ضعف در مقابله با تحریم،قوت در توسعه فناوری هسته ای

یکی از مهم‌ترین جوانب برای بررسی عملکرد دولت‌ها در طول دوره فعالیت‌شان، عرصه سیاست خارجی و دیپلماسی است که این امر ناشی از اهمیت بسیار زیاد نقش و جایگاه کشور در جهان و عرصه بین‌الملل و تاثیر آن بر مسائل داخلی است.

سیاست خارجی کشور در طول هشت سال گذشته و در زمان ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد نیز فراز و فرودهای زیادی را تجربه کرده است که می‌توان با بررسی و ارزیابی آن، عملکرد دولت را در این بخش مورد نقد قرار داد.

اگرچه سیدحسین نقوی‌حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی معتقد است که سیاست خارجی صرفا در چارچوب رفتار دولت تعریف نمی‌شود، بلکه در گستره نظام ارزیابی می‌شود.

وی همچنین با برشمرد نقاط ضعف و قوت دیپلماسی کشور در سال‌های گذشته، سیاست خارجی نظام را در طول این سال‌ها به طور کلی موفق ارزیابی می‌کند.

مشروح گفت و گوی تبیان با سیدحسین نقوی‌حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در زیر می خوانید:

عملکرد دولت در حوزه سیاست خارجی را در طول سال‌های گذشته چطور ارزیابی می‌کنید، آیا عملکرد دولت توانسته نظر مجلس را جلب کند؟

سیاست خارجی در چارچوب رفتار دولت تعریف نمی‌شود، بلکه به مجموعه رفتارهای دستگاه‌های نظام اطلاق می‌شود که برای تامین و حفظ منافع ملی کشور انجام می‌گیرد بنابراین نقاط قوت و ضعف صرفا در چارچوب عملیات دولتی نیست بلکه در گستره سیاست خارجی نظام جمهوری اسلامی ارزیابی می‌شود و من به طور کلی سیاست خارجی نظام جمهوری اسلامی را در سال‌های گذشته موفقیت‌آمیز می‌دانم.

مهم‌ترین نقاط قوتی که در حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی وجود داشته را چه می‌دانید؟

ما شاهد موفقیت‌های بزرگ ملت ایران در عرصه بین‌المللی بوده‌ایم. یکی از مهمترین این موفقیت‌ها، برگزاری اجلاس جنبش عدم تعهد بود که علیرغم تمام تلاش‌ها، مخالفت‌ها و اقدامات صهیونیست‌ها و کشورهای غربی، ۱۲۰ کشور عضو جنبش عدم تعهد در تهران حضور یافتند و ایران ریاست این جنبش را بر عهده گرفت. همچنین مذاکرات هسته‌یی جمهوری اسلامی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ۱+۵ که تقریبا سه دوره مذاکرات رسمی آن پشت سر گذاشته شد از جمله موفقیت‌های جمهوری اسلامی در سیاست خارجی بود و ما طی این مذاکرات بالاخره به جامعه بین‌الملل قبولاندیم که جمهوری اسلامی یک کشور هسته‌یی است و ما حق داریم فناوری هسته‌یی خود را توسعه دهیم.

موفقیت دیگر حضور رییس‌جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد و اعلام مواضع و دیدگاه‌های جمهوری اسلامی در مورد نظام بین‌الملل و ایرادات و اشکالات سازمان ملل و ظلمی است که نظام سرمایه‌داری به جهان می‌کند.

ارتباط ایران با کشورهای دیگر را در سال‌های گذشته چطور ارزیابی می‌کنید؟

ارتباط مستمر و موثر جمهوری اسلامی با حوزه‌های دیپلماسی غیرغربی مثل ارتباط موثر و بسیار فعال جمهوری اسلامی در جنوب شرق آسیا، شبه قاره هند، آمریکای لاتین و شمال آفریقا از جمله موفقیت‌های بزرگ ملت ایران در عرصه بین‌الملل محسوب می‌شود. همچنین دیپلماسی پارلمانی جمهوری اسلامی و سفرهای متعدد رییس مجلس آقای لاریجانی و حضور در نشست‌های بین‌المجالس و سفر به کشورهای مختلف و توافقات، ملاقات‌ها و مذاکرات نیز از جمله این موفقیت‌هاست. ضمن اینکه سفرهای دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان به کشورهای دیگر هم سفرهای موفقیت‌آمیزی بود و در آنها تلاش بسیار گسترده‌ای در جهت پیگیری منافع ملی کشور در عرصه بین‌المللی صورت گرفته است. ارتباط جمهوری اسلامی با کشور مصر و حضور رییس‌جمهور بعد از قطع ارتباط دو کشور در سی و چند سال گذشته هم از موفقیت‌های بزرگی بود که کشور تجربه کرد.

وجهه ایران در عرصه بین‌الملل در سال‌های گذشته چگونه بوده است؟

حضور جمهوری اسلامی در عرصه‌های بین‌المللی و تشکیل مجامع و نشست‌های متعدد برای بحران سوریه و تفوق راه‌حل سیاسی بحران سوریه بر راه‌حل نظامی‌گری که غربی‌ها، صهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها دنبال می‌کردند از موفقیت‌های جمهوری اسلامی بود زیرا آنها تلاش می‌کردند بر طبل راه‌اندازی نظامی در بحران سوریه بکوبند و به نظرشان آن راه‌حل پیروز می‌شد اما امروز با تلاش‌های جمهوری اسلامی و برخی کشورهای دیگر مثل چین و روسیه در عرصه بین‌الملل همه به این نتیجه رسیده‌اند که راه‌حل بحران سوریه، راه‌حل سیاسی است و حتی معارضین هم اعلام آمادگی کرده‌اند که حاضرند نشست، ملاقات و گفت‌وگو کنند تا با راه‌حل سیاسی، بحران سوریه حل شود.

حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی کشور چه ضعف‌ها و مشکلاتی را تجربه کرده است؟

ما با مشکلات و ضعف‌هایی در عرصه سیاست خارجی روبرو بودیم از جمله اینکه در بحث بیداری اسلامی می‌توانستیم نقش پررنگ‌تر و قوی‌‌تری ایفا کنیم. همان‌گونه که با هدایت‌های مقام معظم رهبری کنفرانس بیداری اسلامی در جمهوری اسلامی برگزار شد و زمینه‌ساز نقش‌آفرینی جمهوری اسلامی در عرصه بیداری اسلامی بود. اما در حوزه اجرای سیاست خارجی، در این زمینه موفقیت‌ها در حد و اندازه نظام جمهوری اسلامی نبود و ما به اندازه اثرگذاری انقلاب اسلامی بر بیداری اسلامی طی سی و چند سال گذشته نتوانستیم اثرگذار باشیم.

 همچنین در حوزه هماهنگی و جبهه‌سازی دوستان‌مان در عرصه بین‌الملل برای مقابله با تحریم‌ها و فشارها که غربی‌ها به طور خصمانه و سلطه‌گرایانه بر کشورمان اعمال کرده و می‌کنند، موفقیت چندانی کسب نکردیم البته این به این معنا نیست که جمهوری اسلامی در مقابل تهدیدها، تحریم‌ها و فشارها کوتاه بیاید، بلکه ملت ایران عزم راسخی برای ادامه راه دارد و هیچگونه تهدید و تحریمی آن عزم و اراده را تضعیف نخواهد کرد اما ما باید در عرصه بین‌الملل پررنگ‌تر و قوی‌تر حرکت کنیم تا اجازه ندهیم دشمنان‌مان علیه جمهوری اسلامی اجماع به وجود بیاورند.

به نظر شما با ذکر تمامی نقاط مثبت و ضعف، آیا سیاست خارجی کشور در طول سال‌های گذشته توانسته دوره موفقیت‌آمیزی را پشت سر بگذارد؟

من معتقدم موفقیت‌های سیاست خارجی ما بسیار پررنگ‌تر و قوی‌تر از ضعف‌هایی بوده که به طور طبیعی در بسیاری از بخش‌ها وجود داشته است و من سیاست خارجی نظام جمهوری اسلامی را موفق ارزیابی می‌کنم.