سايه يك بحران زيست محيطي در منطقه جنگلی سراوان

کوهی از زباله در دل جنگل‌, مسئولین چه می کنند؟!

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا اگرچه بارها و بارها به این موضوع مهم پرداخته شده است اما این مشکل آن طوری که باید هنوز رفع نشده است؛ هر روز کامیون ‌های حمل زباله شهرداری ‌های چند شهر گیلان مرتب در حال رفت و آمد و تخلیه زباله در این منطقه زیبای جنگلی سراوان هستند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا  اگرچه بارها و بارها به این موضوع مهم پرداخته شده است اما این مشکل آن طوری که باید هنوز رفع نشده است؛ هر روز کامیون ‌های حمل زباله شهرداری ‌های چند شهر گیلان مرتب در حال رفت و آمد و تخلیه زباله در این منطقه زیبای جنگلی سراوان هستند.

یک از اهالی سراوان در این باره می‌گوید: زباله‌های که روزانه به منطقه ذغال انبار  سراوان شهرستان رشت سرازیر می شود علاوه بر آلودگی محیط زیست به شدت سلامت مردم را تهدید می کند.

زهرا احمدی افزود: شیرابه های انواع زباله ای که در دل جنگل های سراوان انباشت شده است باعث آلودگی آب های زیر زمینی و حتی خشک شدن درختان شده است.zobale577

مسئولان برای نجات جنگل های زیبا و سلامتی مردم سراوان چاره اندیشی کنند

وی در ادامه از مسئولان خواست برای نجات جنگل های زیبا  و سلامتی مردم  این منطقه چاره اندیشی کنند.

دیگر ساکن این منطقه نیز گفت: آلودگی آب چاه ها، افزایش انواع بیماری، انتشار بوی بد و متعفن زباله و غیره از مشکلات مهمی هست که در اثر انباشت زباله در سراوان به وجود آمده است.

رحمان یوسفی افزود: مسئولان بارها قول مساعدت به منظور رفع این مشکل را به مردم منطقه داده اند اما تاکنون هیچ قدمی در این زمینه برداشته نشده است.

وی ادامه داد:  روزانه ۵۰۰ تن زباله از مناطق شهری و روستایی استان جمع آوری و در دل جنگل های سراوان تخلیه ولی برای ساماندهی این مشکل تاکنون اقدامی انجام نگرفته است.

مردم این منطقه در عذاب هستند

یک سراوانی دیگر می‌گوید: به دلیل دفن زباله در  جنگل های سراوان رشت، مردم این منطقه در عذاب هستند، با توجه به شرایط بد کنونی منطقه باید راه حلی سریع و در عین حال موثر برای این منطقه که قابلیت گردشگری زیادی دارد، پیدا کرد.

محمد حسین محمدی افزود:  به سادگی نمی توان از کنار آلودگی‌ های موجود گذشت بلکه باید هر چه سریعتر به داد سراوان رسید.

وی همچنین با اذعان اینکه مشکلات دفن زباله جنگل سراوان باید به صورت ریشه‌ای رفع شود، افزود: نخستین قدم در این زمینه می‌ تواند کاهش ورود حجم زباله به این منطقه باشد.

این ساکن سراوان تاکید کرد: گسترش تفکیک زباله از مبدا در استان و راه‌اندازی کارخانه کمپوست و دستگاه  زباله سوزی می‌ تواند در کاهش ورودی حجم زباله ‌های جنگل سراوان بسیار موثر باشد.

به هر ترتیب باید اذعان کرد که دفن زباله در دل جنگل های زیبا و دیدنی سراوان تازگی ندارد بلکه این منطقه سال ها نظارگره سیل ویرانگر زباله به طبیعت است.

دفن میلیون‌ها تن زباله که شامل زباله ‌های بیمارستانی و عفونی نیز هست با وجود بروز فاجعه زیست محیطی‌، سلامت مردم این منطقه را نیز به شدت تهدید می‌ کند اما با این وجود همچنان جنگل سراوان محل دفن زباله ‌های استان است.

روزانه دو هزار تن زباله در گیلان تولید می‌شود

معاون عمرانی استاندار گیلان در این خصوص  می‌گوید: روزانه ۶۰۰ تن زباله از سطح شهر رشت جمع آوری و  ۴۵۰ تن در کارخانه کمپوست رشت بازیافت و بقیه در دل جنگل های سراوان  تخلیه و دپو می‌شود.

محمد آقاجان زاده افزود: روزانه هزار و ۸۰۰ تا دو هزار تن زباله در گیلان تولید می‌شود که از این میزان ۶۰۰ تن زباله مربوط به شهر رشت است.

zobale14

پسماند خروجی کارخانه کمپوست رشت به سراوان سرازیر می‌شود

وی همچنین با بیان اینکه ریجکت کارخانه بازیافت رشت که قابل توجه هست به سراوان هدایت می شود، اظهارداشت: در گیلان فضاهای مختلفی برای دفن ریجکت  پیش بینی شد که محل دفن ریجکت رشت سراوان خواهد بود.

معاون استاندار گیلان با اعلام اینکه کارخانه کمپوست رشت جوابگوی تمامی زباله های استان نیست، گفت: هم اکنون مردم بیشتر از زباله مستقیمی که به  دل جنگل های سراوان هدایت می شود نگران و گلایه دارند.

وی در ادامه با بیان اینکه سه استان شمالی  گیلان، مازندران و گلستان همواره با معضل زباله درگیر هستند، افزود:  طی یکساله اخیر فعالیت های خوبی در سطح گیلان برای رفع مشکل زباله انجام شده است.

آقاجان زاده با اشاره به اینکه مشکل زباله گیلان تنها با دستگاه‌های زباله سوز رفع خواهد شد، اظهارداشت: امسال  ۲۵ میلیارد تومان اعتبار برای اجرای طرح زباله سوز به استان اختصاص یافته است.

وی گفت: این دستگاه با داشتن چهار پلانت زباله سوزی ۱۵۰ تنی به ظرفیت روزانه ۶۰۰ تن زباله بوده و پسماندش بسیار ناچیز است.

معاون عمرانی استاندار گیلان افزود: از مجموع اعتبارات اجرای این طرح ۶۰ درصد دولتی و ۴۰ درصد از سوی سرمایه گذار بخش خصوصی تامین خواهد شد.

وی همچنین اظهارداشت:  با پیمانکار این طرح قرار داد بسته شده و مدت زمان قرارداد نیز ۲۷ ماه است، سرمایه گذار طرح زباله سوز داخلی و شرکت مجری چینی است.

آقاجان زاده مجموع قرارداد طرح زباله سوز را  ۴۰ میلیون دلار (۱۲۰ میلیارد تومان) اعلام کرد و افزود: در مدت مزبور دستگاه های زباله سوز نصب و دفن غیر اصولی زباله رفع خواهد شد.

وی در ادامه یادآورشد: با ایجاد سالن تخمیر در کارخانه کمپوست رشت روزانه می توان ۱۵۰ تن کود آلی تولید کرد.

مشکل زباله گیلان تنها با دستگاه های زباله سوز رفع خواهد شد

به اعتقاد کارشناسان و صاحبنظران انباشت زباله در جنگل‌های شمال، نوعی تلاش آگاهانه برای تخریب محیط زیست و تداوم بی‌ توجهی به این مهم پیامدهای زیانباری دارد.

بدون شک انباشت زباله در جنگل‌ های شمال موجب خشک شدن گونه ‌های درختی ، نفور شیرابه ‌ها، فرسایش خاک، آلودگی مخازن آب های زیر زمینی و نابودی حیات و حش می‌ شود.

با هدف جلوگیری از تخریب محیط زیست و عرصه‌ های ملی، حفظ ذخایر و زنجیره‌ های غذایی و انسانی، استفاده دوباره از زباله در صنایع مختلف، ساخت کارخانه کمپوست و اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا امری الزامی است.

رضا جمشیدی رئیس شورای اسلامی کلانشهر رشت در این باره می‌گوید: اگر همین فردا طرح زباله سوز در این منطقه به بهره برداری برسد روند جریان شیرابه ها همچنان به قوت خود باقی خواهد ماند.

جمشیدی چناری افزود: علاوه بر اجرای طرح زباله سوز شورا و شهرداری رشت قراردادی با هدف ” مطالعات مربوط به کنترل شیرابه زباله سراوان ” با دانشگاه گیلان منعقد شده است.

وی همچنین اظهارداشت: با تکمیل مطالعات و احداث حوضچه تمامی شیرابه های ناشی از زباله ها در یک نقطه جمع آوری و به روش صحیح  تصفیه خواهد شد.

رئیس شورای اسلامی کلانشهر رشت گفت: این حوضچه جلوی نفوذ شیرابه زباله ها به رودخانه های و سفره های آب های زیر زمینی منطقه را سد می کند.

وی ادامه داد: اقدامات کوتاه مدت شورا و شهرداری رشت برای مهار بحران زباله در سراوان علاوه بر احداث حوضچه به منظور جلوگیری نفوذ شیرابه ها، تبدیل زباله به گاز، گازوئیل، برق و سایر موارد است.

بنابراین از شاخص‌ ‌های مهم در محیط زیست نوع برخورد با انواع زباله ‌‌ها است، امروزه تولید انبوه زباله از مشکلات دنیای مدرن است.
zobale1

بهترین راه مقابله با زباله ‌‌ها جداسازی و بازیافت است

دفن و سوزاندن زباله ‌‌ها از راهکار‌هایی است که بسیاری از کشور‌ها از قبیل ‌ایران به این مهم مبادرت می ورزند اما بهترین راه مقابله با زباله ‌‌ها، جداسازی و بازیافت است تا دوباره به روند تولید بازگردند.

یک کارشناس مدیریت شهری در این زمینه گفت: بهره‌گیری دوباره  زباله و بازیافت آن کار ساده‌ ای نیست و نیاز به زیرساخت‌‌ های علمی، فنی و فرهنگی دارد شاید بخش فرهنگی در‌این کار از همه مهمتر باشد.

اسدالله رحیمی افزود: شهروندان باید به گونه‌ ای آموزش ببینند که در تولید زباله نقش کمتری داشته باشند و همچنین جداسازی اولیه زباله‌‌ ها را در منزل انجام دهند تا کار بازیافت آسان ‌تر شود.

وی  اظهارداشت: زباله در فرهنگ لغت به فضولات جامد، نیمه جامد یا مایعی گفته می ‌شود که به درد نخور بوده و دور ریخته می‌ شود.

این کارشناس مدیریت شهری یا طرح سئوالی مبتی بر اینکه آیا زباله ‌‌های خانگی هم در‌ این تعریف جای می‌ گیرند، گفت: بدون شک زباله ‌‌های خانگی اگر تفکیک شوند و مدیریت صحیحی در بازیافت آنها اعمال شود می ‌توانند بخشی از سرمایه ‌‌های ملی را باز گردانند.

وی یادآورشد: مهمترین زباله ‌‌های خانگی شامل پسمانده‌ ‌های مواد خوراکی، کاغذ، شیشه، فلزات، پلاستیک و پارچه است که به دلیل افزایش جمعیت، زباله‌‌ های شهر‌ها نیز افزایش یافته است.

به هر حال از معضلات شهری باید به عنوان یک فرصت برای توسعه استفاده کرد، افزایش جمعیت و توسعه روز افزون شهرها، همواره با افزایش حجم تولید زباله به ویژه زباله ‌های خانگی همراه بوده و این موضوع شهرداری ها را در زمینه جمع ‌آوری و دفن زباله با چالش جدی مواجه کرده است.

در سایه فناوری های نو، در کنار استفاده از پسماند برای تولید انرژی برق، با تفکیک موادی از زباله که به عنوان پسماندهای خشک شناخته شده ‌اند، امکان بازیافت این پسماندها به صورت کاغذ، مواد پلاستیکی و بازگشت دوباره آنها به چرخه تولید و مصرف فراهم می ‌شود.

zobale577

جستجوی شیوه های نوین مدیریت پسماند ضرورتی اجتناب ناپذیر

گسترش شهرنشینی، افزایش جمعیت و توسعه شهرها موجب شده تا با روند فزآینده تولید زباله ‌های شهری، کلانشهر‌های کشور چاره کار را نه در راهکار‌های سنتی که در شیوه های نوین مدیریت پسماند جستجو کنند که به جای دفن غیر بهداشتی و انباشت زباله‌ ها در پهنه‌ های باقی مانده از سالها پیش، زباله را نه به عنوان یک تهدید که فرصتی برای بازیافت، ارزش‌ آفرینی و تولید انرژی و مواد با ارزش در فرآیند زندگی شهری می ‌نگرند.

نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی در این باره گفت: بهره ‌برداری از مواد با ارزش موجود در زباله‌ ها، تولید مواد اولیه و کود از زباله‌ های خشک و‌ تر شهری از بازیافت پسماند شهری فراتر رفته و تولید انرژی یکی از اصلی ‌ترین کارکردهایست که مدیران و مسئولان در شهرهای جهان از طلای کثیف انتظار دارند و برنامه‌ های خود را بر اساس ظرفیتهای موجود آن جستجو می‌ کنند.

غلامعلی جعفرزاده همچنین به مزایایی تولید برق از زباله اشاره کرد و افزود: راه ‌اندازی این نوع نیروگاه ها از آلودگی ‌های زیست محیطی جلوگیری می ‌کند.

وی اظهارداشت: اهمیت برق در زندگی امروز بر کسی پوشیده نیست و درست به همین دلیل اصطلاح گنج را برای این زباله‌ها انتخاب کرده‌ اند، گنجی که نه مثل طلا و جواهرات نایاب است و نه مثل نفت خام برای تشکیل به میلیون ها سال وقت نیاز دارد.

 عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی گفت: در حال حاضر زباله ‌های شهری در اغلب نقاط کشور به یک معضل زیست محیطی تبدیل شده بنابراین انجام پروژه های متعدد برای تولید انرژی یکی از بهترین راهکارها در این زمینه است.

وی یادآور شد: با توجه به اینکه در اغلب بخش‌ های اقتصادی انرژی برق سهم بالایی را به خود اختصاص می‌دهد بنابراین استفاده از این فناوری برای تولید انرژی پاک بسیار مقرون به صرفه خواهد بود.

نیروگاه تولید برق از زباله گامی برای تولیدی انرژی و کاهش آلاینده های زیست محیطی

به هر حال دفع زباله و مواد زائد همواره یکی از دغدغه‌ های اصلی جوامع بشری بوده و این موضوع با توجه به افزایش جمعیت و گسترش روزافزون شهرنشینی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

قدیمی‌ ترین و مرسوم‌ ترین روش دفع زباله، دفن آن زیر خاک است و امروزه با توجه به تحقیقات وسیعی که روی محل‌ های دفن زباله و تاثیر آنها بر محیط زیست، خاک و آبهای زیرزمینی انجام گرفته مشخص شده است این روش، روش مناسبی برای دفع زباله به ویژه زباله ‌های جامد شهری نیست.

بدون شک بخشی از زباله ‌های شهری که خشک و به صورت چوب، پلاستیک، شیشه و فلزات هستند قابل بازیافت و استفاده مجدد است ولی همیشه بخش مهمی از زباله‌های شهری را زباله ‌های تر تشکیل می ‌دهد.

گرچه قسمتی از این زباله ‌های ‌تر که معمولا زائدات میوه و غذا هستند، می ‌تواند به کود آلی تبدیل شود ولی باز هم مقدار زیادی از این زباله ‌ها باقی می ‌ماند که تنها راه چاره، دفن کردن آنهاست.

زباله های تر دفن شده در زیر زمین با گذشت زمان به وسیله باکتری ‌ها پوسانده و تجزیه می ‌شوند و از فرآیند تجزیه آنها گازهایی مثل متان، سولفید هیدروژن، دی ‌اکسید کربن و اکسیدهای مختلف نیتروژن به وجود می ‌آید که به طبیعت آسیب می ‌رسانند و موجب آلودگی محیط زیست می ‌شوند.

یک کارشناس و فعال محیط زیست در این خصوص گفت: زباله به معنی یک منبع تولید انرژی قابل استفاده مجدد است، ایران نیز به گفته مسئولان سازمان انرژی های نو در حال برنامه ریزی برای تولید برق از زباله در کشور است.

رحمان دوستی پور افزود: اجرای این طرح می تواند از یک سو گام موثری در مدیریت مواد زائد شهری و از سوی دیگر برای تامین انرژی و تولید برق که نیاز همیشگی کشور است، اقدامی ارزشمند محسوب شود.

وی اظهارداشت: پیشرفت روزافزون فناوری، توسعه زندگی شهری، تولید ویرانگر زباله های شهری در کلانشهرها و نیاز بیشتر به انرژی پاک برای زیستن از جمله مولفه هایست که استفاده از این نوع نیروگاهها را که از انرژی های تجدیدپذیر مهیا می شوند، اجتناب ناپذیر می کند.

zobale2

راه اندازی نیروگاه های برق از زباله با یک تیر دو هدف زدن است

این فعال محیط زیست ادامه داد: در حقیقت راه اندازی نیروگاه های برق از زباله با یک تیر دو هدف زدن است، به طوری که از یک سو فرآیند امحای زباله های شهری انجام و از سوی دیگر از این نوع زباله ها در تولید انرژی پاک بهره گیری می شود.

بدین ترتیب مشکل انرژی امروزه یکی از مشکلات اساسی تمامی کشورهای جهان به ویژه کشورهای در حال توسعه است، سوخت رسانی به روستاهای دور افتاده حتی در کشوری مانند ایران که منابع غنی انرژی را در اختیار دارد بسیار مشکل و هزینه بر است.

استفاده از انرژی های تجدید پذیر و محلی یکی از راهکاری است که امروزه پیشنهاد می شود، ایجاد نیروگاه های تولید برق از زباله یکی از این انرژی های تجدید پذیر است که علاوه بر تولید انرژی باعث ایجاد کودهای کشاورزی، افزایش سطح بهداشت عمومی جامعه و کنترل بیماریها می شود و یک راهکار مناسب برای دفع مواد زائد جامد است.

با بیان اینکه به دلیل گردشگر پذیر بودن گیلان جمعیت این استان در مواقعی از سال از دو میلیون و ۵۰۰ هزار نفر به ۱۳میلیون نفر افزایش می یابد، افزود: افزایش جمعیت این خطه موجب انباشت بیشتر زباله می شود که ساخت نیروگاه تولید برق از زباله این مشکل را رفع خواهد کرد.

زباله های شهری یکی از عمده‌ ترین منابع زیست توده که به شکل گسترده در جهان برای تولید انرژی (برق یا حرارت) مورد بهره ‌برداری قرار می‌گیرد، گیلان نیز از این حیث دارای ظرفیتهای مناسبی است.

با وجود این در گیلان زباله ها در خاک دفن یا بیشتر در طبیعت و مناطقی نزدیک شهرها دپو و همینطور در برخی مواقع سوزانده می شوند، همه این راه ها برای محیط زیست خطرناک است و باعث فرسایش خاک، آلودگی هوا، زشت کردن طبیعت و نا مناسب شده محیط طبیعی برای حیات وحش می شود.

به هر حال امروزه بحث استفاده از زباله ها برای تولید برق به عنوان یکی از انرژی های نو از سوی سازمان انرژی های نو در حال پیگیری است، تولید برق از زباله کار بسیار سودمند و پر منفعتی است که اگر انجام شود برای همه شهروندان مفید خواهد بود.

زندگی انسان بر روی کره خاکی مشکلات زیادی را برای محیط زیست در پی دارد، زباله یکی از مهمترین معضلات است، امروزه استفاده از زباله به عنوان طلای کثیف یکی از مهمترین شاخص های توسعه برای کشورهاست.

تولید برق از زباله کار بسیار سودمند و پر منفعتی است

استشمام بوی تعفن از زباله ها و اوف اوف کنان رد شده از کنارشان، عادتی قدیمی برای خیلی از شهروندان است و زباله هرچند القابی چون طلای کثیف دارد اما باز هم خیلی ها این سازگاری را با زباله نداشته و ندارند.

به همین دلیل خیلی ها به رها کردن زباله در معابر و تفکیک کردن آنها در مبدا و سر ساعت بیرون گذاشتن آن از منزل توجهی نکرده و زباله تنها در حد زباله مانده است.

راه اندازی نیروگاه برق هم جنبه اقتصادی دارد و هم بهداشتی زیرا برخی از طرح ها فقط ارزش زیست محیطی و بهداشتی دارند ولی نیروگاه برق از زباله می تواند ارزش اقتصادی هم داشته باشد.

تولید برق از زباله ها راهکاری است که پسماندها را در قرن حاضر به طلای کثیف معروف کرده تا آنجا که کشورهای توسعه یافته پول خوبی از این طریق به جیب می زنند.

همچنین با توجه به مشکلات زیست محیطی دفن، ارزش زمین و هزینه های بالای این عملیات و همینطور این نکته که زباله ها منابع تولید انرژی های نو هستند گزینه دفن در کشور های توسعه یافته حذف شده است.

با این توصیف تولید برق از زباله تا حدود زیادی کمک شهروندان را می طلبد و در این زمینه باید با آموزش، فرهنگ سازی، اجرای قانون مدیریت پسماند، تعامل با مردم و همکاری شهروندان زباله ها در مبدا جدا سازی شوند تا نسبت به کاهش هزینه های جمع آوری ارزش افزوده، ایجاد شغل، منابع درآمدی پایدار و کاهش اثرات زیست محیطی استفاده بهینه کرد.

به هر حال مهمترین مشکل منطقه سراوان ورود شیرابه نفوذی به آب های زیر زمینی و سطحی است زیرا بخشی از شیرابه از میان کانال های طبیعی و براساس توپوگرافی طبیعی منطقه وارد نزدیکترین منابع آب های سطحی موجود و قسمت اعظمی به داخل آب های زیرزمینی نفوذ می کند./مهر

Share