میراث تاریخی گیلان

اسپی مزگت یکی از عجایب هشت‌گانه گیلان

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا گیلان از استان‌های شمالی کشور است که به دلیل برخورداری از جاذبه‌های طبیعی و خدادادی منحصر به‌فرد بوده و هر ساله گردشگران بسیاری از داخل و خارج در خود می‌پذیرد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا گیلان از استان‌های شمالی کشور است که به دلیل برخورداری از جاذبه‌های طبیعی و خدادادی منحصر به‌فرد بوده و هر ساله گردشگران بسیاری از داخل و خارج در خود می‌پذیرد.

گیلان دارای مرز بین‌المللی با کشور جمهوری آذربایجان است و از غرب به استان اردبیل، از جنوب به زنجان و قزوین و از شرق به مازندران محدود می‌شود.spie

بنای تاریخی اسپیه مزگت در داخل پارک جنگلی دکتر درستکار کیلومتر ۶۵ جاده بندرانزلی به آستارا و ۵ کیلومتری غرب شهر پره‌سر از دهستان دیتاچال شهرستان رضوانشهر قرار دارد.

رضوانشهر از شمال محدود به شهر تالش، از جنوب به ماسال، از جنوب شرقی به بندرانزلی، از شرق به دریای خزر و از غرب به اردبیل محدود است.

«دیتاچال» در گذشته از مرکز عبور جاده شاه عباسی قرار داشت و از اهمیت خاصی برخوردار بود.

بنای تاریخی اسپیه مزگت متعلق به دوره ایلخانیان یعنی قرون ششم و هفتم هجری قمری است البته برخی از باستان‌شناسان قدمت این بنا را اواخر قرن چهارم و اوایل قرن پنجم تخمین زده‌اند اما به صورت دقیق زمان ساخت و بانی آن مشخص نیست.spie2

با توجه به آزمایش‌های انجام شده روی مصالح بنای اسپیه مزگت قدمت آن ۷۹۰ سال پیش یعنی اواخر عصر سلجوقیان و اوایل عصر مغول ارزیابی شده است.

بنای تاریخی اسپیه مزگت را یکی از عجایب هشت‌گانه گیلان می‌نامند و عوامل زیادی مانند مردمان سودجو به طمع گنج و طبیعت گیلان و درختان عظیم که بر بام این بنا روییده و در آن ریشه دوانده و رودخانه سیلابی دیتاچال که بخش جنوبی بنا را کنده و از آن جدا کرده است موجب شده تا این بنای شاخص که مزین به آهک‌بری زیبا با خط کوفی بوده به سمت خرابی و فنا سوق داده شود.

اینکه بنای اسپیه مزگت با چه فلسفه‌ای تنها در جنگل برپا شده و در اطراف آن چیز محسوسی به چشم نمی‌خورد حاوی راز و رمز و مسایل حل نشده بسیاری است که پرداختن به آن می‌تواند گوشه‌ای از فرهنگ معیشتی گذشته مردمان این سرزمین را نمایان کند.

بنای تاریخی اسپیه مزگت در تاریخ ۱۶ مهر سال ۷۹ با شماره ۲۷۹۹ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.spie3

پس از ثبت بنا اقدام‌هایی در زمینه مطالعه و کاوش محوطه بنا حفاظت از بنا در مقابل بارش باران و پاکسازی بنا از پوشش گیاهی و نیز محصور کردن محوطه آن توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری صورت گرفته است.

مصالح مورد استفاده در بنا شامل مصالح سنگی که در دیوارها تا ارتفاع یک‌متر از آن استفاده شده و از آجر قرمز مربع شکل به ابعاد ۲۳ سانتی‌متر در ضخامت ۶ سانتی‌متر که در جرزها و ستون‌ها مورد استفاده قرار گرفته است.

اکنون این بنای زیبا که با آجر و ملات آهک بنا شده دو رواق عمود بر هم متعلق به بخش شمالی و غربی بنا باقی‌مانده است که این رواق‌ها فضایی سرپوشیده و مستطیل شکل بوده و دیوارهای آن شاقولی نیست و به طرف داخل متمایل است.

سقف بنا ترکیبی از اتاق گهواره و چهار تاقی است که با سفال‌های تخت بزرگ و نیم استوانه‌ای پوشانده شده و آثاری از ملات آهک برای سفید کردن نماهای جرزهای آجری در تزیینات بنا که شامل کتیبه کوفی و تزیینات درشت گیاهی است، وجود دارد./فارس

Share