنه اجتماعی تحصیلکرده نیز تا حدی به واسطه رزومه اش کاریزما داشت در نتیجه به یکی از گزینه‌های اصلی انتخابات شورای شهر رشت تبدیل شد.

رابطه سببی او با محسن باقری چناری رییس سابق شورای مرکزی جبهه مشارکت گیلان و چتر حمایت تمام قد از داماد خانواده باقری‌ها سبب شد که اصلاح طلبان شهر هم به جمشیدی به چشم یک اصلاح طلب نگاه کنند. از او حمایت کنند و حتی برای ریاستش بر اولین هیات رئیسه شورای شهر چهارم رشت رایزنی کنند.

البته جمشیدی نه در دوران تبلیغات و نه پس از آن تصدی‌گری ریاست شورا و یا عضویت در آن هیچ کنش اصلاح طلبانه‌ای نداشت. شاید می‌پنداشت که شورا محل بیان دیدگاههای سیاسی نیست.

اما کارزار تبلیغاتی شورای شهر نکته دیگری را آشکار کرد و آن رفاقت جمشیدی و غلامعلی جعفرزاده نماینده رشت در مجلس شورا بود.

آنچه از آشنایی جعفرزاده و جمشیدی می‌دانیم

آنچه که تاکنون از روابط میان جعفر‌زاده و جمشیدی شنیده شده است رابطه شاگردی و استادی است.

جعفر‌زاده برای ادامه تحصیلش در مقطع دکتری دانشگاه گیلان شاگرد جمشیدی بوده و روابط بسیار دوستانه ای میانشان وجود داشت. جمشیدی استادیار گروه مهندسی عمران دانشکده فنی است. همکاری جمشیدی و جعفرزاده می‌توانست پل ورود به قدرت برای استاد باشد.

جمشیدی از فرصت بدست آمده ‌‌‌نهایت استفاده را کرد؛ بطوری که علاوه بر حمایت تمام و کمال نماینده مجلس از او٬ کادر انتخاباتی‌اش را نیز در اختیار استاد قرار داد.

پس از پایان شمارش آرا دکتر جوان تمام رقبایش را پس زد و بعنوان نفر اول وارد شورای شهر چهارم مرکز استان شد.

عده‌ای می‌گویند جمشیدی که هیچگونه سابقه مدیریتی (جز مدیر گروه بودن در دانشگاه) در کارنامه نداشت، بخشی از موفقیت هایش در رسیدن به ریاست شورای کلاشنهر رشت را مدیون حمایت‌های جعفرزاده است.

جمشیدی در روزهای پایانی سال اول ریاستش بر شورای شهر رشت طی گفتگویی با ویژه نامه استانی روزنامه فرهیختگان گیلان گفت: «از نردبان اصلاح طلبی بالا نرفته است.» او در این گفت‌و‌گو تاکید کرد که برخلاف شایعات مختلف در شهر قصد استعفا از عضویت در شورا و ثبت نام برای نمایندگی مجلس را ندارد. جمشیدی در این مصاحبه تاکید داشت که امکان کمک به شهر و مردمش در شورای شهر بیش از نمایندگی مجلس ممکن است. این چهره همچنین از انتصاب مشاور رسانه ای اصولگرا با تفکری ضد اصلاح طلبی دفاعی تمام قد انجام داد.

شاید نقطه شروع تردیدهای اصلاح طلبان به نفر اول انتخابات شورای شهر همین اظهاراتش بود. بویژه آن که جمشیدی نه تنها از کارشناسان و مشاوران نزدیک به حامیان و رای دهندگانش استفاده نکرد، بلکه روز به روز اطرافش را از کسانی پر کرد که سابقه مخالفتشان با اصلاح طلبان واضح و مشخص بود. مشاورانی که در انتخابات مجلس دهم نیز در ستاد نامزدهایی فعالیت می کردند که مخالف دولت حسن روحانی شناخته می شوند.

چندی بعد خبرهایی مبنی بر وجود اختلاف نظر بین جمشیدی و جعفرزاده منتشر شد. دلایل مختلفی برای این موضوع ذکر شد که عمولا اختلاف نظرات شخصی بود. هر چه که بود بین استاد و شاگرد فاصله افتاد؛ بطوری که استاد به شاگرد «صفر» داد و جعفرزاده مجبور شد استاد راهنمای مقطع دکترایش را تغییر دهد و پرونده‌اش را برای ادامه تحصیل از دانشگاه گیلان برای حضور در دانشگاه خواجه نصیر بگیرد.

موضوعی که بعد‌ها از سوی جمشیدی با نامه‌ای افشاگرانه همراه شد. جمشیدی در نامه خود تاکید کرده بود انتقال دانشجو در مقطع دکتری در قوانین پیش بینی نشده است. البته جمشیدی فراموش کرده بود‌‌ جعفرزاده با توجه به ایثارگر بودن در کمیسیون موارد خاص این کار را انجام داده بود. چون هر گونه انتقال در مقطع ارشد و دکتری در صورت تایید کمیسیون موارد خاص دانشگاههای مبدا و مقصد بلامانع است و این اتفاقی است که هر ساله در دانشگاه‌ها برای موارد خاص که حتی ایثارگر هم نیستند می‌افتد. افشاگری استاد نتیجه کارگر نیافتاد.

اولین پیامد درگیری‌ها به ضرر جمشیدی

عده‌ای معتقدند که چون حمایت جعفرزاده از جمشیدی سلب شد او برای سال دوم نتوانست بر کرسی ریاست شورا تکیه بزند و این اولین پیام برای دکتر جوان بود.

در حالی که حدود دو سال به پایان حضور جمشیدی در شورای شهر زمان باقی مانده بود جمشیدی از ادامه حضور در شورای شهر استعفا کرد. البته او تاکید کرد که استعفایش ارتباطی به دهمین دوره انتخابات مجلس ندارد و او برای حضور در «فرصت مطالعاتی یکی از دانشگاه های آمریکا» از ادامه فعالیت در شورا استعفا داده است.

خودزنی دوم

دومین برخورد در نامه‌ای بود که استاد معماری به رییس دانشگاه نوشت. اتفاقی که احتمالا ناشی از نزدیکی و تشدید روابط او به یک مجموعه تبلیغاتی و رسانه ای مخالف جعفرزاده بود. چند ماه مانده به انتخابات ۷ اسفند دکتر جمشیدی نامه‌ای به رییس دانشگاه گیلان نوشت و در آن به جعفرزاده که اکنون به چهره‌ای محبوب و فرااستانی تبدیل شده بود و زمزمه قرارگرفتنش در لیست انتخاباتی اصلاح طلبان و حامیان دولت قوت گرفته بود تاخت.

در آن زمان اکثر فعالان سیاسی این کار جمشیدی را خودزنی سیاسی قلمداد کردند و نقطه سیاهی در پرونده سیاسی‌اش دانستند.

در همین زمان جعفرزاده نماینده مجلس در رشت هر روز با نطق‌ها و مصاحبه‌ها و دفاع از دولت و حقوق شهروندی بر محبوبیتش در طیف اصلاح طلب و عامه مردم می‌افزود.

جعفرزاده با واکنش‌های مختلف به رویدادهای مهم سیاسی و حاشیه‌ای مانند به برهم زدن مجالس و سخنرانی‌ها بیشتر از قبل جای خود را در بین اصلاح طلبان باز کرد و به تبع حمله به او، حمله به اصلاح طلبان و حامیان دولت قلمداد می شد. بویژه آن که حملات آقای دکتر بلافاصله با استقبال رسانه های نزدیک به نامزدهای اصولگرای مجلس رشت مواجه می شد.

جمشیدی موضع سیاسی‌اش را اعلام کرد

بهمن ماه که از راه رسید رضا جمشیدی با فراموش کردن سخنان پیشین خود مبنی بر حضور در آمریکا برای استفاده از یک فرصت مطالعاتی، در فرمانداری رشت حاضر شد و نام خود را به عنوان یکی از کاندیداهای شهرستان رشت ثبت کرد. جمشیدی پیش از این کار وقتی خود را در موضع ضعیف‌تر از جعفرزاده برای قرارگرفتن در لیست مورد حمایت اصلاح طلبان حتی با بهره گیری از سازوکارهایی که پیشتر در انتخابات شورای شهر برایش نتیجه بخش بود دید، طی مصاحبه ای ریسک آمیز خود را اصلاح طلب معرفی کرد. در واقع جمشیدی که می دانست با تعدد نامزدهای اصولگرا،حنی با تاکید بر چهره علمی خود جایی در لیست سه نفره آنها نخواهد داشت، تنها راه تحقق آرزوی نشستن در صندلی سبز بهارستان را استفاده از نردبانی می دید که روزی منکر بالارفتن از آن شده بود.

جمشیدی رد صلاحیت شد

جمشیدی که تیم گسترده و متکثری را برای کارزار انتخاباتی تدارک دیده بود و کاملا منجسم و با برنامه کار می‌کرد ناگهان به سد شورای نگهبان برخورد.

در این گذر برخی اعضای شورای مشورتی اصلاح طلبان هم نیم نگاهی به او داشتند که اگر صلاحیت‌اش تایید شد هم بین استاد و شاگرد دیروز آشتی برقرار کنند و هم هر دو را در لیست خود قرار دهند. اما این امر تا روز آخر محقق نشد.

هر چند تا ۴۸ ساعت قبل از برگزاری انتخابات هم جمشیدی تلاش داشت با استفاده از روابط خاص حتی با استفاده از ظرفیت اصولگرایان صلاحیت خود را اخذ کند. گفته می‌شد در راس افرادی که پیگیر کار تایید صلاحیت جمشیدی بودند نام نماینده اصولگرای رشت در مجلس نهم هم وجود داشت که مانند جمشیدی یکی از مخالفان سرسخت جعفرزاده برای راهیابی به مجلس بود.

پایگاه رای جمشیدی و کاندیدای گمنام

یکی از کاندیداهای جوان انتخابات مجلس از رشت عبدالوهاب غریبی لاسکی بود که در پوستر‌هایش به عنوان جوان‌ترین کاندیدا و دانشجوی دکترای عمران معرفی شده بود.

لاسک یکی از روستاهای تالش نشین شفت و در نزدیکی روستای چنار محل تولد رضا جمشیدی است. به همین دلیل تعداد قابل توجهی از کسانی که در انتخابات شورای شهر رشت از سه کاندیدا (رضا جمشیدی٬ عباس صابر و مجید رجبی) حمایت کرده و با تکیه بر آرای قومی تالش زبان‌ها با تمام توان آن‌ها را راهی شورا کرده بودند٬ این بار در تیم غریبی لاسکی گرد هم آمده بودند و برای حمایت تمام قد نمایندگانی که به شورا فرستاده‌اند لحظه شماری می‌کردند.

مجید رجبی البته مانند جمشیدی برای حضور در انتخابات مجلس از حوزه فومن و شفت اقدام کرده بود اما مهر ردصلاحیت را بر برگه ثبت نامی‌اش دید و عباس صابر هم که در انتخابات ثبت نام نکرده بود.

رجبی تا حدی به وعده‌اش وفا کرد و بخشی از تیمش را برای کمک به غریبی فرستاد. صابر هم چندین بار به تنهایی و یا به همراه بعضی از اعضای شورای شهر نظیر محمود باقری و فرانک پیشکر در ستاد غریبی حاضر شد اما جمشیدی که از گرفتن صلاحیتش ناامید شده بود، شب پایانی تبلیغات انتخاباتی برای سخنرانی به ستاد غریبی لاسکی رفت.

غریبی، جوانی بود که در جلسه شورای مشورتی اصلاح طلبان رشت ادعای کسب بیش از هشتاد هزار رای و شکستن رکورد تامینی نماینده رشت در مجلس نهم را مطرح کرده بود.

جمشیدی تیر خلاص را شلیک کرد

جمشیدی بخش مهمی از سخنرانی‌اش در ستاد غریبی را به تسویه حساب شخصی با جعفرزاده‌ اختصاصی داد که سر لیست اصلاح طلبان بود و خیل عظیمی از شهر برای رای دادن به نفر اول «لیست امید» لحظه شماری می‌کردند.

جمشیدی در آن جمع هیجانی تلویحا گفت که شاگرد برای رد صلاحیتش پرونده سازی کرده است تا رقیب قدرتمندی همچون وی که حدود دویست هزار رای دارد را از گردونه خارج کند!

این درحالی است که تایید صلاحیت جعفرزاده که به خط قرمز اصولگرایان تندرو تبدیل شده بود هم در مرحله دوم پذیرفته شد.

دکتر رد صلاحیت شده پا را فرا‌تر گذاشت و به جای شورای اصلاح طلبان رشت به عنوان مرجع تنظیم لیست انتخاباتی اصلاح طلبان تصمیم گیری کرد.

به گواه فیلم هایی که هواداران جمشیدی و غریبی لاسکی در شبکه های اجتماعی دست به دست کردند، رضا جمشیدی گفت:«من با احترام به تصمیم شورا او (جعفرزاده) را خط می‌زنم و دکتر غریبی را در کنار دو نفر دیگر قرار می‌دهم»

جمشیدی در همین سخنرانی با ادبیاتی کنایه آمیز و بدون نام بردن از کسی زبان به مدح کسانی گشود که مدرک تحصیلی واقعی دارند و نه قلابی.و اظهاراتی از این دست که البته ضمیر ناگفته اش از شدت عصبانیت آقای دکتر معلوم بود.

پیامد‌هایی که سخنرانی جمشیدی داشت

اولین پیامد سخنرانی جمشیدی در ستاد غریبی این بود که عده ای از هواداران این داوطلب مجلس که اتفاقا سابقه حضور در ستاد انتخاباتی جمشیدی در انتخابات شورای شهر را داشتند، دست به رفتار غیراخلاقی یعنی تغییر لیست اصلاح طلبان (حذف جعفرزاده و جایگزین کردن غریبی) بزنند و بلافاصله در فضای مجازی به طور گسترده آن را انتشار دهند.

در اقدامی دیگر پوستر اصلاح طلبان هم با فتوشاپ تغییر داده شد و عکس جعفرزاده از آن محو و عکس غریبی در کنار واحدی واعظ و حسنی گذاشته شد. اگرچه می‌شد جلوی اینکار را گرفت اما این را باید به حساب کم تجربگی و یا درگیری در سایر بخش‌های تبلیغات انتخاباتی تیم غریبی گذاشت که به گفته خودش دیر متوجه موضوع شدند.

اشتباه دیگر طراحی پوستری با عکس جمشیدی بود که در کنار بخشی از سخنانش نوشته شده بود: جعفرزاده لکه ننگی در لیست اصلاح طلبان است!

طبیعی بود که مجموعه این کنش‌ها، واکنش اصلاح طلبان گیلان را در پی داشته باشد:

واکنش رییس شورای هماهنگی اصلاحات گیلان و عتاب محسن باقری

احمد رمضانپور رییس شورای اصلاح طلبان گیلان اولین کسی بود که به این بی‌اخلاقی واکنش نشان داد.

او گفت لیست اصلاح طلبان هیچ تغییری نکرده است و اینکار نوعی دزدی ست و اگر آقای غریبی آن را تکذیب نکند ما اعلام جرم خواهیم کرد!

رمضانپور درباره جمشیدی هم گفت که او عضو شورای اصلاحات و همچنین عضو هیچ یک از احزاب اصلاح طلب نیست و ربطی به اصلاح طلبان ندارد.

محسن باقری، عضو شورای اصلاح طلبان گیلان هم در مصاحبه دیگری گفت که جمشیدی با من رابطه سببی دارد نه فکری. باقری تاکید کرد که جمشیدی فاقد صلاحیت تصمیم گیری برای لیست اصلاح طلبان است.

باقری دلیل چنین اظهار نظری از سوی جمشیدی را ناشی از عصبانیت و تصمیم عجولانه پس از فشارهای رد صلاحیت دانست و گفت: متاسفم که سطح منازعات سیاسی به برخوردهای شخصی کاهش داده می شود. اگرچه رییس شورای اصلاح طلبان او را یکی از سرمایه‌های علمی استان دانست اما تلویحا اشاره کرد که او درک درستی از تشکیلات ندارد.

همزمان موج واکنش ها در شبکه های اجتماعی از جانب اعضای احزاب اصلاح طلب و کنشگران و فعالین سیاسی اصلاح طلب نسبت به این اظهارات جمشیدی به راه افتاده بود که نتیجه اش یک چیز بود؛ طرد شدن جمشیدی از اصلاح طلبان.

کاندیدای جوان تکذیب کرد

به اعتقاد فعالان سیاسی بیشترین ضرر پس از سخنرانی جمشیدی متوجه غریبی شد.

او که انتظار کمک داشت ٬ متینگ‌اش را محل تسویه حساب شخصی دید!

غریبی لاسکی اگرچه از اتفاق پیش آمده (تغییر لیست و پوس‌تر) اظهار بی‌اطلاعی کرد اما در بیانیه ای اینکار را مذموم دانست و منتسب دانستن آن به خود و تیم‌اش را تکذیب کرد.

نتیجه عکس یک سخنرانی

بلافاصله پس از سخنرانی جمشیدی و انتشار آن در فضای مجازی بار دیگر نگاه‌ها متوجه او شد.

بیشترین مانور در سایت‌های اصولگرا بر اظهارات جمشیدی انجام شد و رقبای جعفرزاده از این اظهارات برای تخریب او استفاده کردند.

فعالان جریان اعتدالگرا و اصلاح طلب هم با بهت به این قضیه می‌نگریستند و اینکار را نوعی خودزنی قلمداد می‌کردند.

بعضی از نزدیکان غریبی هم اظهارات جمشیدی را نادرست دانسته و نگران ریزش آرای کاندیدایشان بودند.

آن‌ها می‌گفتند که دکتر جمشیدی نیاز به تریبونی داشت که در آن انتقادات به جای مانده از چند ماه را بیان کند و هدفش کمک به ما نبود. به گفته آن‌ها اگر جمشیدی قصد کمک به این کاندیدا را داشت اولا با تیمش در ستاد غریبی حضور پیدا می‌کرد، درثانی اظهارات حاشیه ساز را در فضای به شدت هیجانی ساعات پایانی تبلیغات انتخاباتی بیان نمی‌کرد.

وقتی جعفرزاده رکورد شکست

جمشیدی که فکر می‌کرد جعفرزاده از چشم اصولگرایان افتاده است و در مشارکت گسترده مردم و اصلاح طلبان تردید داشت و از طرفی می‌پنداشت که محبوب شهر رشت است، فکر می کرد تیر خلاص را به جعفرزاده زده است. جمشیدی حتی پس از مصاحبه های محسن باقری و احمد رمضان پور پیامی را خطاب به آنان منتشر کرد و بر سخنان و موضع گیری اش تاکید کرد. اما پیش بینی‌ آقای دکتر کاملا نادرست از آب درآمد. چون نماینده دور قبل مجلس با آرای چشمگیر و خیره کننده هم رکورد شکست و هم میزان محبوبیتش را به رخ استاد کشید.

پیامدهای اظهارات و عملکرد «زیگزاگی» جمشیدی

پاسخ به این سوال کمی سخت است. از یک سو مصاحبه چند ماه قبل جمشیدی ٬ او را در زمره اصلاح طلبان قرار داده و اصولگرایان با او زاویه گرفته‌اند. بنابراین در اردوگاه آن‌ها جایی ندارد. از طرف دیگر وجهه‌اش در بین اصلاح طلبان مخدوش شده و احتمالا تمایلی به پذیرش دوباره او ندارند.

در واقع آینده سیاسی رییس اسبق شورای شهر درهاله ای از ابهام است. رضا جمشیدی چناری که از نخبگان علمی این شهر بود، در عرصه سیاست «رفوزه» شد، چرا که نمی دانست همانطور که پایان هر واحد درسی با آزمونی همراه است، آوردگاه سیاسی هم سازو کارهای خود را دارد و هیچ کنش و واکنشی از دید مردم پنهان نمی‌ماند.

بهنام ربیع‌زاده – گیل نگاه

پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.