پروتکل الحاقی جزو خطوط قرمز ما نبود/امنیت ملی کشور قابل مذاکره نیست

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای گفت: دیپلمات‌ها دقیقاً مطابق دستورالعمل‌ها رفتار می‌کنند و چارچوب و خطوط قرمز توسط رهبری تعیین می‌شوند.

 به نقل از ایسنا، عباس عراقچی در گفت‌وگوی ویژه خبری  شبکه دو سیما، درباره بازرسی‌ها، با توجه به اهمیت و حساسیت این مساله که برخی به عنوان خط قرمز آن را می‌پندارند و به گفته وی، چنین اهمیت و حساسیتی وجود دارد، اظهار کرد: دیپلمات‌ها دقیقاً مطابق دستورالعمل‌ها رفتار می‌کنند و چارچوب‌ها برای مذاکره‌کنندگان تعریف می‌شود و در بحث هسته‌ای که موضوع امنیت ملی ماست، چارچوب و خطوط قرمز وجود دارد و توسط رهبری تعیین می‌شوند.

 وی اضافه کرد: شورایی برای تدوین دستورالعمل‌ها وجود دارد که توسط رئیس‌جمهور تعیین می‌شود.

 عراقچی افزود: وظیفه ماست که در چارچوب عمل کنیم. ممکن است برخی خطوط و تصمیم‌ها جابه‌جا شود اما مشکلی نیست، دوباره به خطوط برمی‌گردیم و تاکید داریم در این چارچوب در مذاکرات حرکت کنیم.

 عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای تاکید کرد:‌ ما هیچ نگرانی از شفاف‌سازی، نظارت و بازرسی نداریم چراکه چیزی برای پنهان کردن وجود ندارد اما با سوءاستفاده از نظارت‌ها مشکل داریم. ما اجازه نمی‌دهیم برای دسترسی به اطلاعات سری و شناسایی دانشمندان و اطلاع از برخی سیاست‌ها سوءاستفاده صورت گیرد و این مساله از خطوط قرمز پررنگ ماست.

 وی تاکید کرد: ما همواره دستور داشته‌ایم در چارچوب مشخص با آژانس همکاری کنیم و یکی از رژیم‌های متعارف بین‌المللی، پروتکل الحاقی است که در تکمیل معاهده ان‌پی‌تی نوشته شده که مبتنی بر دسترسی و بازرسی گسترده و بیشتر برای آژانس است.

 عراقچی در پاسخ به اینکه نماینده ایران در آژانس در گفت‌وگوی اخیرش نسبت به درز اطلاعات دانشمندان هسته‌ای کشور در چارچوب توافق جامع اظهار نگرانی کرده است، گفت: پروتکل الحاقی، یک نظام متعارف بین‌المللی است که ۱۲۴ کشور آن را اجرا می‌کنند. در این رژیم شیوه‌هایی پیش‌بینی شده تا جلوی سوءاستفاده‌ها گرفته شود و ما باید دقت کنیم که راه‌های پیش‌بینی شده به طور دقیق رعایت شود. قواعدی وجود دارد که اجازه ندهیم از بازرسی‌ها سوءاستفاده صورت گیرد.

 عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای تاکید کرد:‌ پروتکل الحاقی جزو خطوط قرمز برای ما در مذاکرات نبوده است و از همان ابتدا با توجه به اینکه پروتکل الحاقی یک موافقت‌نامه متعارف است، به ما اجازه داده شد تا در مذاکرات درباره پذیرش آن گفت‌وگو شود. البته ممکن است خطوط قرمز در روند مذاکرات جابه‌جا شود اما هنوز در این رابطه تغییری صورت نگرفته است.

 معاون وزیر امور خارجه کشورمان خاطرنشان کرد: من باید به مردم تاکید کنم که در پروتکل الحاقی، «دسترسی» مورد توجه است نه «بازرسی».

 وی در پاسخ به اینکه مصوبه سال ۱۳۸۹ مجلس همکاری‌های فراپادمانی را ممنوع می‌کند، گفت: ما هنوز چیزی را نپذیرفته‌ایم که بخواهیم اجرا کنیم. قاعده و قوانین مجلس سر جای خودش است و الان هم بر همین روال صورت می‌گیرد. اگر به توافق برسیم، بر اساس نظر مجلس و روند قانونی اجرا می‌شود. ما فعلا مامور به مذاکره هستیم و اگر مفاد توافق خلاف مصوبه مجلس باشد باید نظر مجلس در این رابطه گرفته شود.

 عراقچی در همین راستا تاکید کرد:‌ اگر توافقی ان‌شاءالله در کار باشد، اجرای پروتکل الحاقی چه داوطلبانه و چه قطعی، منوط به طی روند قانونی در مجلس است.

 وی با بیان اینکه در پروتکل الحاقی دسترسی به سایت‌های غیر هسته‌ای پیش‌بینی شده است، اظهار کرد: در پروتکل، «دسترسی مدیریت شده» به سایت‌های غیر هسته‌ای از جمله سایت‌های نظامی پیش‌بینی شده است یعنی اگر بازرسی از آژانس بخواهد در مرکز غیرهسته‌ای وارد شود، می‌تواند، اما باید به ترتیبی وارد شود که اطلاعات غیر از آن‌چه نیاز دارد در اختیارش قرار نگیرد. فعالیت‌های هسته‌ای شاخص‌های خاص خود را دارد. بازرسان می‌توانند از مراکز غیرهسته‌ای – در صورتی که مدارکشان اثبات کند که ادعایشان در رابطه با آن مرکز درست است – بیایند و صرفاً نمونه‌برداری محیطی کنند یعنی دستمال‌هایی وجود دارد که با کشیدن آنها در جاهای مختلف بررسی می‌کنند چه میزان مواد رادیواکتیو در آنجا استفاده شده است و این با آن‌چه برخی در ذهنشان به عنوان بازرسی دارند، متفاوت است. در این روند، هیچ عکس، تصویربرداری یا حتی وسیله الکترونیک وجود ندارد و حتی می‌توانیم بازرسان را با چشمان بسته به آن نقطه مورد نظر ببریم تا از محیط موردنظرش نمونه برداری کند.

 عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ادامه داد:‌ حتی اگر نخواهیم از امکانات و وسایل آن محیط اطلاعی منتشر شود، می‌توانیم روی آن‌ها را بپوشانیم و این‌ها تکنیک‌هایی است که وجود دارد و از سوی بسیاری از کشورها در حال اجراست.

 وی با اشاره به دیدگاه مقام معظم رهبری مبنی بر مخالفت با بازرسی از مراکز نظامی و مصاحبه با دانشمندان کشور، گفت: اگر دسترسی مدیریت‌ شده‌ای که در چارچوب پروتکل الحاقی از آن صحبت می‌کنیم در چارچوب نظر رهبری تعریف نشود، ما این دسترسی‌ها را رد می‌کنیم اما من فکر نمی‌کنم این دسترسی‌ها در آن چارچوب قرار گیرد. در عین حال مقامات نظامی،‌ شورای مد نظر رهبری و مقامات مسئول می‌توانند در این رابطه نظر دهند که آیا این دسترسی‌ها در زمره بازرسی‌های مدنظر رهبری قرار دارد یا خیر، و ما همان را اجرا می‌کنیم.

 عراقچی در پاسخ به اینکه ممکن است آژانس با یک بار نمونه‌گیری قانع نشود و اقدام ایران در ممانعت از دسترسی‌های بیشتر را نقض توافق اعلام کند نیز گفت: در این نوع نمونه‌گیری‌ها دو دستمال وجود دارد که یکی از آن‌ها در اختیار کشور مقصد قرار می‌گیرد و آن‌ها نمی‌توانند ادعایی جعلی را مطرح کنند. در عین حال ما نمی‌خواهیم به هر طریقی پروتکل الحاقی را بپذیریم. براساس کار کارشناسی بررسی شده است که امکان زیاده‌خواهی در اجرای پروتکل را می‌توان کنترل کرد. علاوه بر این دو سال و نیم ما پروتکل الحاقی را به طور داوطلبانه قبلا اجرا کرده‌ایم و در آن مقطع گزارشی از بخش‌های نظامی‌مان مبنی بر اینکه آژانس از دسترسی‌هایش سوءاستفاده کرده باشد نداریم.

معاون وزیر امور خارجه تاکید کرد: ما حاضر نیستیم اسرار کشور را به خاطر توافق بفروشیم و اگر به این دلیل توافقی صورت نگیرد، آخر دنیا نیست و اتفاقی نمی‌افتد. معتقدیم می‌توانیم پروتکل الحاقی را اجرا کنیم اما با رعایت برخی مسائل که اجازه سوءاستفاده به بازرسان را ندهد.

وی درخصوص درخواست‌های آژانس درباره سایت مریوان، گفت: موضوع مریوان مثال خوبی است از اینکه آژانس نمی‌تواند بدون مدرک دقیق و درست و صرفاً بر اساس اطلاعات از سایت‌های ما بازرسی کند. ما در قضیه مریوان به آن‌ها گفتیم بیایید و ببینید اما مدارک مورد ادعا را هم قبل از آن ارائه کنید که هنوز چنین مدارکی را ارائه نکردند و درخواستشان برای مریوان را هم تکرار نکردند. ما در رابطه با پارچین دوبار دسترسی به آژانس دادیم و آقای عباسی رییس پیشین سازمان انرژی اتمی هم این بازرسی را تایید کرد و گفتند چشم بازرسان را بستیم و بردیم تا نمونه‌برداری کنند.

 عراقچی ادامه داد: ما باید نسبت به مدارکی که آژانس ارائه می‌دهد، مطمئن شویم که اولا درخواستشان معقول و ثانیا براساس اسنادی معتبر است و علاوه بر این با اسرار نظامی ما ارتباط ندارد. چنانچه احساس کنیم هر نوع دسترسی به آژانس ممکن است اسرار نظامی ما را فاش کند، این اجازه را نخواهیم داد، حتی اگر توافق نقض شود و همه‌چیز به هم خورد. این کار به هر قیمتی صورت نمی‌گیرد چراکه امنیت و منافع ملی قابل مصالحه و معامله با هیچ‌چیز نیست؛ این دستورالعمل اول و نهایی ماست. ما در قضیه برنامه موشکی‌مان که در مذاکرات مطرح می‌شد آن‌قدر جدی برخورد کردیم که دیگر این بحث را کنار گذاشتند. اساسا مسائل سیستم دفاعی کشور قابل مذاکره نیست چه برسد به اینکه بخواهیم در این رابطه دسترسی دهیم یا مصالحه کنیم.

 وی در پاسخ به اینکه اگر به هر دلیلی نقضی در توافق صورت گیرد شرایط چگونه خواهد شد؟ گفت: ما باید نقاط ضعف خود را پوشش دهیم و مراقب باشیم، چراکه آن‌ها سعی می‌کنند از هر نقطه ضعفی استفاده کنند؛ در عین حال اگر توافق فسخ شود – که امیدواریم به آن‌جا نرسیم – به این شکل نیست که در بحث تحریم‌ها به سرعت همه چیز به حالت اول بازگردد. آن‌ها بیش از هشت سال تلاش کردند تا این تحریم‌ها را علیه ما شکل دهند اما در رابطه با فعالیت‌های هسته‌ای ما ما می‌توانیم همه ظرفیت‌های موجودمان را دوباره از سر بگیریم. البته ممکن است در یک فاصله زمانی صورت گیرد اما در برخی فعالیت‌ها می‌توانیم ظرف یک ساعت دوباره همه‌چیز را باز گردانیم.

 عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کلید پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران را تحقیق و توسعه دانست و افزود: همان‌طور که برای ما محدودیت‌های زمانی در بازگشت وجود دارد، برای آن‌ها هم برای بازگرداندن تحریم‌ها محدودیت‌های جدی وجود دارد.

 عراقچی در رابطه با زمان اجرای توافق نیز خاطرنشان کرد: ۱۱ تیر مهلتی است که خودمان در نظر گرفته‌ایم و ممکن است تغییر کند ما به هیچ وجه کیفیت را فدای سرعت نمی‌کنیم و کمال دقت را در توافق خواهیم کرد و هر چقدر طول بکشد مهم نیست، چراکه به دنبال یک توافق خوب هستیم که خواسته‌های ما را تامین کند. البته این خواسته‌ها در قالب داد و ستد است.

 وی ادامه داد: تحریم‌های اقتصادی و مالی همزمان باید با اجرای توافق لغو شوند. البته به خاطر قانون کنگره و روندی که در مجلس شورای اسلامی ما طی خواهد شد، یک وقفه پس از امضای توافق خواهیم داشت. باید منتظر باشیم تا کنگره بررسی‌های خود را داشته باشد. ممکن است توافق را رد کند که البته بعید هم نیست؛ بنابراین ناچاریم ۳۰ روز برای بررسی کنگره صبر کنیم و در صورت رد توافق، رئیس‌جمهور آمریکا این اقدام را وتو خواهد کرد و این روند هم مدت زمانی طول می‌کشد که در مجموع ۵۲ روز است که تقریبا اواخر شهریور می‌شود.

 عراقچی در پاسخ به اینکه به نظر می‌آید کنگره و دولت آمریکا در قالب یک برنامه با یکدیگر همکاری می‌کنند و اوباما در اقدامی عجیب با مصوبه کنگره موافقت کرد، گفت: اوباما هم چاره‌ای نداشت چون برخی نمایندگان دموکرات با جمهوری‌خواهان و تصویب مصوبه مذکور همراه شده بودند. به علاوه آن‌ها وقتی بعد از بیانیه لوزان دیدند آنچه به دست آمده خیلی به نفع آن‌ها نیست، تلاش کردند تا این مصوبه را تصویب کنند.

 معاون وزیر امور خارجه تاکید کرد:‌ طرف ما در توافق، شش کشور هستند و یک توافق بین‌المللی چند جانبه را که مورد تایید شورای امنیت است، داریم. تا وقتی کنگره نظر ندهد و مجلس ما هم اقدامات خود را صورت دهد و تا وقتی دولت آمریکا آمادگی خود را برای اجرای توافق اعلام نکند، به سمت اجرای آن نخواهیم رفت. اینکه بین کنگره و دولت آمریکا برای اجرای توافق چه می‌شود، مشکل آنهاست. ما با دولت آمریکا طرفیم و آنها باید آمادگی خود را اعلام کنند. ما صبر می‌کنیم تا روال کار طی شود و تا آن زمان هیچ کاری انجام نمی‌دهیم.

 وی در ادامه این گفت‌وگو، در رابطه با تفاوت اقدامات ایران و ۱+۵ نیز اظهار کرد: کارهایی که ما باید انجام دهیم کمی زمان می‌برد. باید سانتریفیوژها با دقت جمع شود و در انبار گذاشته شود یا مواد هسته‌ای به میزان موردنظر تقلیل یابد یا برای تغییر در اراک باید قراردادهای بین‌المللی تنظیم و امضا شود و اینها زمان‌بر است.

 عراقچی در پاسخ به این پرسش که چگونه می‌شود اقدامات آنها (۱+۵) و ما در یک زمان صورت گیرد؟ گفت: تا وقتی آنها تحریم‌ها را لغو نکنند، ما کاری نمی‌کنیم و آنها هم می‌گویند تا وقتی ما اقداماتمان را انجام ندهیم چیزی را لغو نمی‌کنند و این به خاطر بی‌اعتمادی متقابل است. برای حل این مساله در حال بحث روی راه‌حل‌هایی هستیم و راه‌حل‌هایی برایش پیدا شده است و جدول زمانی که اقدامات متقابل در آن صورت گیرد در حال بحث است و ممکن است لغو تحریم‌ها را مقداری با زمان بیشتری مواجه کند اما برای ما اصل همزمانی خیلی مهم است و اختلاف زمانی را باید حل کرد.

 وی درباره جداکردن موضوع لغو تحریم‌ها از بخش انرژی با تحریم‌های اقتصادی، اظهار کرد: در توافق ژنو که در بیانیه لوزان تکرار شده، این است که با توافق تمام تحریم‌ها به طور جامع برداشته خواهد شد و ضمنا دسترسی ایران به بازارهای تجاری، مالی و انرژی و فن‌آوری ایجاد خواهد شد و در لوزان هم به همین شکل تکرار شده است. آنچه در عمل اتفاق می‌افتد این است که تمام تحریم‌های اقتصادی و مالی از جمله انرژی، نفت و گاز، پتروشیمی، بانکی، مالی، سویفت، بیمه، حمل و نقل، کشتیرانی، بنادر و غیره مرتبط با هسته‌ای در روز اجرای توافق برداشته خواهد شد. الان متنی که داریم جزئیات همه اینها نوشته شده است و به طور صریح اشاره می‌شود که هیچ کشوری برای خرید نفت ایران مشکل نخواهد داشت و صادرات و واردات در این عرصه در توافق خواهد آمد.

 این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان، متن اصلی توافق را ۲۰ صفحه عنوان کرد که پنج ضمیمه دارد و در ادامه گفت: اگر توافق شود، یک توافق بیش از ۵۰ تا ۶۰ صفحه‌ای خواهد بود.

 معاون وزیر خارجه کشورمان درباره چشم‌انداز برنامه هسته‌ای ایران در چارچوب توافق هسته‌ای نیز خاطرنشان کرد: برنامه هسته‌ای ما در فاصله ۱۰ الی ۱۵ ساله، یک غنی‌سازی صنعتی حداقل با یک میلیون سو که پنچ راکتور را تامین سوخت کند، خواهد بود.

 عراقچی درباره تحریم‌های اولیه و ثانویه از سوی آمریکا گفت: آمریکا از بعد انقلاب تحریم‌هایی را وضع کرد که مختص اتباع و شرکت‌های آمریکایی است و این تحریم‌ها از ابتدا بوده است و برای ما هم لغوشان مهم نبود. اما وقتی مساله هسته‌ای به وجود آمد آمریکا تحریم‌هایی را گذاشت که کشورها و شرکت‌های دیگر را از معامله با ایران منع کرد و منظور از ثانویه، این تحریم‌هاست. تحریم‌های اولیه در زمانی رفع می‌شود که ایران و آمریکا وارد مذاکرات روابط دو جانبه شوند که شخصا هیچ چشم‌اندازی برای آن روابط نمی‌بینم. از همین حالا اعتراض شرکت‌های آمریکایی به دولت این کشور شروع شده که محصول و نتیجه مذاکرات به جیب اروپایی‌ها خواهد رفت و خبر داریم که مثلا شرکت بوئینگ نسبت به این مساله اعتراض کرده که چرا اروپایی‌ها از این منظر نفع ببرند.

 وی درباره تحریم‌های ترکیبی نیز با بیان اینکه “بخشی از تحریم‌ها ترکیبی هستند که یکی از کارهای سخت ما در نگارش، مشخص کردن همین تحریم‌های ترکیبی است”، افزود: فهرستی از قوانینی که با مساله هسته‌ای مرتبط است و باید برداشته شود هم در ضمیمه می‌آید و در این متن اصرار داریم که تاثیرات این تحریم‌ها مشخص شود. مهم نیست کدام قانون را برمی‌دارند بلکه مهم برای ما این است که در نهایت، به طور مثال فروش نفت ما مشکلی نداشته باشد.

 این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای درباره اختلاف نظرها بر سر لغو قانون یا لغو اجرای قانون در بحث اجرای تحریم‌ها گفت: ما اصرار داریم قانون تحریم‌ها باید لغو شود اما آنها اصرار به لغو اجرای تحریم دارند. در مورد آمریکا، اجرای تحریم‌ها لغو می‌شود چون لغو آن در اختیار دولت آمریکا نیست و ما هم می‌خواهیم تحریم‌ها را متوقف کنند و متعهد شوند مادامی که توافق جریان دارد هیچ‌یک از تحریم‌های کنگره را اجرا نکنند؛ البته بحث‌های حقوقی در این باره وجود دارد و تا وقتی خیال ما از بابت مسائل سیاسی و حقوقی راحت نشود توافقی صورت نمی‌گیرد.

 وی با بیان اینکه “مرجع تایید اقدامات هسته‌ای ما آژانس است و مرجع دیگری سراغ نداریم”، افزود: امکان دغل‌کاری همیشه وجود دارد و ما هم حواسمان هست. اما در بحث راستی‌آزمایی اقدامات خیلی نیاز نیست که کار کیفی انجام دهد بلکه یک کار کمی است و ما این تجربه را با آژانس در اجرای توافق ژنو داشتیم و نقطه منفی در عملکرد آژانس در راستی‌آزمایی توافق ژنو نداشتیم.

 عراقچی همچنین درباره موضوع ابعاد احتمالی نظامی (PMD) تصریح کرد: این موضوع از توافق کاملا جداست و ادعاهایی درباره گذشته برنامه هسته‌ای ایران را مطرح می‌کند. بنابراین ربطی به آینده ندارد و در ۱۲ حوزه ادعاهایی را مطرح کرده است و آژانس همواره می‌خواسته ایران ثابت کند که ادعاها بیهوده است.

 وی افزود: موضوع ابعاد احتمالی نظامی بسیار پیچیده است و غربی‌ها به راحتی دست از سرش برنمی‌دارند چون مبنای همه فشارها بر ایران همین مساله است. در قالب مدالیته‌ای که در زمان آقای لاریجانی شکل گرفته، شش سوال پاسخ داده شد که در این چارچوب، دسترسی‌هایی داده شد، ملاقات‌هایی صورت گرفت و مساله حل شد اما مطالعات ادعایی را مطرح کردند که از دل آن ۱۲ سوال دیگر بیرون کشیدند. در زمان آقای جلیلی مطالعات ادعایی دنبال شد.

 این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با بیان اینکه “اراده سیاسی برای حل «PMD» هیچ‌گاه قبل از این وجود نداشت که عامل اعمال فشار بود”، در پاسخ به اینکه طرف مقابل مسایل حال و گذشته را مطرح می‌کند، نه صرفا مسایل گذشته را، گفت: ما هیچ وقت PMD را به رسمیت نشناختیم و همیشه می‌گوییم PPI (موضوعات حال و گذشته).

 وی ادامه داد: فرض کنید که مذاکرات شکست خورد و ما توافقی نداریم؛ باز هم مساله مطالعات ادعایی وجود دارد و این سوالات در جای خود باقی است که برنامه نظامی در گذشته و حال داری یا نه. کاری که در این دور از مذاکرات صورت گرفت این بود که مطالعات ادعایی به نوعی با مذاکرات گره زده شد که در مذاکرات اراده سیاسی ایجاد شود، برای حل آن و در مذاکره با آژانس قسمت فنی انجام شود و در قالب بیانیه تهران بین آژانس و ایران همکاری برای حل این مساله آغاز شود و تاکنون آژانس درباره چاشنی انفجاری به این جمع‌بندی رسیده که برای کاربرد نظامی استفاده نشده است.

 عراقچی ادامه داد: توافق را به اراده سیاسی آنها منوط نمی‌کنیم بلکه توافق باید ساز و کاری داشته باشد که اراده سیاسی آنها را موجب شود. مطالعات ادعایی بهانه قوی بوده که در دست آنها بوده است و باید آن را از دستشان خارج کنیم. شرایطی را ایجاد کردیم که در چارچوب توافق جامع هسته‌ای مطالعات ادعایی حل شود و راه‌حل‌هایی برای آن بحث شد اما در تهران با آن موافقت نشد؛ بویژه با مصاحبه با برخی افراد و دسترسی به برخی مکان‌ها که در قالب لیستی که به ما دادند ارائه شد و گفتند که اگر این لیست اجرایی شود، مساله حل می‌شود اما این مساله با مخالفت قاطع مقام معظم رهبری مواجه شد و همین‌جا باید از ایشان تشکر کنم که در طول مذاکرات در مقاطعی وارد صحنه شدند و کمک‌های زیادی به ما کردند که بسیار ما را کمک کرد. مثلا در بحث غنی‌سازی صنعتی و ۱۹۰ هزار سو ایشان وارد شدند و این موضوع همان‌جا قطعی شد.

عراقچی: کیفیت توافق را فدای سرعت نمی کنیم

مذاکره کننده ارشد تیم هسته ای کشورمان گفت : ما کیفیت توافق را فدای سرعت نمی کنیم و کمال دقت را در توافق وجزئیات آن می کنیم ولو اینکه از ۱۰ تیر بیشتر زمان ببرد .

سید عباس عراقچی در ادامه برنامه گفتگوی ویژه خبری دوشنبه شب افزود : دنبال توافق خوب هستیم که در راستای تامین منافع ملی مان باشد .

وی در پاسخ به این سوال که طرف ما در مذاکره دولت آمریکاست یا کنگره گفت : طرف ما شش کشوری هستند که با آنها مذاکره می کنیم و چنانچه توافقی صورت بگیرد توافقی بین المللی است و برای دولت آمریکا هم اجرای آن الزام آور است .
عراقچی با بیان اینکه با شیطنت کنگره و تصمیماتی که گرفته اند حداقل کاری که می توانند بکنند توقف ۵۲ روزه است گفت : تا وقتی که مجلس شورای اسلامی نظر ندهد ما هیچ اقدامی نمی کنیم .

وی گفت : آنچه که بین دولت و کنگره آمریکا می گذرد مربوط به خودشان است و ما با دولت آمریکا طرف هستیم و اجرای تعهدات هم از زمانی آغاز می شود که آمادگی اجرای آن را اعلام کند که در آن روز باید تحریم ها یکجا برداشته شود .

یک کارهایی را ما بایدانجام دهیم و یک کارهایی را ۱+۵ . آنها باید تحریم های اقتصادی و مالی خودشان را لغو کنند ما هم باید یکسری کارهایی را یعنی تعداد سانتریفیوژهایمان را محدود بکنیم تعداد ذخایرمان را کاهش بدهیم و رآکتور اراک را یکسری کارهایی در آن انجام دهیم.

عراقچی گفت: اشکالی که وجود دارد این است که کارهایی که ماباید انجام بدهیم این تعهداتی که ما داریم یک مقدار زمان می برد اینگونه نیست که یک روزه همه این کارها انجام شود تا این سانتریفیوژها جمع و صحیح وسالم در انبار گذاشته شود و مواد غنی شده تقلیل پیدا کند بالاخره باید برای مازادش ترتیبات خاصی اندیشید برای اراک باید قراردادها بسته شود تنظیمات صورت بگیرد چون طبق یک مشارکت بین المللی خواهد بود کارهایش باید صورت بگیرد و اینها یک مقدار زمان بر است.

مذاکره کننده ارشد هسته ای کشورمان افزود: کارهایی که انها باید انجام دهند اینکه باید اعلام کنند تحریم هایشان را لغو کردند این خیلی زمان نمی برد در یک روز ممکن است انجام شود .

عراقچی گفت: طبیعی است که تا وقتی طرف مقابل تحریم هایش را لغو نکند ما هیچ کاری نمی کنیم طرف مقابل هم می گوید تا وقتی شما کارهایتان را انجام ندهید ما تحریم ها را لغو نمی کنیم اینکه این مشکل چگونه حل شود یکسری راه حل هایی برای آن پیش بینی شده است ما درحال کار بر روی این راه حل ها هستیم در جلساتی که در شوراهایی که وجود دارد این راه حل بحث شده و پرانتزهای باقی مانده در همین نقاط کلیدی و نقاط مشابه است .

وی افزود: برای ما اصل همزمانی خیلی مهم است حتما باید کار ما و آنها همزمان انجام شود این اختلافات زمانی که بین این دو تا وجود دارد باید برای آن، یک راه حلی پیدا کرد و این یکی از نقاط اختلافی است یک راه حل هایی پیدا شده است ما در حال کار بر روی آن هستیم نمی خواهیم الان وارد جزئیات آن شوم بهر حال یک جدول زمانی که یک اقدامی آنها انجام بدهند بعد ما اقداماتی انجام دهیم بعد دوباره آنها اقداماتی انجام دهند بر روی اینها درحال کار هستیم فکر می کنم می توان راه حلی برای ان پیدا کرد که اصل همزمانی در اجرای تعهدات ما و آنها برای لغو تحریم ها صورت گیرد.

عراقچی گفت: این ممکن است لغو تحریم ها را یک مقداری باز با زمان بیشتری مواجه کند فکر می کنم آقای دکتر زمانی نیا که به آذر ماه اشاره کرد چنین محاسباتی در ذهنش بود.

وی در پاسخ به سوالی در خصوص تکلیف تحریم های انرژی گفت : فکر می کنم سوء تفاهمی که اینجا شده از توافق ژنو شروع شد در توافق ژنو که در لوزان هم تکرار شد حرف این است که تمامی تحریم ها به صورت جامع در اثر توافق نهایی برداشته و لغو خواهد شد .

در ژنو آمده وقتی ما به توافق نهایی برسیم تمامی تحریم ها به طور جامع برداشته خواهد شد بعد آنجا یک جمله ای اضافه کرده که این اضافه بر لغو تحریم هاست ، ضمنا دسترسی ایران به بازارهای انرژی ، فناوری ، تجاری و مالی هم ایجاد خواهد شد یعنی یک امری فراتر از حتی تحریم ها این در لوزان هم به همین شکل تکرار شده است .

در لوزان هم آمده علاوه بر رفع تحریم ها دسترسی ایران به بازارهای انرژی و مالی ایجاد خواهد شد .

اما آنچه در عمل اتفاق می افتد این است که تمامی تحریم های اقتصادی ومالی از جمله تحریم انرژی ، نفت ، گاز ، پتروشیمی و بقیه تحریم های اقتصادی و مالی که به خاطر هسته ای گذاشته شده است تحریم های بانکی، مالی، خدمات مالی ، سوئیفت ، بیمه ، حمل ونقل ، کشتیرانی ، کشتی سازی و بنادر و همه تحریم هایی که در طول این مدت گذاشته شده است همه اینها یکجا در روز اجرای توافق که آن روز ممکن است یک مقدار اختلاف زمانی داشته باشد در آن روز همه اینها برداشته خواهد شد .

عراقچی گفت: در پیش نویسهایی که داریم بر روی آنها کار می کنیم به ریز نوشته شده که هیچ کشوری برای خرید نفت ایران مشکلی نخواهد داشت تحریم خرید نفت و محصولات نفتی ما توسط اروپا برداشته خواهد شد صادرات نفت ما، واردات مواد مرتبط با سرمایه گذاری در صنعت نفت ما خرید تجهیزات خدمات به مربوط به صنعت نفت و گاز و پتروشیمی همه اینها با تفصیلات و جزئیاتش در توافق خواهد آمد که تکلیف طرفهای تجاری واقتصادی ما روشن باشد.

به گفته عراقچی متن اصلی توافق نهایی حدود ۲۰ صفحه است و شاید باز کم و زیاد شود تازه این ۲۰ صفحه که متن اصلی است ۵ تاضمیمه دارد که هر کدام از این ضمیمه ها ممکن است به ۲۰ – ۳۰ صفحه برسد در نهایت اگر توافق بشود یک متن بیش از ۵۰ – ۶۰ خواهد بود با ذکر همه جزئیات هم در حوزه تحریم ها هم در حوزه هسته ای و هم در حوزه همکاریهای صلح آمیز هسته ای با ایران.

یکی از مشخصات و مولفه های بسیار مهم توافق نهایی این است که همکاریهای صلح آمیز هسته ای با ایران مورد ترغیب و تشویق قرار میگرد یعنی کشورهای دیگر تشویق می شوند که با ایران همکاری صلح آمیز هسته ای داشته باشند در تاسیس نیروگاههای هسته ای ، نیروگاههای تحقیقاتی ، آب شیرین کن های هسته ای، پزشکی هسته ای و ایمنی هسته ای موارد هم ذکر خواهد شد.

این که می گویم مهم است به این جهت است که برنامه هسته ای ما که از نظر شورای امنیت و قواعد شورای امنیت الان به خاطر قطعنامه ها یک امر غیر قانونی شمرده می شود در اثر این توافق تبدیل می شود به یک امر کاملا مشروع و قانونی بین المللی که مورد احترام و شناسایی جامعه بین الملل و شورای امنیت واقع می شود و طبعا جامعه بین الملل تشویق می شود که همکاری کند و این یکی از دستاوردهای بزرگ است ما یک برنامه کاملا مشروع و مورد شناسایی بین المللی و شورای امنیت خواهیم داشت این برنامه با توجه به جزئیاتی که در آن هست در یک فاصله ۱۰ تا ۱۵ ساله به یک غنی سازی صنعتی حداقل با ظرفیت یک میلیون سو خواهد رسید که ۵ عدد نیروگاه را می تواند همزمان پاسخگو باشد چشم اندازی که الان در توافق وجود دارد این است که فکر می کنم رضایت مردم ایران جلب شود.

عراقچی در پاسخ به این سوال که موضوع تحریم های اولیه و ثانویه چیست ؟ گفت: تحریم های اولیه و ثانویه فقط تحریم های آمریکاست . آمریکا از بعد از انقلاب بعد از حادثه گروگانگیری یک سری تحریم هایی را علیه ایران برقرار کرد ولی این تحریم ها مختص اتباع آمریکایی است که به آنها تحریم های اولیه می گویند یعنی اتباع آمریکایی و شرکت های آمریکایی حق ندارند با ایران وارد معامله بشوند و خرید و فروش کنند.

این تحریم ها بود برای ما هم مهم نبود حالا کمپانی آمریکایی یا افراد آمریکایی با ما کار نمی کنند که نکنند در رابطه با توجه به بحران و موضوع هسته ای که پیش آمد آمریکا تحریم های جدیدی برای کشورهای دیگر گذاشت یعنی به کشورها و شرکت های دیگر گفت شما هم باید از تحریم های من حمایت کنید اگر تبعیت نکنید من شما را هم تحریم می کنم به این نوع تحریم ، تحریم ثانویه می گویند.

مثلا به ژاپن می گوید که حق ندارید نفت ایران را بخرید اگر بخرید تجارتت را با آمریکا تعطیل می کنیم یا جریمه می کنیم برخی کشورها به خاطر اینکه حجم مبادلاتشان با آمریکا نسبت به ایران قابل مقایسه نبود یا بهرحال قلدری و زورگویی آمریکاییها غالب بود یا به هر دلیلی از این تحریم های ثانویه تبعیت می کردند یا به خاطر جریمه های سنگینی که بر علیه بانکها و شرکت های خصوصی کردند تبعیت می کردند بنابراین آنچه که مربوط به تحریم های هسته ای است این تحریم های ثانویه است.

عراقچی گفت: تحریم های اولیه آمریکا قبل از جریان هسته ای و به دلایل دیگری گذاشته شد و آمریکاییها می خواهند آنها را نگه دارند که خوب نگه دارند ما اصراری نداریم که حتما شرکت های آمریکایی بیایند با ایران کار کنند آن تحریم ها به خاطر هسته ای نیست و احتمالاً در زمانی رفع خواهد شد که ایران وآمریکا وارد مذاکرات روابط دوجانبه شوند که بنده به شخصه هیچ چشم اندازی برایش نمی بینم اگر آمریکاییها می خواهند تحریم های یکجانبه اولیه اتباع خودشان را نگه دارند خودشان می دانند ما هیچ اصراری نداریم و هیچ علاقه ای هم نداریم که حتما شرکت های آمریکایی بیایند در ایران کار کننداینها فقط منعشان را از بقیه بردارند که این کار را خواهند کرد ، شرکت های اروپایی آسیایی هم مجاز خواهند بود با ایران کارکنند و مطلوب ما هم هست و از همین حالا اعتراض شرکت های آمریکایی به دولت آمریکا شروع شده است که شما همه مذاکرات را دارید انجام می دهید مذاکرات سخت و پیچیده و محصولش را فقط اروپاییها و آسیایی ها می خواهند بچینند .

عراقچی تصریح کرد: خبر داریم که شرکت هواپیماسازی بوئینگ به شدت به دولت امریکا فشار می آورد که چرا مثلا فقط اروپاییها منافع این توافق را ببرند که البته بحث هواپیما بحث دیگری است که خارج از موضوع مذاکره ماست.